Abraham Maslow’un Kendini Gerçekleştirme Kavramının Aziz Nesefî’nin İnsan-ı Kâmil Kavramıyla Karşılaştırılması

Araştırmanın ana hedefi, hümanistik psikoloji ile değişen insanalgısının tasavvuf ilminde esas alınan insan algısıyla ne derece buluştuğuve buluşma noktalarında iki ayrı perspektifin insanın tabiatı hakkında nelersöylediğini ortaya koymaya çalışmaktır. Çalışma, hümanistik psikolojininkurucusu olan Abraham Maslow’un kendini gerçekleştirme teorisinin yeni,kapsayıcı ve olumlu bir insan algısı oluşturduğunu ortaya koymuştur. Bualgıya göre insan bütüncül olarak kendini gerçekleştirme potansiyeliniözünde barındırmakta ve bu potansiyeli gerçekleştirmek için de Maslow’agöre temel ihtiyaçlarını giderdikten sonra onlardan bağımsız hale gelereközgürleşmektedir. Aziz Nesefî’ye göre ise insan-ı kâmil, kâinatın kalbinitemsil etmekte ve varlığın da en üst mertebesini ortaya koymaktadır.İnsanın varlığa gelmesini biyolojik varlığı oluştuğu sırada geçirdiği evreleritasvir ederek ifade eden Nesefî, insanın nebatî, hayvanî ve nefsanî ruhsahibi olduğundan bahsedip insan olması için ama insanî ruhu dakendisinde barındırması gerektiğini söylemektedir. Buna göre insanîruh insanın kendi varlığı içerisinde urûc etmesini kastetmekte, onu Allah’ayakınlaştıran araç olmaktadır.

Analogy Between the Concept “Self-Actualization” of Abraham Maslow and the Concept “Perfect Man” of Aziz Nasaf

The main problem of the research is to analyze the intersection between the humanistic psychology and the perception of man in the Islamic mysticism and to underline the propositions of both approaches on the core of the man as reflected in these intersections. The research underlines the main aspect of Abraham Maslow’s humanistic psychology. Therefore Maslow defends the idea of strong, deep and expansive nature of human being. In matters of this understanding, the human includes biologically a potential of self-actualization. And in the theory of Aziz Nesefî the man is the heart of the existence and the top of the creation. Therefore Nesefî explains the biological and mental development of a man and lays out the stages which he passed on. Urûc is the term which he named the way of fulfillment and pointes out the three methods to strike this path of sülûk.

PDF

___

Bischof, Marco. “Neue Gesundheitskonzepte und der Paradigmenwechsel in den Wissenschaften”. Berlin, 2000. Erişim: 11 Eylül 2015 http://www.marcobischof.com/de/texte/show.html? id=art_3d1203cbc9457.
Bühler, Charlotte - Allen, Melanie. Einführung in die Humanistische Psychologie. Trc. Emmy-Renate Schön. Stuttgart: Ernst Klett, 1973.
Durusoy, Ali. “Hareket”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 16: 121-123. İstanbul: TDV Yayınları, 1997.
Düzen, İbrahim. Aziz Nesefî’ye Göre Allah, Kâinat, İnsan. İstanbul: Furkan Yayınları, 2000.
Geppert, Jasmin. Das Selbst und seine Organisation. Das Konzept der Aktualisierungstendenz nach Carl R. Rogers aus Sicht der personenzentrierten Systemtheorie. Yüksek Lisans Tezi, Viyana Üniversitesi Felsefe, 2011.
Goldstein, Kurt. Der Aufbau des Organismus. Einführung in die Biologie unter besonderer Berücksichtigung der Erfahrung am kranken Menschen. Dordrecht: SpringerSience+Business Media, 1934.
Häcker, Hartmut - Stapf, Kurt H. (der.). Dorsch Psychologisches Wöterbuch. Kempten: Verlag Hans Buber, 1998.
Küçük, Osman Nuri. Mevlâna’ya Göre Manevî Gelişim. Benliğin Dönüşümü ve Mi’râcı. İstanbul: İnsan Yayınları, 2009.
Kutluer, İlhan. “Felek”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 12:303-306. İstanbul: TDV Yayınları, 1995.
Kutluer, İlhan. “Devir”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 9:232. İstanbul: TDV Yayınları, 1994.
Maslow, Abraham H.. Motivation und Persönlichkeit. Trc. Paul Kruntorad. Olten: Walter-Verlag, 1977.
Maslow, Abraham H.. Psychologie des Seins. Trc. Paul Kruntorad. Münih: Kindler Verlag, 1973.
Nesefî, Aziz. İnsân-ı Kâmil. Trc. Konuk, A. A.. Haz. Fırat, S.. İstanbul: Gelenek Yayıncılık, 2009.
Nesefî, Aziz. İnsanın Aslı ve Ruhların Yıldızlarla İlişkisi. Maksad-ı Aksâ ve Vahdet-i Vücud. İstanbul: Esma Yayınları, 1976.
Nesefî, Azizüddin. Tasavvufta İnsan Meselesi İnsan-ı Kâmil. Trc. M. Kanar. İstanbul: Dergâh Yayınları, 2013.
Norwood, “Abraham Maslow (1904-1970)”. Erişim: 01 Ekim 2016, http://www.deepermind.com/20maslow.htm.
Öztürk, Yener. “İslam’da Kader Akidesi ve İman Esasları Arasına Girmesinin Hikmeti”. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/4 (1992): 261-282.
Vaguhan, Frances. “Spiritual Issues in Psychotherapy”. The Journal of Transpersonal Psychology 23/2 (1991): 105- 119.
Walsh, Roger N. - Vaguhan, Frances (der.). Psychologie in der Wende. Bern/Münih/Viyana: Scherz, 1985.