MUŞ VE YÖRESİNDEKİ SIĞIRLARDA GÖRÜLEN AYAK HASTALIKLARININ PREVALANSI ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR

Bu çalışmada Muş ve yöresindeki sığırlarda görülen ayak hastalıklarının prevalansının saptanması amaçlandı. Çalışmada; ırk, yaş, cinsiyet ve canlı ağırlığı farklı olan 1638 baş sığır kullanıldı. İncelenen hayvanlarda tırnak deformasyonları %28.97, ayak hastalıkları %13.70, tırnak deformasyonları ile ayak hastalıklarının birlikte şekillendiği olgular ise %57.33 oranında gözlendi. Araştırmalarda saptanan tırnak deformasyonlarının; %86.28’nin arka ayaklarda, %13.72’sinin de ön ayaklarda oluştuğu belirlendi. Ayak hastalıklarının ise %17.10’nun ön, %82.90’ının arka ayaklarda şekillendiği saptandı. Sığırlarda şekillenen tırnak deformasyonlarının; %3.91’inin küt tırnak, %11.93’ünün makas tırnak, %48.76’sının sivri tırnak, %9.77’sinin burulmuş (tirbüşon) tırnak, %19.15’inin yayvan geniş ve dolgun tırnak ve %6.49’unun ise ayrık tırnak olduğu saptandı. İncelemeler sonucunda ayak hastalıklarının; %7.46’sını İnterdigital dermatitis, %7.02’sini Eresio ungulae, %6.58’ini Ökçe absesi, %7.89’unu İnterdigital hiperplazi, %11.40’ını İnterdigital flegmon, %7.02’sini Pododermatitis aseptica diffuza, %4.83’nü Pododermatitis circumscripta, % 7.89’unu Pododermatitis septica, %9.65’ini Tırnak çatlağı, %2.19’unu Koroner flegmon, % 12.28’ini Ökçe ve taban eziği, %2.19’unu Yan duvar ulkusu, %4.83’ünü Digital dermatitis ve %8.77’sinin ise Beyaz çizgi hastalığı olduğu görüldü. Sonuç olarak 2002-2003 yılları arasında Muş ve yöresindeki ayak hastalıklarının yıllık prevalansı %14.16 olarak saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sığır, Ayak, Hastalık, Prevalans

PDF

___

1. Alkan, İ., Boynukara, B., Celep, M. 1993. Van ve Yöresinde Sığır Ayak Hastalıklarının Yayılışı, Nedenleri ve Sağaltımı Üzerine Bir Araştırma. Y. Y. Ü. Vet. Fak. Derg. 4 (1-2), 87-95
2. Anteplioğlu, H., Samsar, E., Akın, F., Güzel, N. 1992. Sığır Ayak Hastalıkları. A. Ü. Vet. Fak. Yay. 414. A. Ü. Basımevi. Ankara
3. Bergsten, C. 1997. Infectious Disease of The Digits. In: Greenough, P.R. Lameness in Cattle, 89-100 3 nd Edition. Saunders, Philadelphia, PA
4. Blowey, R.W. 1992. Disease of the Bovine Digit: Part 2 Hoof Care and Factors Influencing The Incidence of Lameness. In Practice. 3, 118-124
5. Clarkson, M.J, Downham, D.Y., Faul W.B., Hughes J.W., Manson, F.J., Merritt, J.B., Murray, R.D., Russell, W.B., Suthest, J.E. and Ward, W.R. 1996. Incidence and Prevalence of Lameness in Dairy Cattle. Vet. Rec. 138, 563-567
6. Demirkan I, Walker, R.L., Blowy, R.W., Carter, S.D. 1999. Serological evidence of Spirochaetal Infections Associated with Digital Dermatitis in Dairy Cattle. Vet J ;157(1):69-77
7. Durgun T. 1998. Sığırlarda Taban Ülseri. Fırat Üniversitesi Sağ. Bil. Der. 12(2); 215-218
8. Faull, W.B., Hughes, J.W., Clakson, M.J., Downham, D.Y., Manson, F.J., Merritt, J.B., Suthest, J.E. and Ward, W.R 1996. Epidemiology of Lameness in Dairy Cattle: The İnfluence of Cubicles and Indoor and Outdoor Walking Surfaces. Vet. Rec. 139, 130-136
9. Greenough P.R., McCallum FJ and Weaver AD. 1981. Lameness in Cattle 2nd ed., John Wright and Sons. Ltd., Bristol
10. Greenough P.R. 1990. Observations on Bovine Laminitis. In Practice. 12, 169-173
11. Hassall S.A, Ward W.R and Murray R.D. 1993. Effects of Lameness on The Behaviour of Cows During the Summer. Vet. Rec. 132, 578-580
12. LeFevre A.M., Logue, D.N., Offer, J.E., McKendrick and Gettingby, G. 2001. Correlations of Measurements of Subclinical Claw Horn Lesion in Dairy Cattle. Vet. Rec. 148(5), 135-138
13. Livesey, C.T. and Fleming, F.L. 1984. Nutritional Influences on Laminitis, Solea Ulcer and Bruised Solea in Friesion Cows. Vet. Rec. 114, 510-512
14. Manske, T., Hultgren, J. and Bergsten C. 2002. Prevalance and İnterrelationships of Hoof Lesions and Lameness in Swedish Dairy Cows. Preventive Veterinary Medicine. 54, 247-263
15. Manske, T. 2002. Hoof Lesions and Lameness in Swedish Dairy Cattle. Doctoral Thesis.Swedish University of Agricultural Sciences. Skara.1-66
16. Murray, R.D., Downham, D.Y., Clarkson, M.J., Faull, W.B., Hughes, J.W., Manson, F.J., Merritt, J.B., Russell, W.B., Suthest, J.E. and Ward, W.R. 1996. Epidemiology of Lameness in Dairy Cattle: Description and Analysis of Foot Lesions. Vet. Rec. 138, 586-591
17. Peterse, D.J., Korver, S., Oldenbroek, J.K. and Talmon, F.P. 1984. Relationship Between Levels of Concentrate Feeding and Incidance of Sole Ulcers in Dairy Cattle. Vet. Rec. 115, 629- 630
18. Rowlands, G.J., Russell, A.M. and Williams, L.A. 1983. Effects of Season, Herd Size, Management System and Veterinary Practice on the Lameness Incidence in Dairy Cattle. Vet. Rec. 113, 441-445
19. Rowlands, G.J., Russell, A.M. and Williams, L.A. 1985. Effect of Stage of Lactation, Month, Age, Origin and Heart Girth on Lameness in Dairy Cattle. Vet. Rec. 117, 576-580
20. Russell, A.M, Rowlands, G.J., Shaw, S.R. and Weaver, A.D. 1982. Survey of Lameness in British Dairy Cattle. Vet. Rec. 111, 155-161
21. Sağlıyan, A. ve Ünsaldı, E. 2002. Tunceli ve Yöresindeki Sığırlarda Karşılaşılan Ayak Hastalıklarının İnsidansı Üzerine Gözlemler. Fırat Üniversitesi Sağ. Bil. Der. 16(1), 47-56
22. Ünsaldı, E. ve Durmuş, A.S. 1999. 1994-1998 Yılları Arasında Kliniğimize Gelen Sığırlarda Gözlenen Ayak Hastalıkları ve Sağaltımları. Fırat Üniversitesi Sağ. Bil. Der. 13(3); 405-412
23. Vermunt, J.J. and Greenough, P.R. 1994. Predisposing Factors of Laminitis in Cattle. Br. Vet. J. 151, 391-399
24. Vokey, F.J., Guard, C.L., Erb, H.N. and Galton, D.M. 2001. Effect of Alley Surfaces on Indices Claw and Leg Health in Dairy Cattle Housed in a Free-Stall Barn. J.Dairy Sci. 84: 2866-2699
25. Weaver, A.D. 1985. Lameness in Cattle-Investigatıonal and Dıagnostic Check Lists. Br. Vet. J. 141,(1): 27-33
26. Wells, S.J., Trent, A.M., Marsh, W.E., Williamson, N.B. and Robinson, R.A. 1995. Some Risk Factors Associated With Clinical Lameness in Dairy Herds in Minnesota and Wisconsin. Vet. Rec. 136, 537-540
27. Yanık K ve Çamoğlu A. 1990. 1983-1989 Yılları Arasında Sığırlarda Karşılaşılan Cerrahi Hastalıkların Toplu Bir Değerlendi-rilmesi. A.Ü. Vet.Fak. 2. Ulusal Cerrahi Kongresi Tebliği. A.Ü. Basımevi. Ankara