Sınıf, Direniş ve İletişim: 2015 Metal Direnişi Örneği

Bu çalışmada neoliberal politikalar ve mevcut yasalarla grev hakkı elinden alınan ve sendikalaşması engellenen işçi sınıfının direniş anında ne tür iletişim pratikleri geliştirdiği ve iletişim araçlarıyla nasıl örgütlendiği incelemiştir. Ayrıca işçilerin gözünden ana akım ve alternatif medyada sınıfın temsili mercek altına alınmıştır. Direniş esnasında sendika-işçi, sendika-kamuoyu ve işçi-işçi iletişiminin nasıl gerçekleştiği, direnişin ana akım ve alternatif medya kuruluşlarınca nasıl temsil edildiği, hangi iletişim araçlarının işçiler tarafından örgütlenme aracı olarak kullanıldığı ve direnişin başarısıyla iletişim araçları arasında nasıl bir bağ kurulduğu araştırmanın cevap aradığı sorulardır. Bu soruları cevaplayabilmek için 2015 Metal direnişine katılan 5 işçiyle görüşülmüş ve yarı yapılandırılmış mülakatlar yürütülmüştür. Bulgular Bursa OYAK-Renault fabrikasında örgütlü Türk Metal’in baskıcı ve antidemokratik bir sendikacılık anlayışına sahip olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ayrıca, işçiler medya-iktidar ilişkilerinin haber içeriğini etkilediğini ve sınıfın ana akım medyada yeterince temsil edilmediğini düşünmektedirler. Örgütlenme anlamında yeni iletişim teknolojilerini hayli etkili bir şekilde kullanan işçilerin, bu teknolojilerinin sınıf mücadelesine katkı sağlayacağı konusunda olumlu bir bakış açısına sahip olduğu tespit edilmiştir.

Class, Resistance and Communication: The Case of 2015 Metal Resistance

This study aims to examine what sort of communication practises working class developed and how it was organized via communication tools during resistances in the neoliberal siege which weakened the class struggle in Turkey. It was also searched how workers evaluated the coverage of the working class on mainstream and alternative media. To realize this aim, 5 workers who took part in 2015 Metal Worker’s resistance were interviewed by using semi-structured interview. This study questions how trade unions communicated with their members and public, how members exchanged information with each other and public during the resistance. It is also revealed how the resistance was covered in mainstream and alternative media, which communication tools trade union members utilized for organization and whether there was a correlation between the success of the resistance and the use of the communication tools. The findings demonstrate that Türk Metal that had a great number of members in Bursa Plant (OYAK-Renault) employed antidemocratic methods against them. All the workers interviewed were of the opinion the relation between media and political power influence the content of the news and the working class coverage on mainstream media was insufficient.The workers who used new communication technologies for organization quite effectively had a strong belief about the contribution of new communication technologies to the class struggle

PDF

___

Akkaya, Y. (2004) “Küreselleşme” Versus Sendikasızlaştırma ve Yoksullaştırma”, Çalışma ve Toplum, 3, 93-121.
Başaran, F. (2010) “Yeni İletişim Teknolojileri, Alternatif İletişim Olanakları”, Mülkiye Dergisi, 34, 255-270.
Burawoy, M. (2015) Üretim Siyaseti Kapitalizm ve Sosyalizmde Fabrika Rejimleri. (1. Baskı). (çev. Ç. Gümüşoluk), Ankara: Nota Bene Yayınları.
Chomsky, N., Herman, E. (2012) Rızanın İmalatı: Kitle Medyasının Ekonomi Politiği (2. Baskı). (çev.E. Abadoğlu), İstanbul: BGST Yayınları.
Coşkun, M. K. Ve Şentürk, B. (2012) “TEKEL İşçilerinin Varoluşsal İkilemi: “Ölmek Var Dönmek Yok”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 67, 57-74.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. 6356 Sayılı Sendikalar Toplu İş Sözleşmesi Kanunu Gereğince; İşkollarındaki İşçi Sayıları ve Sendikaların Üye Sayılarına İlişkin 2017 Ocak Ayı İstatistikleri Hakkında Tebliğ, Erişim Çelik, A. (2015) “Metal İşçilerinin 2015 Direniş ve Grev Dalgası Üstüne Bir Değerlendirme”, http://researchturkey. org/tr/the-wave-ofstrikes-and-resistances-of-the-metal-workers-of-2015-in-turkey-2/ (Erişim Tarihi: 16.10.2016).
Çoban, B. (2009a) Toplumsal Hareketler ve Radikal Medya.. Çoban, B. (Ed.), Küreselleşme, Direniş, Ütopya Yeni Toplumsal Hareketler Küreselleşme Çağında Toplumsal Muhalefet (ss. 43-62), İstanbul: Kalkedon.
Çoban, B. (2009b) “Küreselleşme, Sendikalar ve İletişim”, Toplum ve Demokrasi. 3, 91-110. Çoban, S. (2014) İktidarın Medyası. Arsan, E., Çoban, S. (Ed.), Medya ve İktidar Hegemonya, Statüko, Direniş (ss. 27-52), İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.
Foucault, M. (1992) Hapishanenin Doğuşu. (çev. M. A. Kılıçbay), Ankara: İmge Yayınları.
Koşar, L., Atılgan, G. (2005) “İşsizlik Çalışanların da Sağlığını Bozuyor”, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. Ekim-Kasım- Aralık, 3-20.
Özdemir, Ö. (2013) “Haziran Direnişi ve Muhalif Gazeteler Bir Medya Analizi Denemesi”. Göztepe, Ö. (der.), Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler Ankara, Nota Bene Yayınları, 241-253.
Özuğurlu, M. (2009) “Taşeronlaşma, Güvencesiz İstihdam ya da ‘Hayatta Dikiş Tutturamama’ Halleri Üzerine”, Memleket Siyaset Yönetim. 9, 122-128.
Özveri, M. (2016) “Yasaklarla Şekillenmiş Endüstri İlişkileri Sistemi ve 2015 Metal İşçileri Direnişi”, Çalışma ve Toplum. 2016/2, 701- 724.
Sendika48.org (2015) “Gün Gün Metal Direnişinin Öyküsü”, http://sendika48.org/05/2015/metal-iscisinindirenis- oykusu/ (Erişim Tarihi:17.06.2017).
Seymour, R. (2012) “Hepimiz Güvencesisiz: Prekarya Kavramı ve Yanlış Kullanımları Üzerine”, Göztepe, Ö. (Ed.), Güvencesizleşme: Süreç, Yanılgı, Olanak (ss. 251-270), Ankara: Nota Bene Yayınları. Shoemaker, P. Ve Reese, S. D. (2012) “İdeolojinin Medya İçeriği Üzerindeki Etkisi” (der. S. İrvan), Medya Kültür Siyaset, Ankara: Pharmakon, 97-132.
Taştan, O. C. (2015) “Türk-Metal Üyesi İşçilerin 2015 Eylemleri: Metal Sektöründe Fabrika Rejimi Üzerine Mücadelelerin Tarihi Açısından Bir Değerlendirme”, Mülkiye Dergisi. 39, 305-342.
Taştan, O. C. (2016) “2015 Metal Direnişi Üzerine Tarihsel Bir Bakış”, DİSKAR. 5, 98-111.
Yanıkkaya, B. (2014) “Türkiye’de Feminist (Alternatif ) Medya: Duvarları Aşmak” (der. B. Yanıkkaya ve B. Çoban), Kendi Medyanı Yarat Alternatif Medya- Kavramlar Tartışmalar Örnekler Cilt II (ss. 47-99), İstanbul: Kalkedon.
Yücesan-Özdemir, G. (2009) Emek ve Teknoloji-Türkiye’de Sendikalar ve Yeni İletişim Teknolojileri, Ankara: Tan Kitabevi Yayınları.
Yücesan Özdemir, G. (2014) İnatçı Köstebek: Çağrı Merkezlerinde Gençlik, Sınıf ve Direniş, Ankara: Yordam Yayınları.