Karabakır Formasyonu Tüfitlerinin (Ağın, Elazığ) Tras Olarak Kullanılabilirliği

Bu çalışmada, Elazığ İli Ağın İlçesi civarındaki Neojen yaşlı Karabakır Formasyonuna ait killi tüfitlerin trasolarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Örnekler vitrik ve litik tüfit ile tamamen killeşmiş tüfit özelliğigöstermektedir. Vitrik tüfit örnekleri kahverengi killeşmiş camsı matriks içerisindeki volkanik cam ve kuvarsminerallerinden oluşmakta, litik tüfit örneğinde ayrıca plajiyoklas ve volkanik kayaç parçalarınarastlanılmaktadır. Yapılan XRD analizlerine göre tüfit örneklerinden ikisi kil mineralleri, kuvars, feldispat, azmiktarda kalsit ve dolomitten oluşurken, bir örnek tamamen kil minerallerinden oluşmaktadır. Killi tüfitörneklerinde kil mineralleri smektit ve illit, tamamen killeşmiş tüfit örneğinde ise smektittir. Örneklerinkimyasal bileşimi toplam SiO2+Al2O3+ΣFe2O3, MgO oranı ve bir örnek dışında CaO oranı TS 25 standartlarınauygundur. CEM I 42.5 N çimento yerine incelenen örneklerden ağırlıkça % 2.5, 5, 10, 15 ve 20 oranlarındakullanılmıştır. 7, 28 ve 90 gün su kürüne tabi tutulan örneklerin tümünde basınç dayanımı ve yarmada çekmedayanımı deneyleri sonucunda kontrol örneğine göre genel bir düşüş eğilimi gözlenmiştir. Bu düşmekayaçlardaki alterasyona bağlı killeşme ile ilişkilendirilmiştir.

Using as Trass of Tuffites of Karabakır Formation (Ağın, Elazığ)

In this study, argillaceous tuffites belong to Neogene Karabakır Formation around the Ağın town near ElazığProvince were investigated in point of using as admixtures in cement production. Two of the examples are vitricand lithic tuffite, while the other one is characterised by completely argillaceous tuffite.Vitric tuffite is composedof volcanic glass and quartz phenocrystals within brown clayey-glass matrix. The sample of lithic tuffite has alsovolcanic rock fragments and plagioclase. XRD analyses showed that two tuffite samples are composed of clayminerals, quartz, feldspar, little calcite and dolomite. The other are completely composed of clay minerals. Clayminerals in tuffite samples are smectite and illite in composition, while completely clayey tuffite sample issmectite in composition. The chemical composition of samples are accordance with TS 25 in terms of totalcontent of SiO2 + Al2O3 + ΣFe2O3; MgO and CaO values (exception of a sample). 2.5, 5, 10, 15 and 20 % byweight of CEM I 42.5 N cement was replaced with tuffite samples. All samples were subjected to water-cure for7, 28 and 90 days. As a result of, compressive strength and splitting tensile strength experiments showed thatthere is a general decline trend compared to control sample. This decline is associated with argillization causedby alteration.

___

  • 1. Yetkin, Ş. ve Çavdar A., (2005). Doğal Puzolan katkı oranının çimentonun dayanım, işlenebilirlik, katılaşma ve hacim genleşmesi özelliklerine etkisi, Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Derg., 17, 4, 687-692. 2. Tokyay, M. and Munlafalıoğlu, I., (1997). Evaluation of 1996 quality control data of Turkish portland-pozzolan cements, 1. International Symposium on Mineral Admixtures in Cement, TCMA, Istanbul, Turkey, 37-44. 3. TS EN 197-1, (2002). Genel Çimentolar-Bileşim, Özellikler ve Uygunluk kriterleri, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 4. Akkoca, D. B., Sağıroğlu, A. ve Bakır, S., (2009). Clay and Carbonate Formations as Alteration Products of Volcanoclastics in Neogene Karabakir Lake Basin, Agin, Elazig, Eastern Turkey. Ozean Journal of Applied Sciences 2 (2). 5. TS 25, (1975). Tras, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 6. TS EN 12390-3, (2003). Beton-sertleşmiş Beton Deneyleri -Bölüm 3: Deney Numunelerinde Basınç Dayanımının Tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 7. TS EN 12390-6, (2002). Beton-sertleşmiş Beton Deneyleri -Bölüm 6: Deney Numunelerinin Yarmada Çekme Dayanımının Tayini, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara. 8. Türkmenoğlu, A. ve Tankut, A. (2002). Use of tuffs from central Turkey as admixture in pozzolanic cements, Assessment of their petrographical properties, Cement and congrate research, 629-637. 9. Yazıcıoglu, S. ve Bozkurt, N. (2005), Pomza taşı ile elde edilen tasıyıcı hafif betonun mekanik özelliklerinin arastırılması. Türkiye Pomza Sempozyumu ve Sergisi (15-17 Eylül 2005), Bildiriler, L. Gündüz ve V. Deniz (Editörler), Isparta, 153-157.