Van Bölgesinde halk elinde yetiştirilen Akkaraman koyunların çeşitli verim özelliklerinin araştırılması II. kirli yapağı verimleri, lüle uzunlukları, beden ölçüleri, kuzuların doğum ağırlıkları ve yaşama güçleri

Bu araştırma halk elinde yetiştirilen Akkaraman koyunların kirli yapağı verimleri, lüle uzunlukları, beden ölçüleri, kuzuların doğum ağırlıkları ve yaşama güçlerinin tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada Van ilinin dört farklı bölgesinde toplam 405 baş Akkaraman koyun ve 335 baş Akkaraman kuzu (184 erkek ve 151 dişi) kullanılmıştır. Koyunların bakım beslenmesi tamamen koyun sahiplerinin uyguladığı bakım besleme şartlarında gerçekleşmiştir. Koyunlar ilkbahar ve yaz aylarında merada, kış aylarında ise ağılda beslenmiştir. Kış boyunca koyunlara sadece kaba yem (kuru ot samanı + yaş şeker pancarı posası) verilmiştir. Akkaraman koyunlarında, kirli yapağı verimi 1.81 kg , lüle uzunluğu 9.65 cm, cidago yüksekliği 60.96 cm, sırt yüksekliği 60.20 cm, sağrı yüksekliği 61.60 cm, beden uzunluğu 59.89 cm, göğüs derinliği 28.1 lcm, göğüs genişliği 20.45 cm, göğüs çevresi 80.08 cm ve ön incik çevresi 8.46 cm olarak belirlenmiştir. Akkaraman erkek kuzularda ortalama doğum ağırlığı 3.77 kg, dişi kuzularda 3.86 kg ve genel ortalama 3.81 kg olup, kuzularda sütten kesime kadarki yaşama gücü % 100 olarak bulunmuştur.

Some of production traits of Akkaraman ewes raised by farmers in Van Region II. Fleece yield, fleece lenght, Body measurements, birth weights of lambs and lamb survival

The experiment was carried out to determine dirty wool yields, curl lengths, body measurements of Akkaraman ewes raised by farmers and birth weights and survival rates of lambs. A total of 405 ewes and 335 lambs (184 male and 151 female) were used in four different regions, Van. In the present study, the managements of sheep raisers were put in account. During the spring and summer the flocks were fed of grazing. During the winter flocks were kept indoors because of the intense cold. During the winter the flocks were fed with forage ( hay + wet sugar-beet pulp). Pregnancy percentage, withers height, ridge height, rump height, body length, chest depth, chest wide, chest girth, cannon bone circumference, fleece yield, and fleece length of Akkaraman ewes were 60.96 cm, 60.20 cm, 61.60 cm,59.89 cm, 28.11 cm, 20.45 cm, 80.08 cm, 8.46 cm, 1.81 kg and 9.65 cm, respectively. Birth weights of male and female lambs were 3.77 and 3.86 kg, respectively. General average weights at birth and survival rates at weaning of lambs were 3.81 kg and 100 %.

PDF

___

1.Akçapınar H. Koyun Yetiştiriciliği, I. Baskı, Medisan Yayınları No: 8 Ankara, 1994.
2.Kaymakçı M, Sönmez R. Koyun Yetiştiriciliği, Hasad Yayıncılık Hayvancılık Serisi No: 3: İzmir, 1992.
3.Akçapınar H. Türkiye koyunculuğunun geleceği hakkında görüşler. Türk Veteriner Hekimliği Dergisi 1996; 8(2): 15-17.
4.Örkiz M, Kaya F, Çalta H. Kangal tipi akkaraman koyunlarının bazı önemli verim özellikleri. Lalahan Zootekni Arş Ens Derg 1984; 24: 1- 4.
5.Akçapınar H, Kadak R, Odabaşıoğlu F. Morkaraman ve kangal akkaraman koyunlarının döl verimi ve süt verimi üzerinde karşılaştırmalı araştırmalar. Ankara Üniv Veteriner Fakültesi Dergisi 1982; 29 (3-4): 379-391.
6.Yalçın BC, Aktaş G. Ergin İvesi ve Akkaraman Koyunlarının Konya Ereğlisi Şartlarındaki Performansları. Lalahan Zootekni Arş Ens Derg 1969; 9 (2-3): 1-14.
7.Altın T. Akkaraman Kuzularının Yapağı Özelliklerini Etkileyen Bazı Çevre Faktörleri ve Bu Özellikler Bakımından Fenotipik Parametreler. YYÜ Fen Bil EnstVan, 1992.
8.Demirel E. Akkaraman ve Handani x Akkaraman (F1) Melezi Koyunlarının Yapaği Verimi ve Özellikleri. YYÜ Fen Bil Enst Van, 1996.
9.Özsoy MK. Merinos ve Morkaraman ırkları ile bunların melezlerinin döl verimi, kuzu yaşama gücü, büyüme özellikleri ve ilk kırkım kirli yapağı verimi bakımından karşılaştırılması. Tübitak VII. Bilim Kongesi VHAG Tebliğler 29. 09 - 03.10 1983; İstanbul.
10.Tekeş MA. Akkaraman koyunlarının yapağı özellikleri. Lalahan Zootekni Arş Ens Derg 1972; 12 (1-2): 18-25
11.Başpınar H. Türkiye'de başlıca koyun ırklarının yarı enstansif koşullardaki döl, süt ve yapağı verim performansları üzerine karşılaştırmalı araştırmalar. İstanbul Üniv Vet Fak Derg 1985; 11(2): 43- 66.
12.Ulusan O. Elazığ il merkezine bağlı köylerde yetiştirilen sığır ve akkaraman koyunların en önemli beden ölçüleri, canlı ağırlıkları, çeşitli verim özellikleri ve bunların ıslahı önlemleri. FÜ Vet Fak Yay 1979; 26.
13.Ulusan, HOK. (1995). Kafkas Üniv. Veteriner Fakültesi çiftliğinde yetiştirilen Tuj ve Morkaraman koyunlarının verim performansları I. yapağı özellikleri. Kafkas Üniv Vet Fak Derg 1995; 1 (1-2): 86-88.
14. Arıtürk E, Özcan H. Boztepe inekhanesi ve çeşmede halk elindeki sakız koyunlarının beden ölçüleri, yapağı karakterleri süt ve yavru verimleri üzerinde mukayeseli bir araştırma. Ankara Üniv Vet Fak Yay 1960; No: 30 Ege Matbaası. Ankara.
15. Ulusan HOK, Aksoy AR. Kafkas Üniv. Veteriner Fakültesi çiftliğinde yetiştirilen tuj ve morkaraman koyunlarının verim performansları II. büyüme ve beden ölçüleri, Kafkas Üniv Vet Fak Der 1996; 2 (2): 139-146.
16. Cassoli C, Duranti E, Bianchi R, Morbidini L, Panella E, Pollidori P, Rongoni V, Start DM. (). Commercial crossing of appennine sheep A.B.A. 1987; 55(1): 229.
17. El-Karım AIA, Owen JB. Postwening growth performance, carcass characterics and plimary herettibility estimates some carcas traits of two types of sudan desert sheep, on intersive feeding. J Agr Sci Comb 1987; 109 (3): 531-538.
18. Grupta BR, Reddy KK. (1988). Factors affecting the birth weight in noellore and dorset downx nellove sythetics lambs. İndian J Anim Sci 1988; 58 (3): 391-393.
19. Naikare BA, Jagtab DZ. Factor affecting body weights in deccani and its crosses. Indian J Anim Sci 1988; 58 (4): 502-504.
20. Mali SL, Bhoite UY, Opase BT, Kakade DS. A note on effect of weight of ewe at service and lambing and gestation period on the birth wieght of lambs born to deccani sheep. İndian Vet J 1985; 62: 721-722.
21. Odabaşıoğlu F, Öztürk Y, Bayram D. Akkaraman, dorsetdown x akkraman (fl) ve dorset down x hamdani kuzularının yaşama gücü ile büyüme özelliklerinin araştırılması. YYÜ Vet Fak Derg 1996; 7(1-2): 18-25.
22. Akçapınar H, Kadak R. Morkaraman ve kangal-akkaraman kuzularının büyüme ve yaşama kabiliyeti üzerine karşılaştırılmalı araştırmalar. Fırat Üniv Vet Fak Derg 1982; VII. (1-2): 203-212.
23. Odabaşıoğlu F, Öztürk Y, Arslan, M. Akkaraman, Hampshire Down X Akkaraman (F1) Corredale x Akkaraman (F1), kuzularında yaşama gücü ve büyüme özelliklerinin araştırılması. YYÜ Sağ Bil Enst Derg 1995;2:98-105.
24. Akçapınar H, Özbeyaz, C. Hayvan Yetiştiriciliği Temel Bilgiler. Kariyer Matbaacılık Ltd. Şti. Isbn:975- 96978-0-7, Ankara: 1999.
25. Antürk E. Genel Zootekni. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları. No:395. Ankara: 1983.
26. Düzgüneş O, Kesici T, Gürbüz F. İstatistik Metodları I. Ankara Üniversitesi Yay. No:861 Ankara: 1983.