Cengiz DURAN, Aysel ÇETİNDERE, Şerafettin SEVİM

Üretim planlama problemlerinde doğrusal programlama tekniğinin kullanımı: bir konfeksiyon işletmesinde uygulama

Bu çalışmada, üretim planlamasının işletmeler açısından önemi vurgulanarak bu alandaki problemlerin çözümünde kullanılan tekniklerden doğrusal programlama tekniği incelenecek ve bu tekniğin bir konfeksiyon işletmesinde uygulaması yapılacaktır. Siparişe göre çalışan ve çok farklı niteliklerde ürün üretimi gerçekleştiren bir konfeksiyon işletmesinin kısıtlı kaynaklarına (makine, işgücü, hammadde) ait sayısal verilerle üretim planlama probleminin matematiksel modeli doğrusal programlama yaklaşımı ile kurulmuştur. Kurulan matematiksel modelin WinQSB 1.0 adlı paket programında çözümlenmesiyle amaç fonksiyonu olan maksimum kârın işletmenin, tek tip ürün üretmesiyle yada daha fazla sipariş almasıyla sağlanacağı sonucuna ulaşılmıştır. Konfeksiyon işletmesinin mevcut kaynaklarıyla yapılan üretim planlama analizinde bu kaynaklarda herhangi bir değişim olması halinde değişimin, amaç fonksiyonu olan kâra etkisini ölçmek için çalışmada duyarlılık analizlerine de ver verilmiştir. Her bir üretim dönemine ait (aylık, yıllık), teorik ve fiili olarak yapılan duyarlılık analizleri sonucunda hammadde miktarındaki her bir birim artışın amaç fonksiyonu olan kâra katkısının 14 TL olduğu görülmektedir. Konfeksiyon işletmesinin siparişe göre üretim yaptığı göz önünde bulundurulduğunda bu işletmenin sahip olduğu makine ve işgücü kaynağıyla daha fazla siparişi karşılayabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Operation of linear programming technique in production planning problems: in an apparel factory

In this study, one of the technique called linear programming that is useful for solving capacity problems will be analysed and this technique will be put into practice in the apparel establishment, by emphasizing the importance of production planning in terms of firms.The mathematical modal concerning the problem of production planning by numerical data related to the limited resources ( raw material , machinery , labour ) of a confection business running on order and manufacturing products in very different qualities has been established by making use of the linear programming approach. When the mathematical modal established being analyzed by exerting the packet programme called WinQSB 1,0, it has been reached the conclusion that maximum profit being the target function may be achieved either by the fact that business should manufacture monotype products or that business should receive more orders . In the production planning analysis done by taking the current resources of the confection business into consideration , some sensitivity analyses have been performed so as to evaluate the effects of variation on the profit being the objective function in case of the fact that any changes related to those resources aforementioned occur.As a result of the sensitivity analyses related to each production cycle ( monthly,annual ) done as both theoretically and effectively , it is experienced that the contribution of each unit increase in the amount of raw material to the profit is 14TL .When it is taking into account that confection business manufactures on order , it has been reached the conclusion that that business may undertake more orders by taking advantage of the machinery and labour resources owned

PDF

___

ALAN, M. Ali ve Cavit YEŞİLYURT; (2004), “Doğrusal Programlama Problemlerinin Excel İle Çözümü,” Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), ss.151-162
ASLAN, Demir A.; (1975), Üretim Ekonomisi ve Politikası, Sevinç Matbaası, Ankara, 183s.
BARUTÇUGİL, İsmet S.; (1988), Üretim Sistemi ve Yönetim Teknikleri, Uludağ Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 3-054-0163, Bursa, 327s.
BAZARAA, S. Mokhtar; JARVIS J. John ve SHERALI, D. Hanif; (1990), Linear Programming and Network Flows, Second Edition, John Wiley&Sons, New York, 574s.
BUFFA, Elwood S.; (1981), Temel Üretim Yönetimi, Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayını, Ankara, 627s.
DOĞAN, İbrahim; (1995), Yöneylem Araştırması Teknikleri ve İşletme Uygulamaları, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul, 552s.
GASS, I. Saul; (1975) Linear Programming Methods and Applications, Fourth Edition”, Mc Graw-Hill Book Company, New York, 406s.
GÜLERMAN, Adnan; (1976), Mühendislik Ekonomisi ve İşletme Yönetimi, Ege Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Fakültesi Tekstil Mühendisliği Bölümü Yayınları No: 4, İzmir, 308s.
GÜRDOĞAN, Nazif; (1981), Üretim Planlamasında Doğrusal Programlama ve Demir Çelik Endüstrisinde Bir Uygulama, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları No: 473, Ankara, 152s.
KARA, İmdat; (1991), Doğrusal Programlama, Bilim Teknik Yayınevi, Eskişehir, 270s. LOWE P.H.; (1972), Üretim Planlaması: İstanbul Reklam Yayınları:11, İstanbul, 65s.
SARIASLAN, Halil; (1990) Kaynak Dağılımında Doğrusal Programlama: Bilgisayar Uygulamaları İle Genişletilmiş II. Baskı, Turhan Kitapevi, Ankara, 305s.
ÖZGÜVEN, Cemal; (2003), Doğrusal Programlama ve Uzantıları, Detay Yayıncılık, Ankara, 272s.
TAHA, A. Hamdy (2007), Yöneylem Araştırması, 6. Basımdan Çeviri, Çev. Ş. Alp Baray – Şakir Esnaf, İstanbul, 900s.
TOP, Aykut (2006), Üretim Yönetimi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 262s.
TÜTEK, Hülya H.; Şevkinaz GÜMÜŞOĞLU, (1994), Sayısal Yöntemler Yönetsel Yaklaşımlar, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., Genişletilmiş ve Yenilenmiş 2. Bası, İstanbul, 371s.