Elif TEKİN GÜRGEN

ORTAÇAĞ VE RÖNESANS MİTLERİNE MÜZİK ÜZERİNDEN ELEŞTİREL BİR BAKIŞ

Bu makale, Ortaçağ ve Rönesans kültürel hareketini var olan geleneksel tarihin zaman, merkez, çeper ve sanatçılar açısından mitsel tanımlamalarından arındırmayı amaçlar. Bunu yaparken Rönesansın Ortaçağ’la arasındaki zıtlığı; merkezinin İtalya olduğu ve buradan Avrupaya yayıldığı; Ortaçağ’ın karanlığı gibi yerleşik görüşlere, başka bir deyişle Avrupamerkezci, ilerlemeci tarih anlayışının savunduğu Rönesans tasarımlarına şüphe ile yaklaşılmıştır. Bunun yanında, Reform hareketi sırasında halkın gündelik yaşamında yer alan kültürel pratiklere getirilen yasakların müziği nasıl dönüştürdüğü de tartışılmıştır. Böylece Rönesans müziğine daha geniş bir çerçeveden bakılabilmesinin önündeki engeller kaldırılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Müzik Tarihi, Ortaçağ, Rönesans, mit, müzik reformu.

A Critical View of the Middle Age and the Renaissance Myths From the Musical Point of View

This article aims to purify the cultural movement of the Middle age and Renaissance from mithical descriptions of the existing history by means of time, center, periphery and artists. While doing that certain beliefs were aproached suspiciously like the contrast between the Middle age and the Renaissance, the thought that the center of the Renaissance was Italy, the darkness of the Middle age and the Renaissance idea supported by Eurocentric history perspective In addition transformation of forbidding daily cultural practices on music during the Reform Movement also discussed. Thus the obstacles to broader evaluation of the Renaissance music tried to be removed.

Keywords:

Music History, Middle Age, Renaissance, myth, musical reform.,

PDF

___

Attali, J. (2018). Gürültüden müziğe: Müziğin ekonomi-polı̇tı̇ğı̇. (çev. G. G. Türkmen). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Bakhtin, M. (2001). Karnavaldan romana.(Çev: Cem Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Burckhardt, J. (2019). (orj. 1860). The Civilization of the Renaissance in Italy, (trans. SGC Middlemore), New York: The Macmillan Company. https://scholar.google.com/scholar?hl=tr&as_sdt=0%2C5&q=THE+CIVILIZATION+OF+THE+RENAISSANCE+IN+ITALY&btnG=
Burke, P.(1996). Yeniçağ başında Avrupa halk kültürü. Ankara: İmge Kitabevi.
Burke, P. (2000). Rönesans (çev. Özkan Akpınar). İstanbul: Babil.
Burke, P. (2017). (orj. basım 1998). Avrupa’da Rönesans: Merkezler ve Çeperler. İstanbul: Literatür Yayıncılık. Coşkun, İ. (2003). Modernliğin kaynakları: Rönesans üzerine bir değerlendirme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(6), 45-70.
Durgun, F. (2013). Rönesans’tan 19. yüzyıla Avrupa tarihyazımında ilerleme fikri, dönemselleştirme ve Orta Çağ Avrupa tarihi algısı. İnsan & Toplum, 3(6), 283-304.
Foucault, M. (2017). Kelimeler ve şeyler. (çev. MA Kılıçbay), Ankara: İmge Yayınları.
Finkelstein, S. (2000). Müzik neyi anlatır. (3. Baskı), Halim Spatar (çev.), İstanbul: Kaynak Yayınları.
Forney, K. & Machlis, J. (2007). The Enjoyment of Music. New York: Norton & Company.
Griffiths, P. (2010). Batı müziğinin kısa tarihi. Halim Spatar (çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Gedik, A. C. (2014). “Marksizm’in doğa bilimlerinden kopuşunu müzik bilimleri tarihi üzerinden düşünmek.” Marksizm Bilime Yabancı mı? içinde, (ed. Alper Dizdar) İstanbul: Yazılama Yayınevi.
Harman, C. (2009). Halkların dünya tarihi.(2.Baskı). Uygur Kocabaşoğlu (çev.). İstanbul: Yordam Kitap.
Hessen, B. (2019). (orj. Basım 1931). Newton’un Principiasının toplumsal ve iktisadi kökleri. İstanbul: Yordam Kitap.
Huizinga, J. (2019). (orj. Basım 1919). Ortaçağın Sonbaharı. İstanbul: Alfa.
İnalcık, H. (2011). Rönesans Avrupası: Türkiye’nin batı medeniyetiyle özdeşleşme süreci. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
İrem, N. (2021). (4. Baskı). Karanlık/aydınlık anlatısı olarak ortaçağ ve eski/yeni tarih yazımı. Doğu Batı Dergisi, 8(33), 129-151.
Johnson, G. A. (2005). Rönesans sanatı. Fisun Demir (çev.). Ankara: Dost.
Kerman, J. & Tomlinson, G. (2012). Listen. Boston: Bedford/St. Martin’s.
Kutluk, F. (1997). Müziğin tarihsel evrimi. İstanbul: Çiviyazıları.
Le Goff, J. (2020). Ortaçağ’da entelektüeller. M. A. Kılıçbay (çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Le Goff, J. (2021). (4. Baskı). Ortaçağ’da batı Avrupa. Doğu Batı Dergisi8(33), 37-65.
Lord, S. (2008). Music in the Middle Ages: a reference guide. London: Greenwood Publishing Group.
Mimaroğlu, İ. (2012). Müzik tarihi. (3.Baskı). İstanbul: Varlık Yayınları.
Pennebaker & Gonzales (2009).Tarih yazmak: Kolektif belleğin altında yatan sosyal ve psikolojik süreçler. In: Memory in mind and culture (ed. Boyer, P. & Wertsch, J. V.), pp. 3–28. Cambridge University Press.
Shiner, L. (2004). Sanatın İcadı (İ. Türkmen, Çev.)(1. baskı).İstanbul: Ayrıntı Yayınları.