Öğretmen Adaylarının Matematik Kavramına Yönelik Tutumları ve Metafor Algıları

Bu çalışmada, öğretmen adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları araştırılmış, film türü ve hava durumu metaforları yardımıyla incelenmiştir. Ayrıca adayların matematik kavramına yönelik tutumları araştırılmış, metafor algıları ve öğrenim gördüğü anabilim dalları ile arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu bağlamda, 2016-2017 eğitim - öğretim yılında bir devlet üniversitesinde öğrenim görmekte olan 358 öğretmen adayına “Matematik tutum ölçeği”, “Kişisel bilgi formu” ve metafor algılarını ölçmek için “Matematik … gibidir, çünkü …” ve “Eğer matematik bir film türü (hava durumu) olsaydı, … olurdu, çünkü …” gibi araştırmacılar tarafından hazırlanan çeşitli ölçekler uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi içerik analizi ve betimsel istatistikler kullanılarak yapılmıştır. Analizler sonucunda, matematik kavramına yönelik metaforların, “Eğlence”, “Temel ihtiyaç”, “Duygu” ve “Sorun” olacak şekilde kavramsal kategorilere ayrıldığı görülmüştür. Ayrıca, film türü ve hava durumu metaforları da dikkate alınarak olumlu ve olumsuz kategorilerde toplanan metaforların, adayların anabilim dallarına ve matematik kavramına yönelik tutumlarına göre anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür. Ayrıca, bu çalışmada birden fazla metaforlar yardımıyla araştırma yapmanın daha etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Matematik, Metafor, Öğretmen adayı, Tutum

Preservice Teachers’ Attitudes and Metaphor Perceptions towards Mathematics

In this study, preservice teachers’ metaphor perceptions about mathematics concept were examined with film type and weather conditions metaphors. Moreover, their attitudes towards mathematics concept were investigated, and the relation between metaphor perceptions and departments was examined. In this context, in the 2015-2016 academic year, 358 preservice teachers in the central Turkey were administered various scales such as “Mathematics attitude scale” “,"Personal information form", and “Mathematics is like … , because …” and “If a mathematical film type (weather conditions) ..., it would be, because ... ". The data were analysed using the content analysis and descriptive statistics. As a result of the analysis, it has been seen that the metaphors about mathematics concept are divided into the conceptual categories as “Entertainment”, “Basic need” “Emotion” and “Problem”. Moreover, The metaphors collected in positive and negative categories by considering metaphors of film type and weather conditions, were found significant differences according to preservice teachers’ attitudes towards the mathematics concept and their departments. Furthermore, it has been achieved in this study that research with more than one metaphor is more effective.

Keywords:

Mathematics, Metaphors, Preservice teacher, Attitude,

PDF

___

Aksu, M. (1985). Matematik öğretiminde bilgisayar kullanımı. Eğitim ve Bilim, 9(54), 12-16.
Alkan, V. (2009). The relationship between teaching strategies and styles and pupils' anxiety in mathematics at primary schools in Turkey, Unpublished doctoral dissertation, University of Nottingham, Nottingham.
Allport, G. W. (1935). Attitudes. In C. Murchison (Ed.), Handbook of social psychology (pp. 173–210). Worcester, MA: Clark University Press.
Azar, A. (2010). Ortaöğretim fen bilimleri ve matematik öğretmeni adaylarının öz yeterlilik inançları. Zonguldak Karaelmas University Journal of Social Sciences, 6(12), 235-252.
Başar, M., Ünal, M. ve Yalçın, M. (2002). İlköğretim kademesiyle başlayan matematik korkusunun nedenleri. V.Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18.
Baydar, S.C. & Bulut, S., (2002). Öğretmenlerin matematiğin doğası ve öğretimi ile ilgili inançlarının matematik eğitimindeki önemi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 62-66.
Bordens, K. S., & Horowitz, I. A. (2008). Social Psychology (Third Edition). Printed in the United States of America by Freeload Press.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegema.
Cain-Caston, M. (1993). Parents and student attitudes toward mathematics as they relate to third grade mathematical achievement. Journal of Instructional Psychology, 20(2), 96-101.
Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
Ceylan, İ. G., Ceylan, H. B., & Mansuroğlu, Ö. (2017). Farklı disiplinlerdeki grafik tasarım dersi almış olan öğrencilerin hedef kitle ve renk konuları hakkındaki farkındalık düzeyi:“Korku ve çizgi film afişi örneği”. Journal of Current Researches on Social Sciences, 7(3), 209-220.
Denzin, N. K., & Lincoln, Y. (2000). Qualitative research. Thousand Oaks UA, 413-427.
Dursun, Ş. & Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler: Matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
Ersoy, E. (2013). Gerçekçi matematik eğitimi destekli öğretim yönteminin 7. sınıf olasılık ve istatistik kazanımlarının öğretiminde öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Forcenville, C. (2002). The identification of target and source in pictorial metaphors. Journal of Pragmatics, 34(1), 1-14.
Ford, M. I. (1994). Teachers’ beliefs about mathematical problem solving in the elementary school. School Science and Mathematics, 94(6), 314-322.
Gallagher, A. & Kaufman,C. (2008). Parent attitudes influence their children’s attitudes toward math and science. Gifted Child Today, 31(2), 9-10.
Güler, G., Akgün, L., Öçal, M. F., & Doruk, M. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının matematik kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 25-29.
Gürsel, O. (2011). Aksiyon Filmlerinde İyi ve Kötünün Temsili: Die Hard Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 7(1), 148-160.
Güner, N. (2013). Öğretmen adaylarının matematik hakkında oluşturdukları metaforlar. Education Sciences, 8(4), 428-440.
Güveli, E., İpek, A. S., Atasoy, E. & Güveli, H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2(2), 140-159.
Güz, H. (2016) http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/saglik/hava-durumu-psikolojiyi-etkiliyor-40073062 adresinden 30 Mart 2018 tarihinde erişilmiştir.
Kaiser, F. (1970). A second generation little jiffy. Psychometrika, 35(4), 401–415.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kilic, C. & Yelken Yanpar, T. (2013). Belgian and Turkish Pre-Service Primary School Teachers’ Metaphoric Expressions about Mathematics. Eurasian Journal of Educational Research, 50, 21-42.
Kulm, G. (1980). Research on mathematics attitudes. In R. J. Shumway (Ed.), Research in Mathematics Education (pp. 356–387). Reston, VA, NCTM.
Kuzu, O., Kuzu, Y. & Sıvacı, S. Y. (2016). Matematiğe yönelik tutumlar ile matematik kavramına ilişkin sahip olunan metaforlar arasındaki ilişki. III. International Eurasian Educational Research Congress, (s.566-571). Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classrooms, Kappa delta Pi Record. 41(4), 172-175.
Ma, X. (1997). Reciprocal relationships between attitude toward mathematics and achievement in mathematics. The Journal of Educational Research, 90(4), 221-229.
Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. London: SAGE Publication.
Mutlu, E. (1998). İletişim Sözlüğü. Ankara: Ark Yayınları.
Reyes, L. H. (1984). Affective variables and mathematics education. The Elementary School Journal, 84(5), 558-580.
Saban, A., Koçbeker, B. N., & Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
Senemoğlu, N. (2005). Gelişim Öğrenme ve Öğretim: Kuramdan Uygulamaya, Ankara: Gönül Yayıncılık.
Sezgin, M.D. (2015). Ortaokul öğrencilerinin matematik problemine ilişkin sahip oldukları metaforlar ve bu metaforların sınıf düzeylerine göre değişimi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(1), 351-374.
Silverman, D. (2000). Doing qualitative research: A practical handbook. London: SAGE Publication.
Şengül, S., Katrancı, Y. & Cantimer, G. G. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin “matematik öğretmeni” kavramına ilişkin metafor algıları. International Journal of Social Science, 25(1), 89-111.
Tarim, K., Özsezer, M., & Canbazoğlu, H. B. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik ve matematik öğretimine ilişkin algıları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 18(3), 1032-1052.
Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Türkkan, B. T., & Uyar, M. Y. (2016). The metaphors of secondary school students towards the concept of mathematical problem. Cukurova University Faculty of Education Journal, 45(1), 99-130.
Türkoğlu, S. (2003). Anlatım ve deyimlerde renklerin dili. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 277-290.
Üzel, D. (2007). Gerçekçi matematik eğitimi (RME) destekli eğitimin ilköğretim 7. sınıf matematik öğretiminde öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
Verschaffel, L., De Corte, E., Lasure, S., Van Vaerenbergh, G., Bogaerts, H., & Ratinckx, E. (1999). Learning to solve mathematical application problems: A design experiment with fifth graders. Mathematical Thinking and Learning, 1(3), 195-229.
Yob, I. M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies in Philosophy and Education,22, 127- 138.
Yürekli, Ü. B. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının matematiğe yönelik öz-yeterlik algıları ve tutumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.