Yasin BAYKALIR, İrfan YILMAZ, Ülkü Gülcihan ŞİMŞEK

Sultansuyu Tarım İşletmesi’nde Yetiştirilen Arap Atı Kısraklarında Eşkâl Tayini

Atlarda eşkâl tayininin isabetli bir şekilde yapılması ve kayıtların düzenli bir şekilde tutulması Arap atlarında yapılan seleksiyonun fenotipik yapısının korunması, bu bağlamda seleksiyon programlarına yön vermesi açısından önem arz etmektedir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, Sultansuyu Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen farklı yaş gruplarındaki Arap kısraklarında eşkal tayini yapmaktır. Bu amaçla, 3-4 yaş grubundan 18, 5-6 yaş için 14, 7- 8 yaş için 19, 9 ve üzeri yaş için 16, toplamda 67 baş kısrakta vücut ölçüleri, donlar ve nişaneler bakımından değerlendirme yapılmıştır. Araştırmada Arap kısraklarında genel olarak alın genişliği 17.76±0.07, kafa uzunluğu 55.04±0.040, boyun uzunluğu 52.87±0.17, cidago yüksekliği 159.07±0.18, bel yüksekliği 156.65±0.19, sağrı yüksekliği 158.10±0.15, vücut uzunluğu 161.53±0.32, kuyruk uzunluğu 97.38±0.52, ön incik çevresi 19.15±0.17, göğüs çevresi 176.93±0.93, göğüs derinliği 93.88±0.22 cm olarak tespit edilmiştir. Kafa uzunluğu (P

Determining of External Characteristics in the Arabian Horse Mares Raised in Sultansuyu Studfarm

Accurate external characters determination of horses and keeping its records regularly is important to preserve the phenotypic structure of selection in Arabian horses and to guide selection programs. In this context, the aim of this study was to determine the external characteristics in Arabian mares of different age groups raised in Sultansuyu Studfarm. For this purpose, 18 mares included in the 3-4 age group, 14 mares for in 5-6 years old, 19 mares for in 7-8 years old, 16 mares in 9 years old and over, and 67 mares in total were evaluated in terms of body measurements, coat color, and markings. In the study, forehead width was 17.76±0.07, head length 55.04±0.040, neck length 52.87±0.17, cidago height 159.07±0.18, waist height 156.65±0.19, croup height 158.10±0.15, body length 161.53±0.32 and tail length was 97.38±0.52, anterior shin girth was 19.15±0.17, thorax girth was 176.93,±0.93 and thorax depth was 93.88±0.22. Statistically significant differences were found between age groups in terms of forehead length (P

PDF

___

1. Akçapınar H, Özbeyaz C. Hayvan Yetiştiriciliği Temel Bilgileri. Ankara, 1999. 2. Petek M. Temel Zootekni. 1. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset Tesisleri, 2011.
3. Warmuth V, Eriksson A, Bower MA, et al. Reconstructing the origin and spread of horse domestication in the Eurasian steppe. PNAS 2012; 109: 8202-8206.
4. Stark P. “A Little Big History of Horses”. https://www. khanacademy.org/partner-content/big-history-project/ expansion-interconnection/other-materials8/a/a-little-bighistory-of-horses/ 29.07.2019.
5. Blocksdorf K. “The Arabian Horse”. https://www. thesprucepets.com/meet-the-arabian-horse-1886131/ 11.05.2019.
6. Antalyalı A. Türk Safkan Arap Atlarında Bazı Vücut Özelliklerinin Fenotipik ve Genotipik Parametreleri. Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2008.
7. Batu S. Damızlık Seçimi ve Exterieur Bilgisi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları No:10, Ankara, 1951.
8. Yıldırım F, Yıldız A. Cirit atlarında vücut ölçüleri. Kafkas Univ Vet Fak Derg 2013; 19: 693-698.
9. Scheffe H. The Analysis of Variance. New York: Wiley, 1959. 10. Karagöz Y. SPSS 22 Uygulamalı Biyoistatistik. Güncellenmiş 2. Basım, Ankara: Nobel, 2015.
11. Tamioso PR, Cosmo TR. 2012. Heritability estimates for body weight and height at withers in Brazilian army horses. Cienc Rural Santa Maria 2012; 42: 2246-2251.
12. Ghezelsoflou H, Hamidi P, Gharahveysi S. Study of factors affecting the body conformation traits of Iranian Turkoman horses. J Equine Sci 2018; 29: 91-96.
13. Brooks SA, Makvandi-Nejat S, Chu E, et al. Morphological variation in the horse: defining complex traits of body size and shape. Anim Genet 2010; 41: 159-165.
14. Liley H, Zhang J, Firth EC, Fernandez JW, Besier TF. Statistical modeling of the equine third metacarpal bone incorporating morphology and bone mineral density. PLoS ONE 2018:13; e0194406.
15. Özdemir B. Sultansuyu Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Safkan Arap Atların Dölverimi, Yaşama Gücü ve Beden Ölçüleri. Doktora Tezi, Bursa: Uludağ Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1998.
16. Arıtürk E. Güneydoğu Arıkan Atları ile Sultansuyu Arıkan Arap Atlarının Beden Ölçüleri ve Formları Üzerinde Araştırmaları. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 1952.
17. Düzgüneş O. Türkiye Hayvan Yetiştirme Müesseselerinde Saf ve Yarımkan Arap Atlarının Yetiştirme Vücut Yapılışı ve Verimleriyle Bunların Birbirleriyle Mukayesesi. Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1953. 18. Batu S. Türk Atları ve At Yetiştirme Bilgisi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları No:13, Ankara, 1962.
19. Koç M. Anadolu Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Arap Atlarının Bazı Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1990.
20. Altınel A, Küçük H. Karacabey Tarım İşletmesinde Yetiştirilen Arap, Haflinger ve Arap X Haflinger F1 Melezi Atların Bazı Verim Özellikleri Üzerinde Araştırmalar. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 1992; 32: 1-4.
21. Seidlitz G, Willeke H, Butler-Wemken I. Body weight and type traits of purebred Arab breeding mares. Archiv Tierzucht 1991; 34: 233-240.
22. Schuster C. “Population analyses and estimation of breeding value in purebred Shagya Arab horse”. http://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID= DE93A0220/ 29.07.2019.
23. Akyol A. Afyonkarahisar’da Bulunan Rahvan Yürüyüşlü Atların Morfolojik Özellikleri ve Yetiştirme Şartlarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar: Afyonkocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2017.