KATILIM FONUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ ÜZERİNE; FIKHİ SORUNLAR

Katılım bankalarının fon toplama aracı katılım fonları olarak bilinir. Mer'i hukukta mevduat ve katılım fonu düzenleme bakımından ayrıştırılmamıştır. Katılma hesaplarının tek dayanağı mer'i hukuk olmayıp fıkhi temellere de dayanır. Katılım fonları özel cari hesaplar ve katılma hesapları olarak ikiye ayrılır. İkiye ayrılan katılma fonlarının fıkhi niteliği de ayrışır. Mevcut hukuki düzen katılım fonlarını fıkhi açıdan ele almadığı gibi bir bütün olarak değerlendirmiştir. Katılım fonları ile ilgili fıkhi değerlendirmeler mevcut hukuki düzen içinde barındırılmamıştır. Mevcut içtihatlar sadece mevduat üzerinden değerlendirilmiş olup hukuki boyutları ayrıştırılmamış olan katılım fonları bu çalışma kapsamında mevcut içtihatlar üzerinden değerlendirerek ortaya çıkabilecek sorunlar değerlendirilmiştir. Katılım fonları ile ilgili münhasır düzenlemeler yapılma ihtimaline karşı bu çalışmada ileri tartışmalara yönelik önerilere de yer verilmiştir

LEGISLATIONS FOR PARTICIPATION ACCOUNTS; SHARIA PROBLEMS

Collected funds of participation banks are called as participation accounts. Legislative framework for deposits and participation accounts is not properly separated. Legal theory of participation accounts is provided both by modern Turkish jurisprudence on deposits and Islamic rules. Participation accounts consist special current accounts and participation funds both depend on separate Islamic rules. Participation accounts are considered as one unit in Modern Turkish jurisprudence moreover Islamic rules are not considered by legislative framework. The interpretations are focused on deposits and can be generalized for participation accounts. In this research legislative framework for participation accounts is assessed and possible problems are considered as a result of lack of Sharia view. This research’s suggestions can be arguments for further researches on participation accounts’ legal and Islamic background

___

  • AHMAD, Abu Umar Faruq; HASSAN, M. Kabir. The Adoption of the UK Finance Bill Proposals on Islamic Finance into Islamic Banking in Australia. Review of Islamic Economics, 10.1: 41-57, 2006,
  • AKINTÜRK, Turgut, Borçlar Hukuku, Beta Yayınları, 8. Baskı, İstanbul, 2001,
  • AL-GAMAL, Mahmoud A. Islamic finance: Law, economics, and practice. Cambridge University Press, 2006,
  • BAYSA, Hüseyin, Faizsiz Finans Kurumları Çalışma Yöntemlerinin İslam Hukuku Bağlamında Değerlendirilmesi, 2006,
  • BATTAL, Ahmet, Türk Mali Sisteminde Özel Finans Kurumları Deneyimi ve ÖFK’ların Türk Banka Sistemi İçindeki Yerleri Üzerine, Türkiye’de Özel Finans Kurumları - Teori ve Uygulama, Albaraka Türk Yayınları:17, İstanbul, 2000,
  • BAYINDIR, Abdülaziz. Ticaret ve Faiz, Süleymaniye Vakfı Yayınları, İstanbul, 2007,
  • BAYINDIR, Servet, İslam Hukuku Penceresinden Faizsiz Bankacılık, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2005,
  • CLARK, M. W., Entity theory, modern capital structure theory, and the distinction between debt and equity. Accounting Horizons, 7(3), 14., 1993,
  • ÇEKER, Mustafa, Hukuki Yönüyle Banka Mevduatı, Adana, 2004,
  • DeLORENZO, Yusuf, T., McMILLEN, Michael, J.,T., Law and Islamic Finance: An Interactive Analysis, The Regulatory Challange, Archer, Karim (Editör), John Wiley & Sons, 2007,
  • DUDLEY, N., Islamic banks aim for the mainstream Banks that lending according to Islamic principles want to branch out., Euromoney-London, 113-120, 1998,
  • ERNST&YOUNG, World Islamic Banking Competitiveness Report 2016; New Realities, New Opportunities, 2016,
  • GÖNEN, D, İslam Hukukunda Mudarebe (Emek+ Sermaye) Şirketinde Taraflarin Hak Ve Borçlari. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 63(1-2), 192-212, 2005,
  • HARON, Sudin; YAMIRUDENG, K. Islamic banking in Thailand: prospects and challenges. International Journal of Islamic Financial Services, 5.2: 1-11, 2003,
  • KAPLAN, İbrahim, Banka Sözleşmeleri Hukuku C 1, Batıder, Ankara, 1996,
  • KONURALP, Haluk, Banka Tasarruf Mevduatının Hukuki Niteliği, ABD, 5.1,1980,
  • KURU, Baki, İcra ve İflas Kanunu’nun 89. Maddesinde Yapılan Değişiklikler, Bankacılar Dergisi, Sayı 47, 2003,
  • MAURER, B., Anthropological and accounting knowledge in Islamic banking and finance: Rethinking critical accounts, Journal Of The Royal Anthropological Institute, 8(4), 645 – 667, 2002,
  • OBAIDULLAH, M., Islamic Financial Services, Sciencetific Publishing Centre King Abdulaziz University, 2005,
  • ÖNDER, M., Fahrettin, Banka Hukukunda Tasarruf Mevduatı Sözleşmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 8 S.1, 2003,
  • ÖZULUCAN, Abitter; DERAN, Ali. Katılım Bankacılığı ile Geleneksel Bankaların Bankacılık Hizmetleri ve Muhasebe Uygulamaları Açısından Karşılaştırılması/The Comparison of Participation Banking and Traditional Banking on the Perspective of Banking Services and Accounting Applications.Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6.11, 2009,
  • REİSOĞLU, Seza, Bankalar Kanun Şerhi, İstanbul, 2000,
  • SIDDIQI, N. M., Banking Without Interest, J. Res. Islamic Econ., Rew. by Nienhaus, V., Vol. 1, No. 2, pp. 85- 90 (1404/1984), 1984,
  • SOLE, Juan, A., Introducing Islamic Banks into Conventional Banking Systems, IMF Working Papers, 1-26, 2007,
  • SULEIMAN, N. M. (2000). Corporate governance in Islamic banks. Társadalom és gazdaság Közép-és Kelet-Európában/Society and Economy in Central and Eastern Europe, 98-116.
  • ŞENER, Oruç, Hami, Bankanın Rehinli Alacaklı Sıfatına Sahip Olduğu Adi Alacak Rehninde Rehnin Borç- luya İhbarı ve İhbarın Sonuçları, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 11, Sayı 2, 2009, s. 195-250 (Basım Yılı: 2011), 2009,
  • TANDOĞAN, Haluk, Borç lar Hukuku, Ö zel Borç İ liş kileri, Kira Ve Ö dü nç Verme (Ariyet, Karz) Sö zleş meleri, Cilt: I/2, Dö rdü ncü Tıpkı Basım, İ stanbul, 1989
  • TEKİNALP, Ünal, Banka Hukukunun Esasları, C.1, İstanbul,1988,
  • TURAN, M. F., İslam Hukuku Açısından Usulsüz Vedia Akdi, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 15, 2010,
  • TURANBOY, N., Kürşad, Tasarruf Mevduat Sözleşmesinin Niteliği, Gazi Üniversitesi HFD., C.1, 1997,
  • WILSON, R., The development of Islamic finance in the gulf cooperation council states. The Transformation of the Gulf: Politics, Economics and the Global Order, 146, 2013,
  • YAVUZ, Cevdet, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümleri, İstanbul 2002,
  • ZYP, Victoria Lynn, Islamic finance in the United States: Product development and regulatory adoption, PhD Thesis. Georgetown University, 2009BATTAL, Ahmet, Katılım Bankacılığında Kırmızı Çizgiler Kalkıyor Mu?, s.12
  • http://w3.gazi.edu.tr/~battal/kitaplar/katilim_bankaciligi.pdf (erişim:26.04.2016)
  • http://www.turkhukuksitesi.com/makale_749.htm (erişim:17.04.2016)
  • http://www.tkbb.org.tr/faizsiz-finans-sozlugu#1349 (erişim:02.05.2016)