Sermaye Birikim Rejimlerinin Oluşum ve Gelişim Sürecinde Kadın Emeği ve Hareketi

Sermaye birikim rejimlerini, üç temel paradigma altında sınıflandırmak mümkündür: Fordist paradigma, Neoliberal paradigma ve Post-Neoliberal paradigma. Bu paradigmaların inşa süreçlerinde yer alan temel aktörleri incelemek, hem her bir paradigmayı kavramak, hem de paradigmalar arası geçişi değerlendirebilmek açısından önemlidir. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı, bu süreçlerin temel aktörlerden biri olduğu varsayımından hareketle, söz konusu paradigmaların oluşum ve gelişim süreçlerinde ‘kadın’ın yerini sorgulamaktır. Çalışmada, farklı paradigma dönemlerinin kadın hareketlerinden nasıl etkilendiği ve kadın hareketini nasıl etkilediği ile sözü edilen dönemlerde kadın emeğinin nasıl görüldüğü ve kullanıldığı tartışılacaktır. Bir başka ifadeyle çalışmada farklı sermaye birikim rejimleri ile kadın emeği ve kadın hareketi arasındaki karşılıklı ilişki açığa çıkarılmaya çalışılacaktır.

Women’s Labour and Movement in the Formation and Development of Capital Accumulation Regimes

It is possible to classify capital accumulation regimes under three main paradig-ms: The postwar Fordist paradigm, the Neoliberal paradigm and the Post-Neo-liberal paradigm. It is essential to examine the main actors involved in the cons-truction processes of these paradigms in order to understand each paradigm and to evaluate the transition between these paradigms. In this respect, the main aim of this study is to question the place of ‘women’ in the formation and development of these paradigms, assuming that women are among the principal actors of such processes. The study will discuss how different paradigms are influenced by women’s movement and how they affected these movements in return. The study will also scrutinize how women’s labor was seen and used in these paradigms. In other words, this study will try to unearth the interrelation of different capital accumulation regimes with women’s labor and movement.

___

  • Acar-Savran, G. (2009) Beden Emek Tarih Diyalektik Bir Feminizm İçin (2. bs), İstanbul: Kanat Kitap.
  • Benería, L. ve Sen, G. (1981) “Accumulation, Reproduction, and Women’s Role in Economic Development: Boserup Revisited”, Signs, 7, 2, 279-298.
  • Bock, G. (2005) “Refah Devletlerinde Yoksulluk ve Annelik Hakları”, Kadınların Tarihi Cilt V: Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru, (der. G. Dubby ve M. Perrot) (çev. A. Fethi), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 373-400.
  • Cooke, L. P. ve Baxter, J. (2010) “Families in İnternational Context: Comparing Institutional Effects Across Wes-tern Societies”, Journal of Marriage and Family, 72, 3, 516-536.
  • Duggan, L. (1992) “The Impact of Population Policies on Women In Eastern Europe: The German Democratic Republic”, Women’s Work in The World Economy (der. N. Folbre, B. Bergmann ve B. Agarwal), London: Palg-rave Macmillan, 250-264.
  • Erseçen, D. ve Tosun, Z. (2015) Kadın Danışma Merkezi İşleyişi Eğitimi El Kitabı, Ankara: Kadın Dayanışma Vakfı.
  • Eisenstein, H. (2005) “A Dangerous Liaison? Feminism and Corporate Globalization”, Science &Society, 69, 3, 487-518.
  • Fraser, N. (2009) “Feminism, Capitalism and the Cunning of History,” New Left Review, 56, March-April, 97-117.
  • Hoggart, L. (2005) “Neoliberalism: A Critical Reader”, Neoliberalism, the New Right and Sexual Politics (der. A. Saad-Filho ve D . Johnston), London: Pluto Press, 149-155.
  • İlkkaracan, İ. (2010) “Emek Piyasasında Toplumsa Cinsiyet Eşitliğine Doğru: İş ve Aile Yaşamını Uzlaştırma Politikaları”, Uzlaştırma Politikaları Yokluğunda Türkiye Emek Piyasasında Toplumsal Cinsiyet Eşitsizlikleri (der. İ. İlkkaracan), İstanbul: İTÜ BMTKAUM, 7-57.
  • Karaçay, H. (2016) “Bretton-Woods Kuruluşları, New York Uzlaşısı ve Yoksullukla Mücadele Politikaları”, Hacette-pe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34, 1, 93-114.
  • Karaçay, H., Zülfükar, B. ve Güler Aydın, D. (2014) “Post-Neoliberal Kalkınma Paradigmasında ‘Kalkınmada Kadın ve Güçlenme’ Algısı: Dünya Bankası Örneği”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16, 2, 15-29.
  • Koray, M. (2011) “Küreselleşen Eşitlik Politikalarına Karşı Küreselleşen Kapitalizm”, Birkaç Arpa Boyu 21. Yüzyıla Girerken Türkiye Feminist Çalışmalar- Prof. Dr. Nermin Abadan Unat’a Armağan Cilt I, ( der. S. Sancar), İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 305-342.
  • Lagrave, R. M. (2005) “Denetimli Bir Özgürleşe”, Kadınların Tarihi Cilt V: Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru (der. G. Dubby ve M. Perrot) (çev. A. Fethi), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 419-450.
  • Lee, E. (2003) Abortion, Motherhood, And Mental Health: Medicalizing Reproduction in the United States and Great Britain, New York: Aldine De Gruyter.
  • Lefaucher, N. (2005) “Annelik, Anne ve Devlet”, Kadınların Tarihi Cilt V: Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru (der. G. Dubby ve M. Perrot) (çev. A. Fethi), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 401-418.
  • Lewis, J . (2009) Work-Family Balance, Gender and Policy, Cheltenham: Edward Elgar.
  • McDowell, L. (1991) “Life without Father and Ford: The New Gender Order of Post-Fordism”, Transactions of the Institute of British Geographers, 16, 4, 400-419.
  • Mies, M. (2012) Ataerki ve Birikim: Uluslararası İşbölümünde Kadınlar (çev. Y. Temurtürkan), Ankara: Dipnot Yayınları.
  • OECD (2020) Gender Wage Gap (Indicator), https://data.oecd.org/earnwage/gender-wage-gap.htm. Erişim Tarihi: 16.10.2020.
  • Özateş, Ö. S. (2015) Malumun İlanı: Kadının Emeğinin Saklı Yüzü, Ev İçi Bakım Emeği, Ankara: Notabene Yayınları.
  • Özuğurlu, A. (2016) “21. Yüzyıl Feminizmine Doğru: Neoliberalizmin Ötesinde Bir Kadın Hareketi için Tartışmalar”, 21. Yüzyıl Feminizmine Doğru (der. A. Özuğurlu), Ankara: Notabene, 13-25.
  • Ramazanoğlu, C. (1998) Feminizm ve Ezilmenin Çelişkileri (çev. M. Bayatlı), İstanbul: Pencere Yayınları.
  • Roberts, A. (2015) “The Political Economy of ‘Transnational Business Feminism’ Problematizing The Corporate-Led Gender Equality Agenda”, International Feminist Journal of Politics, 17, 2, 209-231.
  • Roberts, A. (2016) “The Limitations of Transnational Business Feminism: The Case of Gender Lens Investing”, Soundings, 62, 62, 68-83.
  • Rodrik D. (2006) “Goodbye Washington Consensus, Hello Washington Confusion? A Review of the World Bank’s Economic Growth in the 1990s: Learning from a Decade of Reform”, Journal of Economic Literature, XLIV: 973–987.
  • Serdaroğlu, U. ve Yavuz, G. (2008) “Kalkınma ve Kadın (veya Toplumsal Ciniyet) İlişkilendirilişinin Gelişimindeki Kavşaklar”, Ekonomik Yaklaşım, 19, 121-164.
  • Seguino, S. (2000) “Accounting for Gender in Asian Economic Growth”, Feminist Economics, 6, 3, 27-58.
  • Simon-Kumar, R. (2011) “The Analytics of ‘Gendering’ the Post-Neoliberal State”, Social Politics, 18, 3, 441-468.
  • Standing, G. (1989) “Global Feminization Through Flexible Labor”, World Development, 17, 7, 1077-1095.
  • Standing, G. (1999) “Global Feminization Through Flexible Labor: A Theme Revisited”, World Development, 27, 3, 583-602.
  • Stiglitz, J. (2002) Globalisation and Its Discontents, New York: W. W. Norton & Company.
  • Thompson, P. (1989) The Nature of Work: An Introduction to Debates on the Labour Process (2nd ed), London: Macmillan.
  • Toksöz, G. (2011) Kalkınmada Kadın Emeği, İstanbul: Varlık Yayınları.
  • United Nations (1996) Platform for Action and the Beijing Declaration, Fourth World Conference on Women, Beijing, China 4-15 September 1995, UN Department of Public Information, New York.
  • Ünlütürk Ulutaş, Ç. (2015) “İş ve Aile Yaşamını Uzlaştırma Politikaları: Türkiye’de Yeni Politika Arayışları”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70, 3, 723-750.
  • Walby, S. (2005) “Introduction: Comparative Gender Mainstreaming in a Global Era”, International Feminist Journal of Politics, 7, 4, 453-470.
  • Women’s Empowerment Principles (t.y.) https://www.weps.org/sites/default/files/2019-11/FLYERyüzde 20WEPsyüzde 20web 20191107165656.pdf (01.02.2019).