John Stuart Mill/Herbert Spencer Karşılaştırmasında Özgürlük, Adalet ve Sosyal Evrim
Bu konuya dair
kanaatlerimizin ilki, başka bir çalışma bağlamında ifade edildi. Burada ise
(yapıcı) eleştirinin metin üzerindeki etkisi ve değerlendirme sonrası ortaya
çıkacak entelektüel kaygıların içeriğine dair bir takım analizler ve
betimlemeler içerisinde olunacaktır. Eleştiri tabiatı gereği, öznelliği içerisinde
barındırır. Öznelliği içerisinde barındırmayan her hangi bir önermenden de ne
kadar söz edilir, bu da ayrı bir tartışma konusudur. Buradan hareketle,
öznellik sorununun bilgi kalitesini etkilemesi, yapacağımız analizlerin varlık,
bilgi ve değer boyutlarını bu etki bağlamına alacağı bilinmelidir. Bu sebeple,
değerlendirmelerimizin bilimselliğini ya da ahlakiliğini tartışmamız, meseleyi,
eleştirmenin ya da değerlendirmenin semantik içeriği ile sınırlandırmaz;
doğrudan bizi, bilginin mahiyeti ve insaniliği üzerine sorgulamaya
götürür.
___
- John Stuart Mill/Herbert Spencer Karşılaştırmasında Özgürlük, Adalet ve
Sosyal Evrim, Ayşe Yaşar Ümütlü, İstanbul, Mana Yay., 2015.