Can Tuncay AKIN, D.Türkan KEJANLI, Aysel YILMAZ

Türkiye'de Koruma Yasalarının Tarihsel Gelişimi Üzerine Bir İnceleme İnceleme

Günümüzde uluslar arası platformlarda tarihsel çevre koruması tek anıt korumasından başlayarak çağdaş işlevlerle bütünleşerek korumayı amaçlayan bir anlayışa ulaşmıştır.Türkiye’de koruma olayı, gelişmiş ülkelerdeki koruma gelişimini daima geriden takip etmiş; mimari ve kentsel kültür mirasının korunması amacıyla kamu müdahalesini düzenleyen, yönlendiren önemli yasal mevzuatı oluşturmaya çalışmış ve sonuçta da ülke bütününde, bölge, kent ölçeğinde yetki dağılımını sağlayıcı tedbirler alınması aşamasına gelmiştir.Türkiye’deki politik ve ekonomik değişim dönemleri incelendiğinde çıkarılan temel yasaların bu dönemlerle çakıştığı, son yıllarda ise artık Avrupa’da uygulanan çağdaş koruma düzeyine ulaşmaya başladığı görülmektedir.

The Research the on the Historical Improvement of Conservation Law in Turkey

Historical environment conservation has begun with one monument and has reached at an understanding that is aimed to conservation unified with contemporary functions in international platforms. Conservation studies in Turkey, has followed perpetually the conservation development in developed countries from behind and has strived to form important constitutional objectwhich controls and orients the public intervention for the purpose of conservation of architectural and urban heritage and consequently it has become to the stage that takes steps for providing authorizing distribution in country, region and urban scale. When the political and economical alternation is examined the principal laws conflict with this period, from now on; it is seen that conservation has reached to contemporary conservation level that is applied in Europe.

PDF

___

Akçura, N., 1972. Türkiye ve Eski Eserler, Mimarlık Dergisi. Sayı:8, İstanbul: 39-41.
Akçura, N., 1992. “Günümüzde Tarihi Koruma Konusunda Görüşler”, Mimarlık Dergisi, Sayı: 249, Ankara.
Akozan, F., 1977. Türkiye’de Tarihi Anıtları Koruma Teşkilâtı ve Kanunlar, D.G.S.A. Yayını, Sayı: 47, İstanbul: 24-52.
Avcı, N., 2001. “Kültürel ve Doğal Mirasımızın Korunmasında Örgütlenme ve Koruma Sorunları”, Türkiye’de Risk Altındaki Doğal ve Kültürel Miras, TAÇ Vakfının 25. Yılı Anı Kitabı, TAÇ Vakfı Yayını, İstanbul.
Bektaş, C., 1992. Koruma Onarım, YEM Yayınları, 1.B., İstanbul: 67.
Bilgin, İ., 1996. Anadolu’da Modernleşme Sürecinde Konut ve Yerleşme, Tarihten Günümüze Konut ve Yerleşme Habitat II, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
Çeçener, B., 1995, “Ülkemiz Taşınmaz Kültür ve Doğa Varlıklarını Koruma Olayı”, İstanbul’un Kültür ve İmar Sorunları, TMMOB Mimarlar Odası, İstanbul Büyükkent Şubesi Yayını, İstanbul.
Dinçer, İ. ve Akın, O., 1994, “Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kapsamında Koruma Planı ve İdari Yapısı”, 2. Kentsel Koruma Yenileme ve Uygulama Kollokyumu, İstanbul, 127-131.
Ekinci, O., 1997. Sanayileşme Sürecinde Kentsel Koruma ve Aydınlanma, Sanayi ve Sanat Sempozyumu Bildirisi, 15-17 Mayıs 1997, Ankara.
Gültekin, T. N., 2001, “Türkiye’de Taşınmaz Kültür Varlıklarını Koruma Sürecinde Yaşanan Açmazlar”, Türkiye’de Risk Altındaki Doğal ve Kültürel Miras, TAÇ Vakfının 25. Yılı Anı Kitabı, TAÇ Vakfı Yayını, İstanbul.
Hersek, C. M., 2001. “Ülkemizde Doğal ve Kültürel Mirasımızı Korumak Üzere Oluşturulmuş Kamu Kurumları İle Gönüllü Sivil Toplum Kuruluşlarının Organizasyon, Yetki ve Sorunları Hakkında Çözüm Önerileri”, Türkiye’de Risk Altındaki Doğal ve Kültürel Miras, TAÇ Vakfının 25. Yılı Anı Kitabı, TAÇ Vakfı Yayını, İstanbul.
Kuban, D., 1991. Koruyucu Kent Yönetmesi ve Yerel Yönetimler, Mimarlar Odası, Ankara.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 1990.
Osmay S., 1998. 1923’ten Bugüne Kent Merkezlerinin Dönüşümü, 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık Bilanço’98, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
Salman, A., 1976. Taşınmaz Eski Eserlerde ve Etrafında Yapılacak İnşaata Uygulanması Gereken Hükümler, İmar ve İskan Bakanlığı, İstanbul.
Tekeli, İ., 1985, “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kentsel Dönüşüm”, Türkiye Ansiklopedisi, Cilt 4, İletişim Yayınları, İstanbul.
Tekeli, İ., 1987. “Kentsel Korumada Değişik Yaklaşımlar Üzerine Düşünceler”, Tarihi Kentlerde Planlama/Düzenleme Sorunları Türkiye 11. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu, Edirne.
Tekeli İ., 1998. Türkiye’de Cumhuriyet Döneminde Kentsel Gelişme ve Kent Planlaması, 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık Bilanço’98, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
Tuncer, O. C., 1985. Rölöve ve Restorasyon, D. Ü. Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Yayınları, Diyarbakır.
Zeren, N., 1981. Kentsel Alanlarda Alınan Koruma Kararlarının Uygulanabilirliği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İ.T.Ü., İstanbul: 6-7.