2011

BORSA İSTANBUL'DA İŞLEM GÖREN ÇİMENTO İŞLETMELERİNİN ETKİNLİKLERİNİN VERİ ZARFLAMA ANALİZİ KULLANILARAK ÖLÇÜLMESİ

Bu çalışmanın amacı Borsa İstanbul'a kayıtlı çimento işletmelerinin 2009-2013 dönemindeki etkinliklerinin araştırılmasıdır.Etkinlik ölçümünde Veri Zarflama Analizi kullanılmıştır. Veri Zarflama Analizi uygulamasında çimento işletmelerine ait seçilen finansal oranlardan yararlanılmıştır. Finansal oranlar Veri Zarflama Analizi uygulamasında girdi ve çıktı olarak kullanılmıştır.Çalışmanın sonunda Veri Zarflama Analiziyle 2009-2013 döneminde etkin ve etkin olmayan çimento işletmeleri belirlenmiştir.Çalışmanın sonuçlarına göre incelenen çimento işletmelerinin CCR-I modeli ortalama etkinlik değeri%27.69'dur. BCC-I modeline göre ortalama etkinlik %84.62 ve ölçek etkinliği de CCR-I ortalama etkinlik değeri ile aynı değerdedir.CCR-I modeli sonuçları, araştırma kapsamındaki çimento işletmelerinin çoğunun tam etkin olmadığını göstermektedir.

EFFICIENCY MEASUREMENT OF CEMENT FIRMS LISTED IN BORSA ISTANBUL USING DATA ENVELOPMENT ANALYSIS

This study investigates the efficiency of cement firms listed on the Borsa Istanbul for the time period 2009-2013. Data envelopment analysis was used in the measurement of efficiency. Data envelopment analysis was performed by making use of selected financial ratios of the cement firms. Financial ratios were employed in Data envelopment analysis as inputs and outputs. At the end of the study, efficient and inefficient firms were defined in the data envelopment analysis over the 2009-2013 period. The result of the study shows that the average CCR-I model efficiency of the investigated cement firms is 27.69%. According to the BCC-I model, the average efficiency is 84.62% and scale efficiency is the same as the average CCR-I. Under the CCR-I model findings indicate that most of the cement firms under investigation are not efficient.

PDF

___

Atan, M. (2003).Türkiye Bankacılık Sektöründe Veri Zarflama Analizi ile Bilançoya Dayalı Mali Etkinlik ve Verimlilik Analizi, Ekonomik Yaklaşım, 14(48),71-86.
Atan, M. ve Çatalbaş Karpat, G. (2005).Bankacılıkta Etkinlik ve Sermaye Yapısının Bankaların Etkinliğine Etkisi, İktisat İşletme ve Finans, 20(237),49-62.
Başkaya, Z. ve Öztürk Avcı, B. (2012). Measuring Financial Efficiency of Cement Firms Listed in Istanbul Stock Exchance Via Fuzzy Data Envelopment Analysis, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 54,175-188.
Banker, R. D., Charnes, A. ve Cooper, W. W. (1984). Some Models for Estimating Technical and Scale Inefficiencies in Data Envelopment Analysis, Management Science, 30(9),1078-1092.
Bayyurt, N. ve Sagbansua, L. (2007). Determining the Efficiency of Concrete Companies Ranked in Top 1000 Manufacturing Firms Trading in Use: A Multi-Criteria Data Envelopment Analysis Model, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 36(2), 54-71.
Charnes, A., Cooper, W. W. ve Rhodes, E. (1978).Measuring the Efficiency of Decision Making Units, European Journal of Operational Research, 2(6),429-444.
Cooper, William W., Seiford, M. L. ve Tone, K. (2000). Data Envelopment Analysis: A Comprehensive Text with Models, Applications, References, and Dea-Solver Software. Boston: Kluwer Academic.
Dumanoğlu, S.(2010).İMKB'de İşlem Gören Çimento Şirketlerinin Mali Performanslarının Topsıs Yöntemi İle Değerlendirilmesi, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXIX(II), 323-339.
Eleren, A. (2007).İMKB'ye Kayıtlı Çimento İşletmelerinin Finansal Tablolarının Bulanık Mantık Yaklaşımı ile Değerlendirilmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi. Dergisi, IX(1),141-153.
Elitaş, C. ve Eleren, A. (2007).Çimento Sektöründe İMKB'ye Kayıtlı İşletmelerin Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Etkinlik Analizi, Ekonomik Yaklaşım, 18(64),103-122.
Ertuğrul, İ. ve Karakaşoğlu, N. (2009). Performance Evaluation of Turkish Cement Firms with Fuzzy Analytic Hierarchy Processand TOPSIS Methods, Expert Systems with Applications, 36(1),702-715.
Kayalıdere, K. ve Kargın, S. (2004). Çimento ve Tekstil Sektörlerinde Etkinlik Çalışması ve Veri Zarflama Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 196- 219.
Korkmaz, T., Uygurtürk, H., Gökbulut, R. İ. ve Güğercin, G. (2008). İMKB'de İşlem Gören Çimento İşletmelerinin Varlık Performansına Etki Eden Finansal Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma,Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, XXV(2),565-587.
Kucukaksoy, I. ve Onal, S. (2011).An Analysis on Reel Sector Effectiveness: Application on Cement Companies Registered to IMKB (Istanbul Stock Exchange Market-ISE) in Turkey in Years 2006-2009, International Research Journal of Finance and Economics, 69,128-140.
Kula, V. ve Özdemir, L. (2007).Çimento Sektöründe Göreceli Etkinsizlik Alanlarının Veri Zarflama Analizi Yöntemiyle Tespiti, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, IX(1),55-70.
Müslümov, A. (2005). The Financial and Operating Performance of Privatized Companies in The Turkish CementIndustry, METU Studies in Development, 32(1), 59-101.
Yalama, A. ve Sayım,M.(2008).Veri Zarflama Analizi İle İmalat Sektörünün Performans Değerlendirmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1),89-107.
Yılmaz, M. K. ve. Çıracı, D. D. (2004).Hisse Senetleri İMKB'de İşlem Gören Çimento Şirketlerinin Likidite ve Karlılık Açısından Veri Zarflama Yöntemi ile Etkinlik Analizi, Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, 6(3),129-148.
Tarım, A. (2001).Veri Zarflama Analizi Matematiksel Programlama Tabanlı Göreli Etkinlik Ölçüm Yaklaşımı.Ankara: Araştırma/İnceleme/Çeviri Dizisi:15, Sayıştay Yayın İşleri Müdürlüğü.
T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Genel Müdürlüğü Sektörel Raporlar ve Analizler Serisi.Çimento Sektörü Raporu (2014/1),Erişim: 01.12.2014, http://sgm.sanayi.gov.tr/Files/Documents/cimento-sektor-raporu-201- 242014104402.pdf