Toplumsal ve Bireysel Boyutlarıyla Yaratıcılık ve Emek: Yaratıcı Endüstrilerde Yaratıcı Olan Ne?

Bu makalede, yaratıcılık ve emek kategorilerinin bireysel ve toplumsal boyutları, kapitalist üretim tarzı ve endüstrileşme pratikleri içinde geçirdiği dönüşüm ele alınmıştır. Hegel, Marx ve Lukács’ın emek ve yaratıcılık üzerine olan teorileri değerlendirilmiş ve kapitalist üretim tarzıyla yaratıcılık arasındaki ilişki incelenmiştir. Böylece, yaratıcılık ve kapitalist endüstrinin işleyiş mantığı arasındaki çelişkilerin üzerinde durulmuş, yaratıcı endüstrilerdeki yaratıcılığın esas kaynağı sorgulanmış ve kavramsal düzeyde endüstrinin yaratıcılıkla olan ilişkisindeki dönüşümler gösterilmeye çalışılmıştır. Genel olarak, yaratıcı endüstriler alanında inceleme yapmak isteyenlere temel bir ontolojik bakış açısı önerilmeye ve yaratıcılığa kapitalist üretim tarzı içerisinde ne şekillerde ket vurulduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Creativity and Labor with Social and Individual Dimensions: What is Creative in Creative Industries?

In this article, the individual and social dimensions of creativity and labor categories are discussed in terms of the transformation in the capitalist mode of production and the industrialization. The theories of Hegel, Marx and Lukács on labor and creativity were evaluated and the relations between capitalist mode of production and creativity was examined. Thus, the contradictions between creativity and the logic of the capitalist industry are tried to be revealed, the main source of creativity in creative industries has been questioned and at the conceptual level, the transformations in the relation between industry and creativity were tried to be shown. In general, a basic ontological point of view has been proposed to those who want to study in the field of creative industries, and it has been tried to reveal how the creativity has been prevented within the capitalist mode of production.

PDF

___

Beniger, J. R. (1986) The Control Revolution. Technological and Economic Origins of Information Society, Cambridge: Harvard University Press.
Bumin, T. (1998) Hegel, İstanbul: Yapı ve Kredi Yayınları.
Callinicos, A. (2007) Toplum Kuramı (çev. Y. Tezgiden), İstanbul: İletişim.
Eroğul, C. (2014) Birey Nedir?, İstanbul: Yordam Kitap.
Garnham, N. (2005) “From Cultural to Creative Industries”, International Journal of Cultural Policy, 11, 1, 15-29.
Garrett, P. M. (2020) “Getting ‘Creative’ under Capitalism: An Analysis of Creativity as a Dominant Keyword”, The Sociological Review, https://doi.org/10.1177/0038026120918991
Geras, N. (2011) Marx ve İnsan Doğası (çev. İ. Akça, M. ve G. Doğan), İstanbul: Birikim Yayınları.
Gill, R. (2002) “Cool, Creative and Egalitarian? Exploring Gender in Project-Based New Media Work in Euro”, Information, Communication & Society, 5,1, 70-89, DOI: 10.1080/13691180110117668
Harris, H. S. (2013) (der. ) “Öz-Bilinç” Hegel (çev. E. Ebetürk), Ankara: Doğu-Batı Yayınları, 176-188.
Hesmondhalgh, D. (2010) “User-generated Content, Free Labour and the Cultural Industries” Ephemera, 10, 3/4, 267-284.
Harvey, D. (2012) Sermayenin Sınırları (çev. E. Soğancılar), İstanbul: Sel Yayınevi.
Hartley, J., Potts, J., Cunnigham, S., Flew, T., Keane, M. ve Banks, J. (2018) Yaratıcı Endüstrilerde Temel Kavramlar, (çev. A.Tolungüç, N. Gider Işıkman, S. Gençtürk Hızal, G. Bayraktutan ve E. Demir), Ankara: Başkent Üniversitesi.
Hegel, G., W. F. (1977) Phenomenology of Spirit, London: Oxford University Press.
Hegel, G., W. F. (2011) Tinin Görüngübilimi (çev. A. Yardımlı). İstanbul: İdea.
Fuchs, C. (2016) Critical Theory of Communication: New Readings of Lukács, Adorno, Marcuse, Honneth and Habermas in the Age of the Internet, London: University of Westminster Press.
Kojéve, A. (2016) Hegel Felsefesine Giriş (çev. S. Hilav), İstanbul: Yapı ve Kredi Yayınları.
Lazzarato, M. (1996) (der.) Immaterial Labour, Minneapolis: University of Minnesota Press, 133-147.
Lee, H. K. (2017) “The Political Economy of ‘Creative Industries’” Media, Culture & Society, 39, 7, 1078–1088.
Lukács, G. (2013) (der.) “Tinin Fenomenolojisi’nin Merkezindeki Felsefi Kavram Olarak Entausserung (‘Dışsallaşma’)” Hegel (çev., D. B. Kılıç), Ankara: Doğu-Batı Yayınları, 213-252.
Lukács, G. (2014) Tarih ve Sınıf Bilinci (çev. Y. Öner), İstanbul: Belge Yayınları.
Marx, K. (2005) 1844 Elyazmaları (çev. K. Somer), Ankara: Sol Yayınları.
Marx, K. (2011) Kapital (Cilt I) (çev. M. Selik ve N. Satlıgan), İstanbul: Yordam Kitap.
Marx, K. ve Engels, F. (2013) Alman İdeolojisi, (çev. T. Ok ve O. Geridönmez), Ankara: Evrensel Yayınları.
Matarrese, C. (2007) “Hegel’s Theory Of Freedom”, Philosophy Compass, 2, 2, 170-186.
Miller, T. (2016) (der.) “Cybertarian Flexibility-When Prosumers Join the Cognitariat”, All That Is Scholarship Melts into Air, California: University of California Press, 19-32.
Musto, M. (2010) “Revisiting Marx’s Concept Of Alienation”, Socialism and Democracy, 24, 3, 79-101.
Murray, R. (1995) (der.) “Fordizm ve Post-Fordizm”, Yeni Zamanlar (çev. A. Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 46-62.
Neuman, W. L. (2016) Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar I (çev. S. Özge), Ankara: Yayın Odası.
Ollman, B. (2012) Yabancılaşma (çev. A. Kars), İstanbul: Yordam Kitap.
Percival, N., ve Hesmondhalgh, D. (2014) “Unpaid Work in the UK Television and Film Industries: Resistance and Changing Attitudes”, European Journal of Communication, 29, 2, 188–203, https://doi.org/10.1177/0267323113516726
Raha, P. (1973). “The Place of Man in the Philosophy of Karl Marx”, Social Scientist, 1, 8, 61–68.
Sayers, S. (2011) Marx and Alienation: Essays on Hegelian Themes, New York: Palgrave Macmillan.
Simmel, G. (2014) Paranın Felsefesi (çev. Y. Alogan), İstanbul: İthaki Yayınları.
Siebert, S. ve Fiona W. (2013) “All Work and No Pay: Consequences of Unpaid Work in the Creative Industries”, Work, Employment and Society, 27, 4, 711–721.
Standing, G. (2019) Prekarya: Yeni Tehlikeli Sınıf (çev. E. Bulut), İstanbul: İletişim Yayınları.
Terranova, T. (2013) (der.) Free labor. Digital Labor, New York, NY: Routledge Publishing.
Törenli, N. (2013) “EİT Dolayımında Kapitalist Üretim İlişkilerinin Yeniden Yapılandırılması: Enformasyon Toplumu ve Düşündürdükleri”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 58, 2, 191-219.
Yörük, E. (2018) “Yaratıcı Endüstriler Politikaları ve Yaratıcı Emek Üzerine Bir Tartışma”, Emek Araştırma, 9, 13, 49-72.