SOSYAL OLARAK İNŞA EDİLMİŞ MODERN ANNELİK SÖYLEMİ İÇERİSİNDE BİR ASMA KAT: SÜTANNE GELENEĞİ

Bugün anne olmanın en temel yükümlülüğü olarak görülen emzirme süreci, tarih boyunca farklı alternatifler yoluyla hayat bulmuştur. Biberonla besleme, doğrudan bir hayvanın memesinden besleme gibi farklı seçenekler oldukça eski çözümler olarak karşımıza çıkarken bunlar arasında en bilineni sütannelik müessesesi olmuştur. Sütanne geleneğinin, temel olarak annenin ölümü ya da yetersiz süt üretimini ikame etmek üzere ortaya çıktığı tahmin edilse de bilinen birçok örnekte bu müssesenin keyfi bir tercih olarak genellikle üst tabaka ailelerinde kullanıldığı görülmektedir. Bu örneklerde sütannelik, süt ihtiyacını karşılamanın yanı sıra bebek bakımı ve rehberliği şeklinde değerlendirilmiştir. Ortaçağ Avrupası’nda ise soylu veya varlıklı annelerin emzirmesinin ayıp karşılandığı ve bu ailelerin bebeklerinin doğar doğmaz bir sütanneye gönderildiği gözlenmiştir. Söz konusu deneyimler, günümüzde doğayla eş özelliklerle tanımlanan ve yerine getirdiği işlev açısından kutsal görülen ve tüm bu özelliklerinin yine doğa tarafından verilmiş annelik dürtüsüyle mümkün olduğunu ifade eden annelik söylemiyle uyumsuzluk göstermektedir. O halde sütanne geleneğinin tarihte birçok benzer örneğinin belgelendiği kullanım biçimleri münferit örnekleri mi yansıtmaktadır yoksa bu örnekleri anomali olarak algılamamamıza olanak veren çağdaş annelik söylemi yeniden mi değerlendirilmelidir? Bu çalışma, annelik olgusunun tarihsel görünümlerinden ve sütannelik geleneğinin tarihsel örneklerinden yola çıkarak 18.yüzyıldan başlayarak etkisini giderek arttırmış olan modern annelik söyleminin temel saiklerini tartışmayı amaçlamaktadır.

A MEZZANINE FLOOR IN SOCIALLY CONSTRUCTED MATERNETY DISCOURSE: WET NURSING

The breastfeeding process, seen as the most basic obligation of being a mother today, has appeared through different alternatives throughout history.While there are also different options such as feeding with bottle, or feeding directly from an animal's breast, wet nursing have become quite the most popular among these. Although it has been assumed that the tradition of the wet nursing appeared to provide feeding in case of the death of mother or the inadequate production of milk, it has been observed that upper class families also has used wet nursing for their comfort.In these examples, the wet nursing not only has been used for providing the need for milk, but also for baby care and guidance.In medieval Europe, it has been observed that the suckling for noble or wealthy mothers has been accepted as a shame, so that the babies of these families have been given to wet nurses as soon as they born.Such experiences are incompatible with motherhood discourse, which is now defined as being identical with nature and functioning as sacred in nature, and which expresses that all these characteristics are again possible with the motherhood given by nature.Then, do the wet nursing tradions as it has been documented in the history should be evaluated as discrete situations, or do the discourse of motherhood that cause us to perceive these examples as an anomaly, should be reconsidered? This study aims to discuss the main claims of modern maternal discourse, which has been increasingly influential since the 18th century, starting from the historical aspects of motherhood and the historical examples of maternal tradition.

PDF

___

Badinter, E. (1992). Annelik Sevgisi. (Çev. Kamuran Çelik). İstanbul: Afa Yayınları.
Bahçe, S. K. (2008). Annelik ve Kapitalizm. Mülkiye Cilt XXXII, S. 258, 71-86.
Beauvoir, S. (1993). Kadın “İkinci Cins” Evlilik Çağı. (Çev. Bertan Onaran). İstanbul: Payel Yayınevi.
Bowlby, J. (1951). Maternal Care and Mental Health: AReport Prepared on Behalf of the World Health Organization as a Contribution to the United Nations Programme for the Welfare of Homeless Children. World Health Organization.
Coward, R. (1995). Şu Hain Kalplerimiz. (Çev. Aksu Bora – Asuman Emre). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Dalarun, J. (1992). Ruhban Bakış. (Ed. Georges Duby, Michelle Perrot). Kadınların Tarihi II Ortaçağ’ın Sessizliği. (Çev: Ahmet Fethi ). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 25- 51.
Donovan, J. (2016). Feminist Teori (Çev. A.Bora, M.A.Gevrek, F. Sayılan), (11. Baskı), İstanbul: İletişim Yayınları.
Fildes, V. (1988). The English Wet-Nurse and Her Role in Infant Care 1538-1800. Medical History, 32, 142-173.
Gale A. Y. (2009). Take This Child and Suckle It for Me: Wet Nurses and Resistance in Ancient Israel. Biblical Theology Bulletin, Volume 39, Number 4, 180–189.
Giddens, A. (2008). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Gittins, D. (2011). Aile Sorgulanıyor. (Çev. Tuna Erdem). (2. Baskı), İstanbul: Pencere Yayınları.
Hot, İ., Başağaoğlu, İ. (2014). Tarihte Sütannelik Geleneği, Turkiye Klinikleri J Med 74 Ethics, 22(2), 68-74.
Kadıoğlu, M. (2014). Anne Sütü Bağışı. HSP, 1(2), 102-114.
Karaman, H. (1996). Mukayeseli İslâm Hukuku I, İstanbul : İz Yayıncılık. 399.
Kaya, M. (2007). Türk Mitolojisinde Anne, Psikanaliz Yazıları, İstanbul: Bağlam yayınları.
Kumbasar, H.M. (2001). Süt Akrabalığı. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.16,317-332.
Lee, J. (2000). Wet Nurses in Early Imperial China. Nan Nü, Volume 2, Issue 1, 1 – 39.
Opitz, C. (1992). Geç Ortaçağ'da Yaşam. (Ed. Georges Duby, Michelle Perrot). Kadınların Tarihi II Ortaçağ’ın Sessizliği. (Çev: Ahmet Fethi ). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, 255-301.
Öz, E. (2015). Çiviyazılı Belgelere Göre Mezopotamya’da Sütannelik Hizmeti, Sütanne Olarak QadiŠtumKadınları ve Kutsal Kitaplarda Sütannelik Uygulaması. Turkish Studies, C.10, S.13 Fall, 235-248.
Öztan, E. (2015). Annelik, Söylem ve Siyaset. Cogito Annelik Sayısı, S.8, 91-108.
Parman, T. (2007). Annelik üzerine: Bir Psikanalitik Sözlük Denemesi. Psikanaliz Yazıları: Annelik, İlkbahar, İstanbul: Bağlam Yayınları, 15-23.
Tosun, M-Yalvaç, K. (2002). Sumer, Babil, Assur Kanunları ve Ammi-Şaduqa Fermanı,VII. Dizi, Sayı: 67, (3. Baskı), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Weinberg F. (1993). Infant Feeding Through the Ages. Canadian Family Physician. 39, 2016–2020.
Wickes IG. (1953). A History Of Infant Feeding. Part I. Primitive Peoples: Ancient Works: Renaissance Writers. Archives of Disease in Childhood, 28, 151–158.
Yalom, M. (2002). Memenin Tarihi. (1. Baskı). İstanbul: Çitlembik Yayınları. p.70-95.
Yaman, A. (2002). İslam Hukukuna Özgü Bir Kurum Süt Akrabalığı. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S:13, 55-67.
Yurdakök M. (1996). Doğa ve İnsan Tarihinde Anne Sütü. İstanbul: Wyeth İlaçları A.Ş. Bilimsel Yayınları:1.
Blackstone, A., Stewart, M. D. (2012). Choosing to be Childfree: Research on the Decision Not to Parent. https://digitalcommons.library.umaine.edu/soc_facpub/5 Erişim Tarihi: 15.05.2018
Dereobalı, E. (2016). Enine Boyuna Sütanne. http://www.pembebagcik.com.tr/index.php?t=md&a=1&i=14 Erişim Tarihi: 15.5.2018
Dünya Bankası. (2016). https://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.TFRT.INErişim Tarihi: 15.04.2018
Elektromedikal (2007). http://www.elektronmedikal.com.tr/uploads/yuklemeler/Jel%20Protezler-12078-00.pdfErişim Tarihi: 29.04.2018
LASINOH. (2015). https://www.lansinoh.com.tr/onerilerimiz/lansinoh-2015-emzirme-arastirmasi-emzirme-sureleriErişim Tarihi: 5.04.2018
LASINOH. (2017). https://www.lansinoh.com.tr/onerilerimiz/lansinoh-2017-uluslararasi-emzirme-arastirmasiErişim Tarihi: 5.04.2018
TDK (2018). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=KUTSAL Erişim Tarihi: 01.05.2018
UNICEF. (2018). https://www.unicefturk.org/yazi/emzirmehaftasiErişim Tarihi: 22.03.2018
WHOand UNICEF. (2009). Global Strategy for Infant and Young Child Feeding. Available from: http://whqlibdoc.who.int/publications/2009/9789241597494_eng.pdf Erişim Tarihi: 12.04.2018