20464

Küresel Üretim Sistemlerinde Dönüşüm ve COVID 19 Salgını

Henüz içinden geçmekte olduğumuz pandemi ile başa çıkabilmek için birçokülke çeşitli tedbirler ve yasaklayıcı kararlar almıştır. Bu önlemler, her ne kadarsalgının yayılımını azaltmak için oluşturulmuş olsa da birçoğu temel insan hak veözgürlüklerinin kısıtlanması haline gelmiştir. Bu yeni uygulamalardan toplumdaki çeşitli kesimler farklı şekillerde etkilenmiştir. Uluslararası ekonomik kuruluşlar ortaya çıkan eşitsizlikleri salgına bağlamakta ve salgın sonrası için “dünyanınyeni bir ekonomik sisteme hazırlıklı olması gerektiğini” belirtmektedir. Oysa buçalışmada, yaşanan dönüşümün salgından kaynaklı olmadığı “genişleyen yeniden üretim sürecinin” devamlılığı için üretim sistemlerindeki dönüşümdenkaynaklandığı ileri sürülmektedir. Zira salgın, tarihsel süreçte kapitalist üretimsisteminin ihtiyacı olan radikal düzenlemelerin yapılması için önemli bir “fırsat” doğurmuştur. Çalışmada genişleyen yeniden üretim sürecinin mekanik birtekrar olmadığı ortaya koyularak Fark Yaratarak Genişleyen Yeniden Üretim’innasıl geliştiği ve hangi kurumsal müdahalelere gerek duyduğu tartışılmıştır. Ardından sermaye birikiminin krize girmemesi için üretim tekniklerindeki değişimirdelenmiştir. Sanayi 4.0 neticesinde ortaya çıkan işsizliğin, Taylorist, Fordist vePost-Fordist üretim modellerinin ortaya çıkarttığı işsizlikten farkı ortaya koyulmuştur. Sanayi 4.0’ın “küresel değer zincirlerini” parçalaması ve ortaya çıkacakyeni rekabet sürecinde hem sınıf içi (sermaye-sermaye) hem de sınıflar arası(sermaye-emek) çatışmanın daha da artacağı öngörülmüştür. Zira artan işsizlik ve iflaslar toplumsal uzlaşıyı bozacağından siyasal yansımalar da olacaktır. Buaşamada devletin daha etkin bir rol alması beklenmektedir. Salgınla birlikte yeniden “Refah Devleti” ve “Temel Gelir” gibi tartışmaların gündeme gelmesi de buanalizleri desteklemektedir. Covid 19 pandemisinin yayılımının önüne geçilmesiiçin alınan tedbirler, kapitalist üretim ilişkilerindeki dönüşümü hızlandırıcı vedestekleyici etkide bulunmuştur.

Transformation of Global Production Systems and Covid-19 Pandemic

Many countries have taken various measures and made prohibitive decisions inorder to cope with the pandemic we are currently experiencing. Although thesemeasures were created to reduce the spread of the pandemic, many of themhave become restrictions of basic human rights and freedoms. Various segmentsof society have been affected in different ways by these new practices. International economic organizations attribute the emerging inequalities to the pande-mic and state that “the world should be prepared for a new economic system” inthe post-pandemic period. However, in this study, it is argued that the transformation experienced is not caused by the pandemic, but by the transformationin the production systems for the continuity of the “expanding reproductionprocess”. Because the epidemic has created an important “opportunity” for theradical arrangements needed by the capitalist production system in the historical process. In the study, it was demonstrated that the expanding reproductionprocess is not a mechanical repetition, and it was discussed how the ExpandedReproduction by Making a Difference has developed and which institutional interventions it needs. Then, the change in production techniques was examinedin order to prevent capital accumulation from going into crisis. The differencebetween unemployment resulting from the Industry 4.0 and unemployment caused by Taylorist, Fordist, and Post-Fordist production models was demonstrated. It was predicted that Industry 4.0 will break the “global value chains” and inthe new competition process that will emerge, both intra-class (capital-capital)and inter-class (capital-labor) conflict will increase even more. As the increasingunemployment and bankruptcies will disrupt social consensus, there will be political reflections. At this stage, the state is expected to take a more active role.The fact that discussions such as “Welfare State” and “Basic Income” came to the.agenda once more with the pandemic supports these analyses

PDF

___

Acemoğlu, D. (2020) “Post-Covid Dönemi İçin Küresel Ekonomik Düzen” https://www.you-tube.com/watch?v=sYyDrcG0hag&list=PLMGWwuh6-mEdRdgRPWNrjXlFWQrNl2EUy (30.09.2020).
Alcorta, D. (1998) Flexible Automation in Developing Countries, NY: Routledge
Alçın, S. (2008) Teknolojik Yenilik, Ekonomik Kurumlar ve Kavramlar Sözlüğü, Eleştirel Bir Giriş (der. F. Başkaya), İstanbul: Maki Basın Yayın.
Altıparmak, Ö. (2020) Adaletin Bu mu Yapay Zeka? https://www.gazeteduvar.com.tr/konuk-ya-zar/2020/09/17/adaletin-bu-mu-yapay-zeka (20.09.2020).
Ansal, H. (1996) Esnek Üretimde İşçiler ve Sendikalar: Post Fordizm’de üretim Esnekleşirken İşçiye Neler Oluyor?, Birleşik Metal-İş Yayınları.
Beken, H. G. (2020) “COVID-19 ile Mücadelede Sosyal Koruma Sistemleri ve İşgücü Piyasaları”, Turkish Studies, 15, 6, 169-187. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.45142
Cebeci, A. (2012) Bilmediğimiz Kapitalizm, Gizli Elin Kurumsallaşması: YOİKK, İstanbul: SAV Yayınları.
Cebeci, A. (2013) “2000’li Yıllarda Türkiye’deki Kamu Yönetimi Değişimini Çözümlemek”, Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, 15, 2, 175-206.
Cebeci, A.(2014) “Metalaşma Sürecinde Hukukun Etkisi:Türkiye’de Sağlık Alanının Metalaşması”, Türkiye’nin Hukuk Sisteminde Yapısal Dönüşüm (der. A. M. Özdemir), Ankara: İmge Yayınları, 247-275.
Cebeci, A. (2020) “Kapitalist Toplumsal İlişkilerde Dönüşüm-Dönüşümün Katalizörü Olarak Salgın”, Turkish Studies, 15, 4, 1409-1428. https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.44872
Fukuyama, F. (2006) Devletin İnşası 21. Yüzyılda Dünya Düzeni ve Yönetişim (çev.D. Çetinkasap), İstanbul: Remzi Kitabevi.
Guerry, M. (2020) https://ifr.org/ (25.09.2020).
Gülsever, T. (1989) Teknolojik Gelişme ve Emek Süreci, yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi SBE.
https://doi.org/10.1038/s41591-018-0300-7
IFR (2020) “High Demand for “Robotic Skills”in Post Corona Recovery” https://ifr.org/ifr-press-re-leases/news/high-demand-for-robotics-skills-in-post-corona-recovery (30.09.2020).
IMF (2020) “World Economic Outlook Update: A Crises Like No Other, An UncertainRecovery” https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2020/06/24/WEOUpdateJune2020 (27.08.2020).
Marx, K. (1974) Kapital Ekonomi Politiğin Eleştirisi Üçüncü Cilt (çev. A. Bilgi), Ankara: Sol Yayınları.
Marx, K. (1993) Kapital Ekonomi Politiğin Eleştirisi Birinci Cilt (çev. A. Bilgi), Ankara: Sol Yayınları.
Marx, K. (2008) Grundrisse Ekonomi Politiğin Eleştirisi İçin Ön Çalışma (çev. S. Nişanyan), İstanbul: Birikim Yayınları
Oxford Economics (2020) “How Robots Change The World”, http://resources.oxfordeconomics.com/how-robots-change-the-world (30.06.2020).
Panitch, L. (1998) The State in a Changing World, https://monthlyreview.org/1998/10/01/the-state-in-a-changing-world/ (26.08.2020).
Petras, J. Ve Veltmeyer, H. (2006) Çok Uluslu Şirketler Yargılanıyor: Yabancı Şirketlerin Tahribatları (çev. Ö.Akpınar), İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Project Syndicate (2020) “The Post Covid State” https://www.project-syndicate.org/onpoint/four-possible-trajectories-after-covid19-daron-acemoglu-2020-06?barrier=accesspaylog (30.09.2020).
Schumpeter, A.(1968) Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi (çev. T. Akoğlu) İstanbul: Varlık Yayınevi.
Tekgül, D. ve Cin, M.F. (2015) “Neoklasik Paradigma Olarak Washington/Post Washington Uzlaşısının Yükselişi ve Düşüşü: Post-Keynezyen Alternatif Yaklaşım”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 2, 247-262.
Topol, E. J. (2019) “High-Performance Medicine the Convergence of Human and Artificial Intelligence”, Nat Med, 25, 44-56.
UNDP (2020) “The Need For Universan Basic Income”, https://www.undp.org/content/undp/en/home/blog/2020/the-need-for-universal-basic-income.html (30.08.2020).
WB (1997) World Development Report 1997: The State in A Changing World. https://openk-nowledge.worldbank.org/handle/10986/5980 (20.09.2020).
WB (2020a) World Development Report: Trading for Development In The Age of Global Value Chains. https://www.worldbank.org/en/publication/wdr2020 (25.09.2020).
WB, (2020b) The Global Economic Outlook During The Covid-19 Pandemic: A Changed World https://www.worldbank.org/en/news/feature/2020/06/08/the-global-economic-outlo-ok-during-the-covid-19-pandemic-a-changed-world (12.09.2020).
WB, (2020c) “Covid 19 Add as Many as 150 Million Extreme Poor by 2021” https://www.wor-ldbank.org/en/news/press-release/2020/10/07/covid-19-to-add-as-many-as-150-million-extreme-poor-by-2021 (07.10.2020).
WEF (2016) White Paper for the World Economic Forum, “Extreme automation and connectivity: The global, regional, and investment implications of the Fourth Industrial Revolution” https://www.ip-watch.org/weblog/wp-content/uploads/2017/09/ubs-vierte-industriel-le-revolution-2016-01-21.pdf (27.08.2020).
Yılmaz, G. (2013) Suyun Metalaşması: Kıtlığın Nedeni Kıtlığa Çare Olabilir Mi?, Evrensel Basım Ya-yın