NFT’LEŞTİRİLMİŞ FOTOĞRAFLAR DAHİL İNTERNET ORTAMINDAKİ FOTOĞRAF ESERLERİNİN KORUNMASI

Teknik ve bilimsel nitelikteki fotoğraflar ile estetik değer taşıyan fotoğraflar, sahibinin hususiyetini taşımak kaydıyla Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu uyarınca “eser” sıfatını kazanır. Fotoğrafın eser olarak nitelendirilebiliyor oluşu, eser sahibinin Kanun ile düzenlenen manevi ve mali haklardan yararlanabilmesine imkan vermek açısından önem taşır. Manevi ve mali hakların her biri eser sahibinin belirli fiilleri münhasıran yapabilmesi ve üçüncü kişilerin bu fiilleri gerçekleştirmesini yasaklaması yönünde yetkiler içerir. Bir diğer ifadeyle eser sahibi, manevi ve mali haklarını, ilgili maddelerde belirtilen fiilleri gerçekleştirmek hususundaki yetkileri vasıtasıyla kullanır. Çalışmada, bu yetkilerin konusunu oluşturan fiillerin neler olduğu ve internet ortamında bu fiillerin nasıl gerçekleştirilebileceği, dolayısıyla internet ortamındaki fotoğraf eserleri üzerindeki hakların ne şekilde ihlal edilebileceği ele alınmıştır. Çalışmada ayrıca, NFT bağlantılı fotoğraf eserlerinin, sıradan dijital fotoğraf eserlerine kıyasla hukuken daha farklı değerlendirilebileceği durumlar açıklanmış ve genel olarak hak sahibinden alınması gereken iznin internet ortamında özellik arz edebileceği haller ile Kanun’un tanıdığı istisnalara değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, internet, NFT, fotogerçekçi grafikler, fotoğraf

Protection of Photographic Works on Internet Including Those Conver- ted into NFTs

Technical, scientific and aesthetic photographs are considered as “works” under the Law on Intellectual and Artistic Works, provided that they bear the characteristics of the owner. The fact that a photograph can be considered as a work is advantageous in terms of enabling the copyright owner to benefit from the moral and financial rights regulated by the said law. Each of the moral and financial rights authorises the copyright owner to perform certain acts exclusively and to prohibit third parties from performing such acts. In other words, the copyright owner exercises his moral and financial rights through his authorisations to perform the acts specified in the relevant articles. In this study, the acts that constitute the subject matter of these authorisations and how these acts can be performed in the internet, and therefore, how the rights on photographic works can be violated in the internet environment are discussed. The study also explains the situations where NFT-linked photographic works may be legally evaluated differently compared to ordinary digital photographic works, and in general, the situations where the permission to be obtained from the right holder may be specific in the internet environment and the exceptions granted by the Law are mentioned.

Keywords:

Law on Intellectual and Artistic Works, internet, NFT, photorealistic graphics, photography,

PDF

___

Açıkgöz, Ahunur. İnternetten İndirilen Dijital Eserlerde Yayma Hakkının Tükenmesi İlkesi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.
Akın, İrfan. Dijital Telif Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
Aksu, Mustafa. “Avrupa Adalet Divanının Bazı Kararları Işığında Link Vermeden Dolayı Sorumluluğun Umuma İletim Hakkı Çerçevesinde Değerlendirilmesi”. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 18/1 (2019): 33-62.
Anadolu Ajansı, “AA'nın Ukrayna'dan servis ettiği fotoğraf dünya basınında sembol oldu”, (Erişim Tarihi 24.01.2023), https://www.aa.com.tr/tr/kurumsal-haberler/aanin- ukraynadan-servis-ettigi-fotograf-dunya-basininda-sembol-oldu/2514727.
Antalya, Gökhan. Hukuk Metodolojisi Cilt II. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
Arıkan, Özgür. “Telif Hakları Hukuku Boyutuyla Nft’ler”. Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi. 8/2 (2022): 323-336.
Arkan Serim, Azra. “Fotoğraf Sanatları Alanında Telif Hakları”. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 18/1 (2019): 63-77.
Arslanlı, Halil. Fikri Hukuk Dersleri II, Fikir ve Sanat Eserleri. İstanbul: Sulhi Garan Matbaası, 1954.
Ateş, Mustafa. “Telif Hukukunda Eser Kavramı ve Eser Sahipliği”. Fikri Mülkiyet Hukuku Çalıştayı Bildirileri Kitabı 16-22 Aralık 2019. Ankara: TAA Yayınları, 2020.
Ateş, Mustafa. Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim. Ankara: Adalet Yayınevi, 2016.
Ayhan, H. Lale. “AB ve Türk Hukuklarına Göre İnternet Ortamında Fikrî Mülkiyet Haklarının İhlâli”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, 2010.
Ayiter, Nuşin. Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri. Ankara: Sevinç Matbaası, 1981.
Bellican, Cüneyt. “Fikri Hukukta Manevi Haklar ve Manevi Hakların Korunması”. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi, 2008.
Börü, Şafak Parlak. Fotoğraf Üzerindeki Haklar. Ankara: Turhan Kitabevi, 2013.
Bozbel, Savaş. Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku. İstanbul: On İki levha Yayıncılık, 2012.
Bozgeyik, Hayri. “Fikir ve Sanat Eserlerinde Hususiyet”. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 25/3 (2009): 170-222.
Bozgeyik, Hayri. Mimaride Telif Hakları. Ankara. Seçkin Yayıncılık. 2019.
Creative Commons Türkiye, “Creative Commons Nedir”, (Erişim Tarihi 24.01.2023), http://creativecommons.org.tr.
Creative Commons Türkiye, “Lisanslar”, (Erişim Tarihi 24.01.2023), http://creativecommons.org.tr/lisanslar/.
Çinko, M. Sıddık. 101 Soruda Fotoğrafçının Hakları (Fotoğraf ve Hukuk). Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2018.
Dinler, Elif. “FSEK Kapsamında Fotoğrafın Korunmasının Yargıtay Kararları Çerçevesinde İncelenmesi”. Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5 (2022 ): 326-346.
Dreier, Thomas ve Gernot Schulze. Kommentar zum Urheberrechtsgesetz. München: Beck Verlag, 2022.
Erel, Şafak. Türk Fikir ve Sanat Hukuku. Ankara: Dayınlarlı Hukuk Yayınları, 1988.
Gas, Wolfram. “Digitale Wasserzeichen als urheberrechtlicher Schutz digitaler Werke?”. Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht. 11(1999): 815-818.
Güneş, İlhami. Uygulamada Fikri ve Sınai Haklar. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
Heine, Robert ve Felix Stang. “Weiterverkauf digitaler Werke mittels Non-Fungible-Token aus urheberrechtlicher Sicht”. Multimedia und Recht. 10 (2021): 755-760.
Hoeren, Thomas ve Wolfgang Prinz. “ Das Kunstwerk im Zeitalter der technischen Reproduzierbarkeit – NFTs (Non-Fungible Tokens)in rechtlicher Hinsicht”. Computer und Recht. 8 (2021): 565-572.
Kabasakal, Fatih. “Hak Zilyetliği”. Terazi Hukuk Dergisi. 11/118 (2016): 57-65.
Karaaslan, Pelin. “Sosyal Medyada Kullanılan Caps’lerin Telif Hukuku Boyutu ve Yasal Düzenlemelerin Yeterliliği”. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 24 (2020): 41-65.
Kaulartz, Markus. “Die Blockchain-Technologie”. Computer und Recht. 7(2016): 474-480.
Kılıçoğlu, Ahmet. Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar. Ankara: Turhan Kitabevi, 2021.
Kırca, Çiğdem. “Örtülü (Gizli) Boşluk ve Bu Boşluğun Doldurulması Yöntemi Olarak Amaca Uygun Sınırlama (Teleologische Reduktion)”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 50/1 (2001): 91-119.
Memiş, Tekin. “Fikri Hukuk Bakımından Link ve Frame Kavramı”. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni. 22 (2011): 394-412.
Mutlu, Nahide ve Zafer Babür. “TASDIX; Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve Elektronik İmza Kanunu’na istinaden, farklı sektörlerdeki eser sahiplerinin fikri mülkiyet haklarını korumada delil oluşturabilmesine olanak sağlayan bir internet uygulaması”. Girne/KKTC: Ağ ve Bilgi Güvenliği Sempozyumu, 2008.
Özkan Üner, Zehra. Karşılaştırmalı Hukuk Bakış Açısıyla Telif Haklarında Parodi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2022.
Öztan, Fırat. Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi, 2008.
Öztrak, İlhan. Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Haklar. Ankara: AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi, 1971.
Papastefanou, Stefan. “NFT und die Illusion der digitalen Einzigartigkeit”. Computer und Recht. 5 (2022): 342-348.
Pastel, “On-Chain Vs. Off-Chain NFTs Explained”, (Erişim Tarihi 24.01.2023), https://pastel.network/on-chain-vs-off-chain-nfts-explained/).
Polater, Salih. Güzel Sanat Eserleri ve Eser Sahibinin Hakları. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.
Rauer, Nils ve Alexander Bibi. “Non-fungible Tokens – Was können sie wirklich?”. Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht. 1 (2022): 20-31.
Sarı, Onur. NFT'ler Açısından Mali Hakların Devri Sözleşmesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
Schulze, Gernot. “Der individuelle E-Mail-Versand als öffentliche Zugänglichmachung”. Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht. 11(2008): 836-843.
Shutterstock, (Erişim Tarihi 24.01.2023), https://www.shutterstock.com/.
Sirmen, A. Lale. Eşya Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınevi, 2022.
Spikowius, Diana ve Fabian Rack. “NFTs: Verwertung, Vertragspraxis, Rechtsdurchsetzung”. Multimedia und Recht. 4 (2022) 256-261.
Suluk, Cahit, Temel Nal ve Rauf Karasu. Fikri Mülkiyet Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
Tasdix, “Zaman Damgası”, (Erişim Tarihi 24.01.2023), https://www.tasdix.com/BilgiBankasi.aspx
Tekelioğlu, Numan. “Eşya Kavramını Yeniden Düşünmek: NFT’lerin Eşya Niteliği ve Eşya Hukuku Bakımından Geleceği Üzerine Bir İnceleme”. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 30 (2022 ): 1301-1329.
Tekinalp, Ünal. Fikri Mülkiyet Hukuku. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2012.
Telif Hakları Genel Müdürlüğü, “İsteğe Bağlı Kayıt-Tescil”, (Erişim Tarihi 24.01.2023), https://www.telifhaklari.gov.tr/Istege-Bagli-KayitTescil.
Tomrukçu, Tuğçe. Blockchain Teknolojisinin Eser Sahibi Haklarına Hukuki Yansıması. Ankara: Seçkin Yayıncılık 2021.
Tosun, Yalçın. Medeni Hukuk, Sözleşme Hukuku ve Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Açısından Manevi Haklar. İstanbul: Legal Kitabevi, 2016.
Wandtke, Artur-Axel ve Winfried Bullinger. Praxiskommentar zum Urheberrecht München: Beck Verlag, 2019.
Yarsuvat, Duygun. Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Hakları. İstanbul: Sulhi Garan Matbaası, 1977.
Yavuz, Levent, Türkay Alıca ve Fethi Merdivan. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu Cilt 1-2. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2014.
Yıldız, Özge. “Çalışanların Meydana Getirdiği Eserler”. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası. 72/2 (2014): 497-540.