1691 Büyük İskân Faaliyeti Sonrasında Rakka İskân Firarilerinin Çukurova Bölgesindeki Eşkıyalıkları

1691 yılında Osmanlı Devleti’nde belirli bölgelerde uygulanmaya çalışılan iskân faaliyetleri sonucunda, iskân edilmeye çalışılan aşiret guruplarının önemli bir kısmı bu faaliyetlere karşı gelip, iskândan firar ederek bulundukları yerlerde eşkıyalık hareketlerine girişmişlerdir. Biz bu çalışmamızda; bu iskân faaliyeti sonucunda, Rakka iskânından firar edenlerin Çukurova bölgesindeki eşkıyalıkları hakkında bilgiler vermeye çalıştık. Bunun yanında, bu firarîlerin Çukurova bölgesine geliş sebepleri ve bölgedeki düzeni ne şekilde bozdukları ile ilgili de bilgiler verdik.

Anahtar Kelimeler:

İskân, Aşiret, Eşkıyalık, Rakka

After the 1691 Great Settlement Operation, Banditrys of Rakka Settlement Fugitives in Çukurova Region

A very important part of the tribe groups who were obliged to settle made banditry on their own regions by escaping the settling area since the Otoman State had tried to apply settling on some regions in 1691. In this study, we have tried to give informations about banditrys in Çukurova, who deserted settling of Rakka as a result of this settlement. Besides that we have given informations relevant to arrival reasons of this deserters at Çukurova region and how in what way the disturbance of the peace of the area

Keywords:

Settling, Tribe, Banditry, Rakka,

PDF

___

IAdana Şer‘iyye Sicilleri: 3, 4, 9, 19, 22, 28, 30, 35, 38, 42, 101, 102, 104, 105, 126, 128 numaralı defterler.
Mühimme Defterleri Tasnifi: 100, 102, 105, 110, 111, 112, 119, 135, 139, 148, 150, 152, 153 numaralı defterler.
Atik Şikayet Defterleri Tasnifi: 58 numaralı defter.
Maliyeden Müdevver Defterleri Tasnifi (MAD): 8458 ve 9879 numaralı defterler.
M.D. No:153, S:.156, H.: 3, Kasım 1747
Yeniçeri Ağası Mustafa Ağa’nın mektubu. A.Ş.S. No:35, S.:47, B.:95, Şubat 1748.
A.Ş.S. No:28, S.:109-110, B.:162, Temmuz 1748 II-TETKİK ESERLER
ÇELİKDEMİR, Murat; Osmanlı Döneminde Aşiretlerin Rakka’ya İskanı (1690-1840), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Elazığ, 2001.
HALAÇOĞLU, Yusuf; XVIII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun İskân Siyaseti ve Aşiretlerin Yerleştirilmesi, Ankara, 1991.
ORHONLU, Cengiz; Osmanlı İmparatorluğu’nda Aşiretlerin İskanı, İstanbul, 1987.
TATAR, Özcan; XVIII. Yüzyılın İlk Yarısında Çukurova'da Aşiretlerin Eşkıyalık Olayları ve Aşiret İskanı (1691-1750), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Elazığ, 2005.