Kars Yöresindeki Koyun ve Keçilerde Toxoplasma gondii Seroprevalansının Araştırılması
Toksoplazmosis hücre içi zorunlu bir protozoon tarafından oluşturulan zoonoz bir hastalıktır. Küçükruminantlarda (üretim kaybı, tedavi gideri kontrol harcamaları vb) ve insanlarda (tanı, tedavi, işgücü vb) önemli ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu nedenle çalışmamızdaki amacımız Karsyöresindeki koyun ve keçilerde Toxoplasma (T.) gondii seroprevalansını araştırmaktır. Çalışmanınhayvan materyalini Kars ve çevre ilçelerinden temin edilecek toplam 380 adet koyun ve keçi (230koyun ve 150 keçi) oluşturdu. Hayvanların V. jugularis’lerinden kan örneği alınarak serumlarıçıkarıldı. Serum örneklerinde ELISA yöntemiyle anti–T. gondii antikorlarının varlığı araştırıldı.İncelenen 380 hayvanın, 48 tanesi (25 koyun ve 23 keçi) seropozitif iken 332 tanesi ise (205 koyunve 127 keçi) seronegatif olarak saptandı. İşletme bazında bakıldığında ise merkezdeki 8 işletmenin3 tanesi ve ilçelerdeki (Arpaçay, Kağızman, Selim ve Susuz) 47 işletmenin 10 tanesi seropozitifolarak saptandı. Sonuç olarak ELISA tekniği kullanılarak sunulan bu çalışmada, T. gondiienfeksiyonunun mevcut durumu hakkında yararlı bilgiler sağlayarak halk sağlığı açısından gereklitedbirlerin alınması ve hastalık kontrol uygulamalarına katkıda bulunacağı düşünüldü.
Investigation of Seroprevalence of Toxoplasma gondii in Sheep and Goats in Kars Province
Toxoplasmosis is a zoonotic disease caused by an obligate intracellular protozon. It causes significant economic losses in small ruminants (loss of production, treatment and control cost, etc.) and in people (diagnosis, treatment, work force etc.). For this reason, our aim in our study was to investigate the seroprevalence of Toxoplasma (T.) gondii in sheep and goats in Kars province. A total of 380 sheep and goats (230 sheep and 150 goats) were obtained from Kars and surrounding provinces. Blood samples were taken from V. jugularis of the animals and their sera were collected. The presence of anti-T. gondii antibodies was investigated by ELISA in the serum samples. Of the 380 animals examined, 48 (25 sheep and 23 goat) were seropositive while 332 (205 sheep and 127 goat) were seronegative. On the farm basis, 3 of the 8 central farms and 10 of the 47 operating in the towns (Arpaçay, Kağızman, Selim and Susuz) were found to be seropositive. In conclusion, this study was thought to provide useful information about the current state of T. gondii infection and to take necessary measures for public health and contribute to disease control applications.
___
- Dubey JP. Toxoplasmosis of Animals and Humans. 2nd
Edition, Florida: CRC Press, Taylor and Francis Group,
2010.
- Elfahal AM, Elhassan AM, Hussien MO, et al.
Seroprevalance of Toxoplasma gondii in dairy cattle with
reproductive problems in Sudan. ISRN Vet Sci 2013; 1-4.
- Özcel MA. Veteriner Hekimliğinde Parazit Hastalıkları, 1st
Edition, İzmir: Meta Basım, 2013.
- Mor N, Arslan MÖ. Kars yöresindeki koyunlarda
Toxoplasma gondii’nin seroprevalansı. Kafkas Üniv Vet
Fak Derg 2007; 13: 165-170.
- Şimşek S, Ütük AE, Babür C, Köroğlu E. Kocaeli yöresi
köpeklerinde Toxoplasma gondii seroprevalansı. Türkiye
Parazitol Derg 2006; 30: 171-174.
- Anğ Ö, Tümbay E, Küçüker MA. Zoonozlar Hayvandan
İnsana Bulaşabilen İnfeksiyon Hastalıklar. 1. Baskı,
İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi, 2011.
- Batmaz H. Koyun ve Keçilerin İç Hastalıkları, 1. Baskı,
İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi, 2012.
- Babür C, Karaer Z, Çakmak A, Yaralı C, Zeybek H.
Ankara yöresinde SF, IFA, LAT ile koyun
toksoplazmozisinin prevalansı. Fırat Üniv Sağlık Bil
Derg1996; 10: 273-277.
- Babür C, Esen B, Bıyıkoğlu G. Yozgat’ta koyunlarda
Toxoplasmosis gondii’nin Seroprevalansı. Turk J Vet
Anim Sci 2001; 25: 283-285.
- Tenter AM, Heckeroth AR, Weiss LM. Toxoplasma gondii:
from animals to human. Int J Parasitol 2000; 30: 1217-
1258.
- Dubey JP. Toxoplasmosis in sheep- The last 20 years.
Vet Parasitol 2009; 163: 1-14.
- Fusco G, Rinaldi L, Guarino A, et al. Toxoplasma gondii in
sheep from the Campania Region (Italy). Vet Parasitol
2007; 149: 271-274.
- Hashemi-Fesharki R. Seroprevalance of Toxoplasma
gondii in cattle, sheep, and goats in Iran. Vet Parasitol
1996; 61: 1-3.
- Sanad MM, Al-Ghabban AJ. Serological survey on
toxoplasmosis among slaughtered sheep and goats in
Tabouk, Saudi Arabia. J Egypt Soc Parasitol 2007; 37:
329-340.
- Misurova L, Svobodova V, Pavlata L, Dvorak R. Titres of
specific antibodies against Toxoplasma gondii in goats
and their kids. Acta Vet Brno 2009; 78: 259-266.
- Bartova E, Sedlak K. Toxoplasma gondii and Neospora
caninum antibodies in goats in the Czech Rebuplic. Vet
Med 2012; 57: 111-114.
- Öz I, Özyer M, Çorak R. Adana yöresi sığır koyun ve
keçilerinde ELISA ve IHA testleri ile Toxoplasmosisin
yaygınlığının araştırılması. Etlik Vet Mikrobiol Derg 1995;
8: 87-99.
- Babür C, İnci A, Karaer Z. Çankırı yöresinde koyun ve
keçilerde Toxoplasma gondii seropozitifliğinin SabinFeldman
boya testi ile saptanması. Türkiye Parazitol Derg
1997; 21: 409-412.
- Aktaş M, Dumanlı N, Babür C, Karaer Z, Öngör H. Elazığ
yöresinde gebe ve yavru atmış koyunlarda sabin feldman
testi ile Toxoplasma gondii yönünden seropozitiflik
oranının belirlenmesi. Turk J Vet Anim Sci 2000; 24: 239-
241.
- Öncel T, Vural G, Babür C, Kılıç S. Detection of
Toxoplasmosis gondii seropositivity in sheep in Yalova by
Sabin Feldman Dye test and Latex Agglutination Test.
Türkiye Parasitol Derg 2005; 29: 10-12.
- Akca A, Mor N. Seroprevalance of Toxoplasma gondii in
cattle in the province of Kars, Turkey as determined by
ELISA. J Anim Vet Adv 2010; 9: 876-878.
- Erkılıç EE, Mor N, Babür C, Kırmızıgül AH, Beyhan YE.
The seroprevalence of Toxoplasma gondii in cats from the
Kars Region, Turkey. Isr J Vet Med 2016; 71: 31-35.
- İnci M, Yağmur G, Aksebzeci T, Kaya E, Yazar S.
Kayseri’de kadınlarda Toxoplasma gondii seropozitifliğinin
araştırılması. Türkiye Parazitol Derg 2009; 33: 191-194.
- Hökelek M, Açıcı M. Toxoplasmosis. İn: Doğanay M,
Altıntaş N. (Editörler). Zoonozlar: Hayvanlardan insanlara
bulaşan enfeksiyonlar. 1st Baskı, Ankara: Bilimsel Tıp
Yayınevi, 2009: 803-815.
- Brown LD, Cai TT, Das Gupta A. Interval estimation for a
binomial proportion. Stat Sci 2001; 16: 101-133.
- Dohoo IR, Martin SW, Stryhn H. Veterinary Epidemiologic
Research. 2nd Edition, Canada: AVC Inc, 2003.
- Rogan WJ, Gladen B. Estimating prevalence from the
results of a screening test. Am J Epidemiol 1978; 107: 71-
76.
- Can MF. Küçük ruminantlarda Toksoplazmoz’un hayvan
sağlığı ekonomisi yönünden değerlendirilmesi. Atatürk
Üniv Vet Bil Derg 2010; 5: 167-174.
- Dubey JP and Jones JL. Toxoplasma gondii infection in
humans and animals in the United States. Int J Parasitol
2008; 38: 1257-1278.
- Zhou P, Chen Z, Li HL, et al. Toxoplasma gondii infection
in humans in China. Parasites&Vectors 2011; 4: 165.
- Biberoğlu Ö, Ceylan ZG. Gıda kaynaklı zoonoz bir parazit:
Toxoplasma gondii. Atatürk Üniv Vet Bil Derg 2016; 11:
112-119.
- Şahin L, Baykuş Y, Deniz R, et al. The investigation of
Toxoplasma gondii seropositivity in pregnant women. J
Ann Eu Med 2015; 3: 6-8.
- Gödekmerdan A, Kalkan A, Kizirgil A, Demirdağ K,
Özkeklikci A. Elazığ yöresinde hayvancılıkla ilgili meslek
gruplarında anti-toksoplazma antikorlarının araştırılması.
T Parazitol Derg 1999; 23: 15-18.
- Aslan G, Babür C. Şanlıurfa’da koyun ve sığır ile
mezbaha çalışanlarında Toxoplasma gondii
seroprevalansı. Türk Mikrobiol Cem Derg 2002; 32: 102-
105.
- Öztürk C, Babür C, Aslan G. Mersin yöresinde koyunlarda
ve mezbaha çalışanlarında Sabin-Feldman Boya testi ile
anti-Toxoplasma gondii antikorlarının araştırılması. Genel
Tıp Derg 2002; 12: 21-25.
- Esteves F, Aguiar D, Rosado J, et al. Toxoplasma gondii
prevalence in cats from Lisbon and pigs from centre and
South of Portugal. Vet Parasitol 2014; 200: 8-12.
- Speybroeck N, Devleesschauwer B, Joseph L, Berkvens
D. Misclassification errors in prevalence estimation:
Bayesian handling with care. Int J Public Health 2013; 58:
791-795.