MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN MESLEKİ EĞİTİME YÖNELİK TUTUMLARI VE GELECEK BEKLENTİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Bu araştırmada meslek yüksekokulu öğrencilerinin mesleki eğitime yönelik tutumları ve gelecek beklentileri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. İlişkisel tarama yöntemine göre yürütülen bu araştırmada veri toplama aracı olarak Mesleki Eğitime Yönelik Tutum ve Gelecek Beklentileri Ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma Afyon Kocatepe Üniversitesi Afyon Meslek Yüksekokulunda öğrenim gören 293 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Araştırma sonucunda gelecek beklentileri ile mesleki eğitime yönelik tutum arasında pozitif ve anlamlı ilişki bulunmuş, regresyon analizi ile gelecek beklentilerinin mesleki eğitime yönelik tutum puanlarına ait varyansın yaklaşık yüzde on birini açıkladığı belirlenmiştir. Bu bulgulara göre öğrencilerin meslek yüksekokullarındaki akademik başarılarının arttırılmasında mesleki eğitime yönelik tutumları işlevsel bir değişken olarak kullanılabilir. Öğrencilerin mesleki eğitime yönelik tutumları olumlu yönde geliştikçe akademik başarıları da artırılabilecektir. Diğer taraftan öğrencilerin gelecek beklentilerinin olumlu olması da mesleki eğitime yönelik tutumlarını pozitif yönde geliştirebilecektir. Meslek yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerin geleceklerine yönelik olumlu algılarının olması onların dikkat ve ilgilerini aldıkları eğitime çekebilir.

RELATIONSHIP BETWEEN THE FUTURE EXPECTATIONS OF VOCATIONAL SCHOOL STUDENTS AND THEIR ATTITUDES TOWARDS VOCATIONAL EDUCATION

___

  • KAYNAKÇA Akman, Y. (1992). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencilerinin meslek, evlilik ve geleceğe yönelik beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 125-149. Alkan, M.R., Suiçmez, M., Aydınkal, M. ve Şahin M. (2014). Meslek yüksekokullarındaki mevcut durum: sorunlar ve bazı çözüm önerileri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 4(3), 133-140 Arslan, M. ve Kılıç Ç. (2000). Bazı Avrupa ülkelerinde ve Türkiye'de zorunlu eğitimde yönlendirme çalışmalarının değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 148. Arslan, M. (2002). Meslek standartları sınav ve belgelendirme sistemine ilişkin görüşler. İşveren Dergisi, Sayı 7. Arık, N., Seyhan, B. (2016). Üniversite öğrencilerinin kariyer planlamasında teknoloji bilgisi ve gelecek beklentilerinin rolü. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 2218-2231. Aslan ve Kaysadu, (2018). Gençliğin gelecek kaygısı ve gençlerin toplumsal beklentisi üzerine bir uygulama: Bingöl ili örneği. III. International Dmitri Yavorenitski European Congress on Social Sciences, 26-28 Kasım İstanbul, Türkiye. Baltacı, F., Üngören E., Avsallı H., Demirel, O., N. (2012). Turizm eğitimi alan öğrencilerin eğitim memnuniyetlerinin ve geleceğe yönelik bakış açılarının belirlenmesine yönelik bir araştırma. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-25. Başkonuş, T., Akdal, D. ve Taşdemir, M. (2011). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Gelecek Beklentileri”, 2 nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 27-29 April, Antalya-Turkey Byrne, B. M. (2011). Structural equation modeling with AMOS Basic concepts, applications, and program- ming (Multivariate Applications Series), Routled- ge, New York. Çakır, M., A. (2007). Mesleki Rehberlik. (Ed: Alim Kaya). Ankara: Anı Yayıncılık. Çelikel, F. Ç. ve Erkorkmaz, Ü. (2008). Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve umutsuzluk düzeyleri ile ilişkili etmenler. Nöropsikiyatri Arşivi, 45, 122-129. Demirezen, M. (2002). Piyasa meslek standartları. Planlama Dergisi- özel sayı(DPT’nin kuruluşunun 42.Yılı), 213-218. Dursun, A., Özkan, M.S. ve Başkaya, Y.K. (2019). Ergenlerde gelecek beklentilerinin yordayıcısı olarak: Psikolojik semptomlar ve akademik başarı. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 121-144. Ehtiyar, V.R., Ersoy, A., Akgün, A. ve Karapınar, E. (2017). Üniversite öğrencilerinin geleceğe yönelik tutum ve olumlu gelecek beklentilerinin psikolojik iyi olma halleri üzerindeki etkisi. Mediterranean Journal of Humanities, 7(2), 251-262. Fırat Z.,Y. ve Özel N. (2003). Uludağ Üniversitesi meslek yüksekokullarında okuyan öğrencilerin çalışma hayatından beklentileri üzerine bir değerlendirme. Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 5(1). Gökdoğan, O. ve Sarıgöz, O. (2012). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin ‘Mesleki Uygulama Dersi’ ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. Batman Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 1091-1100. Güleri, M. (1998). Üniversiteli ve işçi gençliğin gelecek beklentileri ve kötümserlik-iyimserlik düzeyleri. Kriz Dergisi, 6(1), 55-65. Gürbüz, R. (2011). Meslek Yüksekokulları Nedir?, Metef Fuarı, 2 Mayıs 2011, Ankara. Hair, J. F. J., Black, W. C., Babin, B. J. ve Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis Seventh Edition, Prentice Hall. Hancıoğlu,Y. (2017). Üniversite öğrencilerinin algıladıkları stres düzeyleri ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15 (1), 130-149. İkizoğlu, M., Dölek, B. Ö. ve Çifçi, E.G. (2007). Çalışan çocukların sorunları ve geleceğe ilişkin beklentileri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 18 (2), 21-36. Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kaya, A. (2014). Meslek yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin eğitim öğretim ve geleceğe yönelik düşünceleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 349-356. Kazu, Y.İ. ve Özdemir, O. (2004). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Beklentileri (Beklenti Profili) Fırat Üniversitesi Örneği, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya. Kline, R.B. (1998). Principles And Practice Of Structural Equation Modeling, New York: The Guilford Press. Kline, R.B. (2005), Structural Equation Modeling, 2nd ed., The Guilford Press, New York, NY. Kozak, M. A. ve Kızılırmak , İ. (2000). Meslek Yüksekokulu Turizm- Otelcilik Programları Öğrencilerinin Turizm Sektörüne Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Turizm İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi (s. 205-217). Nevşehir: Erciyes Üniversitesi Kuzgun, Y. (2003). Meslek Rehberliği vee Danışmanlığına Giriş. Ankara: Nobel Yayınları. Mahiroğlu, A. (1996). Teknik eğitim fakültesi mezunlarının izlenme araştırması. Ankara: Milli Eğitim Basımevi. Mumcu, F.K. ve Usluel, Y.K. (2004). Mesleki ve teknik okul öğretmenlerinin bilgisayar kullanımları ve engeller. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 91-99. Nartgün, Ş. ve Yüksel, E. (2009). Meslek yüksekokullarına sınavsız geçişte izlenen kriterlerin değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 9(2), 189-205. Okay, Ş. Özdemir, S. M. ve Semiz, S. (2010). Teknik eğitim fakültesi otomotiv öğretmenliği programı öğrencilerinin memnuniyet düzeylerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 209–226. Örs, F. (2003). Meslek yüksekokullarının toplumsal işlevi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 1-16. Özgüler, D., Özgüler, D., Karataş, K.U. ve Ulaş, M. (2017). Muhasebe ve finans sektörünün meslek yüksekokulu öğrencilerinden beklentileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 175-186. Pekkaya, M. ve Çolak, N. (2013). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin önem derecelerinin AHP ile belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 797-818 Pekkaya, M. ve Yıldırım Y. (2018). Memurların meslek seçiminde belirleyici faktörler: Bir üniversitede uygulama. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14 (4), 1045-1063. Sağlık, M.A. ve Aykaç, N. (2018). Mesleki eğitimin sorunları ve çözüm arayışlarının değerlendirilmesi: Bir meta-sentez çalışması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(2), 25-47. Semerci, N. ve Semerci, Ç. (2004). Türkiye’de öğretmenlik tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1). 137-146. Sertel, E., Yıldırım, H. ve Özmen-Akyol, S. (2017). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin okul tercih sebepleri ve uyum durumları: Sivrihisar Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 101-117. Sevimli, F. ve İşcan, Ö. F. (2005). Bireysel ve iş ortamına ait etkenler açısından iş doyumu. Ege Akademik Bakış Dergisi, 5(1), 55-64. Sönmez, M. (2008). Türkiye’de mesleki ve teknik örgün öğretimin sorunlar› ve yeniden yapılandırma zorunluluğu. Eğitim ve Bilim, 147, 71–84 Sağdıç, M. ve Demirkaya, H. (2009). Üniversite öğrencilerinin kariyer gelişim planlarına ilişkin yaklaşımları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(26), 233-246. Sarıer, Y. (2016). Türkiye’de öğrencilerin akademik başarısını etkileyen faktörler: Bir meta-analiz çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 609-627. Savcı, M. ve Aysan, F. (2014). Üniversite öğrencilerinde algılanan stres düzeyi ile stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 44-56. Schreiber, J., B., Stage, F., K., King, J., Nora, A. & Barlow, E., A. (2006). Reporting structural equation modeling and confirmatory factor analysis results: A Review. The Journal of Educational Research, 99(6), 323-338. Suiçmez, M., Aydınkal, M. ve Şahin, M. (2014). Meslek yüksekokullarındaki mevcut durum: sorunlar ve bazı çözüm önerileri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi/Journal of Higher Educationand Science. 4(3), 133-140. Sümer, N. (2000). Structural equation models: basic concepts and applications. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 74-79. Şanlı, T. ve Saraçlı, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin gelecek beklentileri üzerinde etkili olan faktörlerin analizi. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 6(11), 25-36. Şenol, H. ve Tüfekçi, K.Ö. (2007). Muhasebe programında eğitim gören öğrencilerin profili ve beklentileri: Sdü Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 151-163 Taş, A., Selvitopu, A., Bora, V. ve Demirkaya, Y. (2013). Meslek lisesi öğrencilerinin okulu terk nedenleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1551-1566. Taşkent, N. ve Şahin, A. (2004). Celal Bayar Üniversitesi hemşirelik son sınıf öğrencilerinin iş bulma endişeleri ve umutsuzluk düzeylerinin belirlenmesi. 3. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, 29-30 Nisan, Edirne. Tuncer, M. ve Bahadır, F. (2018). Lise öğrencilerinin gelecek beklentilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 15(1), 541-553. Tuncer, M. (2011). Yükseköğretim Gençliğinin Gelecek Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. Turkish Studies 6(2), 935-948. Tuncer, M. ve Tanaş, R. (2016). Mesleki Eğitim Sorunsalının Meslek Yüksekokulları Bağlamında Öğretim Elemanı Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. 4.Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-30 Ekim, Antalya. (Türk Dil Kurumu, 2020). Türk Dil Kurumu Sözlüğü. https://sozluk.gov.tr/ Uçar, C. ve Özerbaş, M. A. (2013). Mesleki ve teknik eğitimin Dünyadaki ve Türkiye’deki konumu. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 242–253. Ulus, L., Tuncer, N. ve Sözen Ş., (2015). Mesleki eğitim, gelişim ve yeterlilik açısından meslek yüksekokullarının önemi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 168-185. Uzunbacak, H.H., Mesci, H. Uzunbacak D.S. (2017). Adalet Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin mesleki eğitimden sonuç beklentileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(18), 41-55. Yaşlıoğlu, M. M. (2017), Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85. Yeşilmen, M. (2002). Ulusal meslek standartları. İşveren, 40(7). Yıldırım, H., Sertel, E. ve Akyol, S.Ö. (2017). Meslek yüksekokullarının güncel sorunlarına ilişkin öğretim elemanlarının görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(21), 287-300.