Malakan Atı mandibulasının cinsiyete göre morfometrik özellikleri
Amaç: Çalışmada Malakan Atı mandibula'sına ait morfomet-rik değerlerin cinsiyet yönünden belirlenmesi amaçlandı.Gereç ve Yöntem: Araştırmada 5 dişi, 5 erkek olmak üzere toplam 10 adet erişkin Malakan Atı mandibulası kullanıldı. Mandibulaların yüzeysel kasları diseke edildikten sonra kay-natılarak masere edildi. Mandibula'dan digital kumpas yardı-mıyla toplam 34 adet ölçü alındı. Bulgular: Çalışma sonucunda erkek Malakan Atı mandibu-lası uzunluğu (U1) ortalama 393.64±2.41 mm, mandibula yüksekliği (U21) ortalama 253.20±4.56 mm, dişi Malakan Atı mandibulası uzunluğu (U1) ortalama 394.70±1.37 mm ve mandibula yüksekliği (U21) ortalama 249.65±0.99 mm olarak ölçüldü. Cinsiyetler arası yapılan istatistiksel analizde sadece iki processus coronoideus arasındaki mesafe (U25) farkının önemli olduğu görüldü (P< 0.05).Öneri: U25 (Processus coronoideus'lar arası en geniş me-safe) ölçüsü dışında belirlenen diğer morfometrik ölçülerin Malakan Atı mandibulasında cinsiyet faktörüne etki etmediği kanaatine varıldı.
Morphometric features of the mandible of Malakan Horse according to gen-der.
Aim: In the study it was aimed to determine in terms of gen-der morphometric values of adult Malakan Horse mandible. Materials and Methods: In the study, 5 male and 5 female Malakan Horses mandibles were used. After dissecting skin and superficial muscles of mandible, it was maceration by boiling. Thirty-four measurements were obtained from man-dible by digital caliper. Results: Result of the study, the average of lenght (U1) of male Malakan Horse mandible was calculated as 393.64±2.41 mm, the average of mandible height (U21) 253.20±4.56 mm, the average of length of female Malakan Horse man-dible 394.70±1.37 mm, the average of mandible height 249.65±0.99 mm. It was seen that the differences in only distance of two coronoid process (U25) was significant in statistical analysis presented between the genders (P
___
- Akbulut Y, Demiraslan Y, Gürbüz İ, Aslan K, 2014. Yeni Zelan- da Tavşanı (Oryctolagus cuniculus L.)'ında cinsiyet faktörü- nün mandibula morfometrisine etkisi. Fırat Üniv Sağl Bil Vet Derg, 28, 15-18.
- Allouch GM, 2014. Applied anatomy on the maxilla and man- dibular regions of the bovine with special reference to its important in regional anaesthesia. Int J Food AgrVet Sci, 4, 58-64.
- Alpak H, 2003. Morphometry of mandible of German Shep- herd dog (Alsatian) puppies using computed tomographic analysis. Isr J Vet Med, 58, 15-17.
- Demiraslan Y, Gülbaz F, Özcan S, Dayan MO, Akbulut Y, 2014. Morphometric analysis of the mandible of Tuj and Morka- raman sheep. J Vet Anat, 7(2), 75-86.
- Driesch A Von Den, 1976. A Guide to the Measurement of Animal Bones from Archaelogical Sites. Peabody Museum Bulltein I, Harvard University, Cambridge MA, USA, pp:52- 54.
- Güleç E, 1997. Ardahan Atı (Malakan Atı). Anadolu At Irkla- rını Yaşatma ve Geliştirme Derneği, Ankara, Türkiye, pp: 77-81.
- Hendricks BL, 1995. International Encyclopedia of Horse Breeds. University of Oklahoma Press, Oklahoma State, USA.
- Ince Gezer N, Pazvant G, 2010. Morphometry of the mandib- le in rats (Wistar albino). J Fac Vet Med Istanbul Univ, 36, 51-56.
- International Committe on Veterinary Gross Anatomical No- menclature, 2012. General Assembly of the World Associa- tion on Veterinary Anatomists. Nomina Anatomica Veteri- naria, 5th edition, Gent, pp: 16-17.
- Ketani MA, Sağsöz H, 2009. Sıçanlarda mandibular kondilin hitolojik yapısı üzerine cinsiyetin etkilerinin histomorfo- metrik olarak incelenmesi. Atatürk Üniv Vet Bil Derg, 4, 31-38.
- Luca L, Roberto D, Francesca SM, Francesca P, 2003. Consis- tency of diet and its effects on mandibular morphogenesis in the young rat. Prog Orthod, 4, 3-7.
- Monfared LA, 2013a. Some aspects of clinical anatomy of the head region of the Caspian Miniature Horse and its clinical value during regional anesthesia. Global Vet, 10, 214-218.
- Monfared LA, 2013b. Gross anatomy of the head region of the Iranian Native Horse and its clinical value during regional anesthesia. Global Vet, 10, 403-407.
- Monfared LA, 2013c. Anatomy of the Mandibularand Maxil- lo-Facial Regionsof the Iranian Native Donkeys and its cli- nical implications during regional anesthesia. Global Vet, 10, 658-662.
- Monfared LA, 2013d. Applied anatomy of the head regions of the One-Humped Camel (Camelus dromedarius) and its cli- nical implications durind regional anesthesia. Global Vet, 10, 322-326.
- Onar V, Kahvecioğlu O, Mutuş R, Alpak H, 1999. Alman kurt köpeklerinde mandibula'nın morfometrik analizi. Turkish J Vet Anim Sci, 23, 329-334.
- Onuk B, Kabak M, Atalar K, 2013. Anatomic and craniometric factors in differentiating Roe Dear (Capreolus capreolus) from sheep (Ovis aries) and goat (Capra hircus) skulls. Arch Biol Sci, Belgrade, 65, 133-141.
- Oshikawa M, Sugano N, Ishigaki R, Ito K, 2004. Gene expressi- on in the developing rat mandible: a gene array study. Arch Oral Biol, 49, 325-329.
- Paciska E, Chroszcz A, Janeczek M, Mucha A, 2012. Cranio- metric analysis of Early Medieval horses Equus przewlskii f. caballus (Linnaeus, 1758) from chosen areas in Poland. Turk J Vet Anim Sci, 36, 688-697.
- Rohlf FJ, Marcus LF, 1993. A revolution in morphometrics. Trends Ecol Evol, 8, 129-132.
- Şahiner Y, Yalçın H, 2007. Erkek ve bayanlarda kafatası kemi- ğinden geometrik morfometri metoduyla cinsiyet tayini ve ramus flexure. Atatürk Üniv Vet Bil Derg, 2, 134-142.
- Taşbaş M ve Tecirlioğlu S, 1966. Maserasyon tekniği üzerinde araştırmalar. Ankara Univ Vet Fak Derg, 12, 324-330.
- Yalçın H, Kaya MA, Arslan A, 2010. Comparative geometrical morphometries on the mandibles of Anatolian Wild sheep (Ovis gmelini anatolica) and Akkaraman sheep (Ovis aries). Kafas Üniv Vet Fak Derg, 16, 55-61.