Günümüzün gelişen teknolojik imkânları sayesinde ülkenin en ücra köşelerinde bile aydınlatma konusu sorun olmaktan çıkmıştır. Bugün tek bir düğmeye basılarak devasa yapılar aydınlatabilirken bundan yüzyıllar öncesi elektriğin bulunmadığı Osmanlı coğrafyasında insanlar aydınlatma konusunda gündelik hayatta büyük zorluklar yaşamışlardır. Özellikle aynı anda yüzlerce insanın bir arada bulunduğu cami ve mescit gibi ibadethanelerin aydınlatılmasında ve denizlerde hareket halinde bulunan birçok geminin seyir güvenliği açısından hayati bir öneme sahip olan deniz fenerleri ve kulelerin aydınlatılmasında bu sorun kendini daha fazla göstermiştir. İnsanlar bu sorunun üstesinden gelebilmek için zeytinyağı ve hayvanların iç yağlarından yapılmış olan mumları ve kandilleri yaygın olarak kullanmışlardır. Bu vasıtaları elde ederken de birçok gelir kaynağını kullanmaktan çekinmemişlerdir. Biz bu kısa çalışmamızda döneme ait çeşitli yapıların aydınlatılmasında gerekli olan malzemelerin temini meselesini ve yapılan harcamaları arşiv belgelerine dayanaraktan genel bir çerçevede göstermeye çalışacağız.

Thanks to the technological possibilities of today, even in the most remote corners of the country, the issue of lighting has become a problem. Today, by pressing a single button, enormous structures can be illuminated, but centuries ago, people in Ottoman geography had great difficulties in lighting. Especially at the same time, hundreds of people have been illuminating the worship places and many of the gateways moving in the sea have shown this problem more in the illumination of the sea lanterns and towers which have a vital importance in terms of navigation safety. People have widespread use of candles and lamps made of various oils to get over this problem. While obtaining these instruments, they have not hesitated to use many sources of income. In this short work, we will try to show in a general framework based on archive resources