Romandan Tiyatroya: Yaprak Dökümü, Eski Şarkı

Reşat Nuri Güntekin, Türk edebiyatının en üretken yazarlarından biridir. Özellikle roman ve tiyatro türünde birçok eseri vardır. Tiyatro konusunda dekordan oyun yazarına kadar her alanda kafa yormuş ve bu konuda birçok makale yazmıştır. Yaprak Dökümü ve Eski Hastalık isimli romanları, kendisi tarafından tiyatro oyunu haline getirilmiştir. Yaprak Dökümü, roman olarak 1930’da yayınlanmış, 1943-1944 yıllarında sahnelenmiştir. Eski Hastalık, roman olarak 1938’de yayınlanmış, 1951’de ise Eski Şarkı adıyla tiyatro oyunu olarak sahnelenmiştir. Bir romanın tiyatro eserine dönüştürülmesi sırasında özellikle teknik açıdan birtakım değişiklikler yapmak gerekir. Romandan Tiyatroya: Yaprak Dökümü, Eski Şarkı adlı yazıda bu değişimler olay örgüsü, kişiler, zaman, mekan kavramları açısından değerlendirilmiş, romandan tiyatroya aktarılan eserler için kuramsal bir zemin oluşturulmaya çalışılmıştır. Ardından, adı geçen romanlarla tiyatro oyunlarının karşılaştırılması yapılarak aralarındaki farklar belirlenmiş ve dönüştürme işlemi sırasında kullanılan yöntemlerin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Sonuçta, eserler arasındaki farkların neden kaynaklandığı, eserlere etkilerinin neler olduğu tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Reşat Nuri Güntekin, tiyatro, roman, Yaprak Dökümü, Eski Hastalık, Eski Şarkı.

From Novel to the Theatre: Yaprak Dökümü, Eski Şarkı

Reşat Nuri Güntekin is one of the prolific authors of Turkish literature. He owns a lot of literary works within novel and theatre play genres. He studied all components of theatre from decors to play writing, and he wrote many articles. His novels, Yaprak Dökümü and Eski Hastalık were made into theatre plays by Reşat Nuri Güntekin. Yaprak Dökümü was published as a novel in 1930 and staged in 1943-1944. Eski Hastalık (the Old Illness) was renamed as Eski Şarkı (the Old Song) as a theatre play. It was published as a novel in 1938 and staged in 1951. It is necessary to make some technical changes at the time of transformation from novel to theatre play. In this article, these changes are analyzed in terms of narrative, character, time and place. In this way, a theoretical background was tried to be made. Then a comparison between the novels (Yaprak Dökümü – Eski Hastalık) and theatre plays (Yaprak Dökümü – Eski Şarkı) was made. In this way the differences between the novels and theatre plays were determined and the methods used at the time of transformation were revealed. In the conclusion the effects and reasons of the differences were discussed.

Keywords:

Reşat Nuri Güntekin, theatre, novel, Yaprak Dökümü, Eski Hastalık, Eski Şarkı,

PDF

___

And, Metin (1964), “Romandan Tiyatroya”, Türk Dili Roman Özel Sayısı, S. 154, s. 793-797.
Emre, İsmet (2004), Postmodernizm ve Edebiyat, Ankara: Anı Yayıncılık.
Forster, E. M. (1982), Roman Sanatı, (Çev.: Ünal Aytür), İstanbul: Adam Yayınları.
Gümüş, Hüseyin (1994), “Romanda Anlatım Şekilleri”, Dil Dergisi, S. 20, s. 5-16.
Güntekin, Reşat Nuri (1976), Reşat Nuri Güntekin’in Tiyatro İle İlgili Makaleleri, (Haz.: Kemal Yavuz), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Güntekin, Reşat Nuri (1985), Yaprak Dökümü Eski Şarkı, Ankara: MEB Yayınları.
Güntekin, Reşat Nuri, (1997), Yaprak Dökümü, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
Güntekin, Reşat Nuri, (2003), Eski Hastalık, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
Nutku, Özdemir (1966), Oyun Yazarı, İstanbul: İzlem Yayınları.
Nutku, Özdemir (1989), Sahne Bilgisi, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Özakman, Turgut (2009), Oyun ve Senaryo Yazma Tekniği, Ankara: Bilgi Yayınevi.
Parla, Jale (2003), Don Kişot’tan Bugüne Roman, İstanbul: İletişim Yayınları.
Sağlık, Şaban (2001), “Kurmaca Âlemin Kurmaca Sözcülerinden Romanda Zaman – Mekân – Tasvir”, Hece Dergisi Roman Özel Sayısı, S. 65/66/67, s. 124-158.
Tarhan, Abdülhak Hamid (1998), Abdülhak Hamid Tarhan Tiyatroları 3 Duhter-i Hindû,
Finten, (Hazırlayan: İnci Enginün), İstanbul: Dergâh Yayınları.
Tekin, Mehmet (2009), Roman Sanatı Romanın Unsurları, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Töre, Enver (2006), “Romandan Yapılmış Bir Tiyatro Eseri”, Türk Dili, S. 651, s. 212-218