DAVİD HUME VE THOMAS REİD'İN ADALET KAVRAYIŞLARI ÜZERİNE

İskoç Aydınlamasının önemli filozoflarından Thomas Reid, David Hume’un adaletin bir konvansiyon olarak icat edilmiş yapay bir erdem olduğu yönünde görüşüne karşı çıkarak, onun insan doğasına dayandığını savunur. Reid’e göre, Tanrı her insana “vicdan” denilen bir ahlaki yeti vermiştir. Bu yeti, her insanda doğuştan bulunan zihinsel bir güçtür ve aklını kullanma olgunluğuna erişen insan bu yeti sayesinde adil eylemlerde bulunma yükümlülüğünü algılarlar. Bu çalışmanın amacı, Thomas Reid’in David Hume’un adalet kavrayışına yönelik yanıtını incelemek ve bu iki düşünürün adalet kavrayışlarını birbirleriyle ilişkisi içerisinde değerlendirerek onlar arasında bir uzlaşma imkanının olup olmadığını araştırmaktır.

Anahtar Kelimeler:

Hume, Reid, adalet, erdem, yükümlülük, konvansiyon

On David Hume and Thomas Reid’s Conceptions of Justice

Thomas Reid, one of the important philosophers of the Scottish Enlightenment, rejects David Hume's view that justice is an artificially invented virtue based on convention, arguing that it is based on human nature. According to Reid, God has given every person a moral sense called "conscience". This sense is a mental power inherent in every human being, and when a person reaches maturity in their reasoning ability, they perceive the obligation to act justly thanks to this sense. The purpose of this study is to examine Thomas Reid's response to David Hume's conception of justice and to investigate whether there is a possibility of reconciliation between these two thinkers by evaluating their conceptions of justice in relation to each other.

Keywords:

Hume, Reid, justice, virtue, obligation, convention,

PDF

___

Akdemir, F. (2020). David Hume’da Ahlak-Siyaset İlişkisi: Duygu Temelli Ahlaktan Fayda Temelli Siyasete Geçiş. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, 30: 451-472. https://dergipark.org.tr/tr/pub/flsf/issue/58166/801239
Bragues, G. (2008). David Hume vs. Thomas Reid: Is Justice Socially Constructed or Natural? History of Philosophy Quarterly, 25(2): 137-154. http://www.jstor.com/stable/27745120
Coady, C. A. J. (2004). Reid on the Social Operations of Mind. T. Cuıneo ve R. Van Woudenberg (Ed.), The Cambridge Companion to Thomas Reid (s. 180-203) içinde. Cambridge University Press.
Cohon, R. (2008). Hume’s Morality: Feeling and Fabrication. Oxford University Press.
Darwall, S. (2006). The Second-Person Standpoint: Morality, Respect, and Accountability. Harvard University Press.
Glycofrydi-Leontsini, A. (2015). Accounts of Justice in the Scottish Enlightenment. G. Floistad (Ed.), Philosophy of Justice (s. 177-189) içinde. Springer.
Harris, J. A. (2010). Reid on Hume on Justice. S. Roeser (Ed.), Reid on Ethics (s. 204-222) içinde. Palgrave Macmillan.
Hume, D. (1983). An Enquiry Concerning the Principles of Morals. Hackett Publishing Company (Orijinal eserin basım tarihi 1751).
Hume, D. (1997). İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme. (A. Yardımlı, çev.). İdea Yayınevi (Orijinal eserin basım tarihi 1739-40).
Lecaldano E. (2008). Hume’s Theory of Justice, or Artiﬁcial Virtue. E. S. Redcliffe (Ed.), A Companion to Hume (s. 257-272) içinde. Blackwell Publishing.
McGregor, J. (1987). Reid on Justice as a Natural Virtue. The Monist, 70(4): 483-495. https://www.jstor.org/stable/27903052
Powell Y. Ve Yaffe G. (2015). Reid on Favors, Injuries, and the Natural Virtue of Justice. R. Copenhaver ve T. Buras (Ed.), Thomas Reid on Mind, Knowledge, and Value (s. 249-266) içinde. Oxford University Press.
Raphael, D. D. (2001). Concepts of Justice. Clarendon Press. Reid, T. (2010). Essays on the Active Powers of Man. Springer (Orijinal eserin basım tarihi 1788).
Schmidt, C. M. (2003). David Hume: Reason in History. The Pennsylvania State University Press.