Dahilde işleme rejimi ve Türk işletmelerinin ihracatı üzerine etkileri

Türkiye’nin hem Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) üye olması hem de 01.01.1996 tarihi itibariyle Avrupa Birliği (AB) ile gümrük birliği anlaşması yapmasıyla birlikte ihracatı teşvik mevzuatının da AB mevzuatıyla uyumlu hale getirilmesi zorunluluğu doğmuştur. Buna bağlı olarak da önceden uygulanan nakit teşvikler kaldırılarak, faaliyetlerin desteklenmesi yoluna gidilmiştir. Daha önce ihracat teşvik belgesi ile sağlanan teşvikler, 01.01.1996 tarihinden itibaren Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamındaki teşviklerle sağlanmaya başlanmıştır. Bu çalışmada; DİR’in amacı, avantajları ile rejime yönelik eleştiriler üzerinde durulmuş ve rejimin Türkiye’deki işletmelerin ihracatı üzerindeki etkisi değerlendirilmiştir.

İnward processing regime and it’s effects on turkish exportation

Turkey’s membership to WTO and customs union agreement signed with EU as of 01.01.1996 required Turkey to harmonize export incentive legislation with the legislation of these organizations. Thus cash incentives which were implemented before were abolished and instead the activities have started to be supported. In this context, the incentives which used to be provided through export incentive certificates have started to be given by the incentives within the Inward Processing Regime as from 01.01.1996. In this paper we examined the aim, advantages, and disadvantages of Inward Processing Regime and evaluated it’s effects on Turkish exportation.

PDF

___

ACAR, Fatih; (2001), “Dahilde İşleme ve Geçici Kabul Rejimi Kapsamında Yurtiçi Teslimlerde Uygulanacak KDV İstisnası”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı: 154, ss. 43-49.
ANDERSSON, Jens, Federico, BONAGLİA Kiichiro, FUKASAKU ve Caroline, LESSER; (2005), “Trade and Structural Adjustment Policies in Selected Developing Countries”, OECD Development Centre, Working Paper, No:245.
APAK, Talha; (2004), “DİR Kararı ve Tebliği ile İhracatın Devletçe Desteklenmesinin Usul ve Esasları”, Mali Çözüm Dergisi, Sayı: 68, http://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/68MaliCozum/10%20ta lha%20apak.pdf, Erişim Tarihi: 10.10.2007.
BALASSA, Bella; (1978), “Export Incentives and Export Performance in Developing Countries: A Comparative Analysis”, Review of World Economics, Springer, 114(1), ss. 24-61.
NURAL, Ali; (1996), “Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri, Dahilde ve Hariçte İşleme Rejimi Kararları”, Gümrük Birliği Sürecinde Türkiye Dergisi, Sayı: 21-22.
NURAL, Ali ve Remzi, AKÇİN; (1996), Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri, Gümrük Kontrolörleri Derneği Yayını, Yayın No: 7, İstanbul, 161s.
SELEN, Ufuk; (2005), “Dış Ticaret Yardım Unsuru Olarak Dahilde İşleme Rejimi: Türkiye Açısından Değerlendirilmesi”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı: 10, ss. 182-205.
ŞENOL, Coşkun; (2006), “Dahilde İşleme Rejimine İlişkin Düzenlemeler İle Rejimin Yerli Üreticiler Üzerindeki Etkileri”; Gümrük Dünyası Dergisi, Gümrük Kontrolörleri Derneği Yayını, Sayı: 48, Ankara, ss. 14-23.
ŞENOL, Coşkun; (2007), “Türkiye’nin İhracatı Üzerine Bir Değerlendirme”, Gümrük Dünyası Dergisi, Gümrük Kontrolörleri Derneği Yayını, Sayı 54, Ankara, ss. 30-37.
DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI, İnternet Adresi: http:// www.dtm.gov.tr, Erişim Tarihi: 25.12.2007.
RESMİ GAZETE, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, 04.11.1999 tarihli, 23866 sayılı Resmi Gazete.
RESMİ GAZETE, Gümrük Yönetmeliği, 07.10.2009 tarihli, 27369 (Mükerrer) Sayılı Resmi Gazete.
RESMİ GAZETE, 2005/8391 sayılı Dahilde İşleme Rejim Kararı, 27.01.2005 tarihli, 25709 sayılı Resmi Gazete.
RESMİ GAZETE, 2005/1 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği, 27.01.2005 tarihli, 25907 sayılı Resmi Gazete.
RESMİ GAZETE, 2006/12 sayılı Dahilde İşleme Rejimi Tebliği, 20.12.2006 tarihli, 26382 sayılı Resmi Gazete.
RESMİ GAZETE, 2007/2 sayılı Dahilde İşleme Rejimine İlişkin İşlemlerin Bilgisayar Veri İşleme Tekniği Yoluyla Yapılmasına Dair Tebliğ, 01.04.2007 tarihli, 26480 sayılı Resmi Gazete