Ahmet Midhat Efendi'nin Türklüğe Dair İsimli Önemli Bir Konferansı

Döneminin önemli simalarından biri olan Ahmet Midhat Efendi'nin hiç şüphesiz en dikkati çeken tarafı çok yönlü olmasıdır. Yazı yazmayı bütün yönleriyle kendisine meslek edinen yazarın; hikâye ve romancılıktan yayımcılık ve ansiklopedistliğe uzanan çok geniş bir ilgi alanı vardır. Böylesine çok yönlü bir şahsiyetin başta Batının felsefi fikirleri olmak üzere devrindeki bir çok sosyal ve siyasî muhtevalı düşüncelere ilgi duyması oldukça tabiîdir. Ömrünün son yıllarına kadar hiçbir görüşe tam olarak bağlanmayan yazar, 1908'de verdiği "Türklüğe Dair" isimli konferansında tam bir Türkçü münevver portresi çizer. Bu yüzden bu konferans hem yazarın hem de devrin hakim fikrinin tespit edilmesi açısından mühimdir.

Ahmet Midhat Efendi's an Important Conference Title "About Turkism"

As one of the important figures of his time, Ahmet Mithad Efendi's most important chracteristic that requires attention is of being many sided. Choosing writing as a career, Ahmet Mithat Efendi had a wide interest in literature varrying from story, novel and encylopedia writing to publishing. An influential figüre, he showed interest in western philosophy, social and political thoughts of his time. Although he had not adopted any of these thoughts for the most part of his life, Ahmet Mithad Efendi's speech titled "About Turkism" portrayed himself as a genuine Turkish intellectual at a conference in 1908. As a result, this conference is important in respect to the fact that it indicates the dominant thought of him and his time.

___

  • Ahmet Midhat Efendi. (1890). Avrupa'da Bir Cevelan, Istanbul.
  • Akçura, Y. (2001). Türkçülüğün Tarihi, Istanbul: Kaynak Yayınları, 184 s.
  • Asiltürk, B. (1995). Ahmet Midhat Efendi Müsteşrikler Kongresinde, Türk Dili, Sayı: 521, Mayıs 1995, s. 571-576.
  • Beşir Fuad. (1969). İlk Türk Pozitivist ve Natüralisti, İstanbul: Hareket Yayınları, s. 201-202.
  • Budak, A. (2004). Batılılaşma Sürecinde Çok Yönlü Bir Osmanlı Aydını MünifPaşa, İstanbul: Kitabevi Yayınları, 685 s.
  • Carter V. Fındley. (1999). Ahmet Midhat Efendi Avrupa 'da, İstanbul: Yurt Yayınları, 59 s.
  • Çelik, H. (1995). Genç Kalemler Mecmuası Üzerinde Bir Araştırma, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yayınları, 222 s.
  • Devlet, N. (1985). Rusya Türklerinin Millî Mücadele Tarihi (1905-1917), Ankara, 305 s.
  • Doğan, İ. (1991). Tanzimatın İki Ucu: MünifPaşa ve Ali Suavi, İstanbul: İz Yayıncılık, 429 s.
  • Ercilasun, Bilge. (1997) Orhun Abideleri Hakkında Türkiye'deki İlk Bilgiler, Yeni Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler 1, Ankara: Akçağ Yayınları, s. 331-356.
  • Gökçek, F. (1989). Ahmet Midhat Efendi'den Fatih Kerimi'ye Mektuplar, İlmî Araştırmalar, C. 8, s. 315-323.
  • Hanioğlu, Ş. (1985). Türkçülük, Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türkiye Ansiklopedisi, C, 5, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 1394-1399.
  • Levend, A. S. (1960). Türk Dilinde Gelişine ve Sadeleşme Evreleri, Ankara: TDK Yayınları
  • Muhammetdin, R. (1998). Türkçülüğün Doğuşu ve Gelişimi, İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, 183 s.
  • Okay, M. O. (1989). Ahmet Midhat Efendi, TDV İslâm Ansiklopedisi, İstanbul: TDV İslâm Ansiklopedisi Yay., C, 2, s. 100-103.
  • Okay, M. O. (1989). Ahmet Midhat Efendi, TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 2, İstanbul: TDV İslâm Ansiklopedisi Yay., s. 100-102.
  • Okay, M. O. (1989). Batı Medeniyeti Karşısında Ahmet Midhat Efendi, Ankara: MEB Yayınları, 424 s.
  • Okay, M. O. (2005). Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, İstanbul: Dergâh Yayınları, s. 36.
  • Okay, M. O. (2006). Edebiyat Teorisi, Tenkit ve Ahmet Midhat Efendi, Dergâh, Ocak 2006, s. 13.
  • Okay, M.Orhan. (2006). Ahmed Midhad Efendi 'nin Evleri, Türk Edebiyatı, Şubat 2006, s. 19.
  • Onaran B. (2002). Ahmet Mithat Efendi, Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce (Cumhuriyet'e Devreden Düşünce Mirası Tanzimat ve Meşrutiyet'in Birikimi), C. 1, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 174.
  • Öksüz, Y. Z. (1995). Türkçenin Sadeleşme Tarihi Genç Kalemler ve Yeni Lisân Hareketi, Ankara: TDK Yayınları, 240 s.
  • Özön, M. N. (1985). Türkçe'de Roman, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 66- 76.
  • Parla, Parla. (2002). Tanzimat Edebiyatında Siyasî Fikirler, Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce (Cumhuriyet'e Devreden Düşünce Mirası Tanzimat ve Meşrutiyet'in Birikimi), C. 1, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 231.
  • Tanpınar, A. H. (1985). 19uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi, s. 445-474.
  • Timurtaş, F. K. (1981). Tarih İçinde Türk Edebiyatı, İstanbul: Vilayet Yayınları, 262 s.
  • Tuncer, H. (1989). Turancılık, Türkçülük, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 8, İstanbul: Dergâh Yayınları, s. 386-392.
  • Tuncer, H. (1990). Türk Yurdu Üzerine Bir İnceleme, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 545 s.
  • Us, H.T. (1955). Ahmet Midhat'ı Anıyoruz, İstanbul: Vakit Matbaası, 176 s.Ülken, H. Z. (1992). Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi, İstanbul: Ülken Yayınları, s. 115.