Gelişmişlik ve AB üyeliği ilişkisinin incelenmesinde çok değişkenli istatistiksel analizlerin kullanımı

İnsani gelişmişlik endeksi ülkelerin gelişmişlik sıralamalarının belirlenmesinde başlıca başvurulan göstergelerden biridir. AB üyeliği sürecinde aday ülke olarak Türkiye’nin önüne sunulan bazı fasıllar temelde bu gelişmişlik göstergelerini etkileyecek reformları içermektedir. Bu nedenle de Türkiye’de son dönemde gelişmişlik kavramı AB üyeliği ile birlikte anılır hale gelmiştir. Bu çalışmada AB üyeliği ve insani gelişmişlik endeksi arasındaki ilişki çok değişkenli istatistiksel yöntemlerle ele alınmıştır. Bu çerçevede Türkiye’nin de içinde bulunduğu aday ülkeler ve AB üyesi ülkeler gelişmişlik göstergeleri yardımıyla iki temel gruba ayrılmış ve ülkelerin bu gruplara dâhil olma durumları irdelenmiştir.

Using multivariate statistical analysis to investigate of the relation between development and EU membership

Human Development Index is one of main indicator that is referred to development rankings of countries. Some of the chapters are presented in front of us as a candidate country for EU membership process includes basically reforms that affect development indicators. Therefore, recent years in Turkey the concept of development has been associated with EU membership. In this study, relationship between EU membership and human development index discussed with the aid of multivariate statistical methods. As a result of this study, candidate countries and EU member states divided into two groups using development indicators and status of the countries examined.

PDF

___

ALBAYRAK, A.S.; (2006), Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
DELHEY, J.;(2007), Do Enlargements Maket he European Union Less Cohensive? An Analysis of Trust Between EU Nationalities, JSMS 2007, 45(2), 253-279.
ERKEKOĞLU, H.; (2007), AB’ye Tam Üyelik Sürecinde Türkiye’nin Üye Ülkeler Karşısındaki Göreli Gelişme Düzeyi: Çok Değişkenli İstatistiksel Bir Analiz, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14) 2007/2, 28-50.
İnsani Gelişme Raporu; (2011), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_TR_Summary. pdf (Erişim Tarihi: 28.01.2013).
ÖZDAMAR, K.; (2002),Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler), Kaan Kitabevi, Eskişehir.
ÖZGÜR, E., KARATEKİN, A., DOĞAN, N.; (2004), The Comparative Socio-Economic Developmental Level of Islamic Countries, Journal of Economic Cooperation, 25(3), 35-46.
OZTURK, S.G.; (2008), Classifying and Prediction Country Types Through Development Factors That Influence Economic, Social, Educational and Health Environments of Countries, SWDSI 2008, Proceedings, 665-674.
SHIN, K.; (1996), SPSS Guide for DOS Version 5 and Windows 6.1.2., 2nd Ed., Irwin, Chicago.
TIMM N.H.; (2002), Applied Multivariate Analysis, Springer, NewYork.