YABANCILARIN TÜRKİYE'DE TAŞINMAZ SATIŞINDAN ELDE ETTİKLERİ KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ

Yabancı gerçek kişilerin, Türkiye'de taşınmaz satışından elde ettikleri kazançlar gelir vergisi kapsamında değer artışı kazancı olarak vergilendirilmektedir. Bu çalışmada yabancıların taşınmaz satışından elde ettikleri değer artışı kazançları üzerindeki; vergileme kapsamının, tam ve dar mükellefiyetler arasındaki vergileme farklılıklarının tespiti, vergilendirme yetkisinin belirlenmesi ve sorunlu hususların çözümü için öneriler getirilmesi amaçlanmıştır.Çalışma sonucunda vergi alacağının güvence altına alınması, vergilemede adalet ve basitlik ilkelerinin sağlanması amacıyla; taşınmaz satış bedelinin beyan yerine uzman raporları ile belirlenmesi, değer artışı kazançlarının tam - dar mükellef, yabancı - vatandaş ayırımı gözetmeksizin tapu devir işlemlerinin gerçekleştirilmesinin bir ön şartı olarak ilgili vergi dairesine beyan edilerek, hesaplanan verginin ödenmesi önerilmiştir.

REVENUE TAXATION Of APPRECIATION GAINS fROm REAL ESTATE fOR fOREIGNERS iN TURKEY

The revenues which foreigners obtain from the real estate they sell in Turkey are taxed as appreciation gains in scope of personal income tax. In the present study, it has been aimed to bring forward some proposals to determine taxation scope, differences of taxation between full and limited obligation, and taxation authority; and identify problematic issues on the revenues which foreigners obtain from the real estate sales.As the result of the study, several proposals, in order to guarantee tax claims and to ensure principles of justice and simplicity, have been suggested; charge of real estate sale should be determined according to expert reports rather than declaration and as a precondition to the deed transfer, the revenues of appreciation should be paid to the authorized tax office regardless of full-limited obligation or foreignercitizen distinction.

PDF

___

Akdoğan, A. (2001). Türk Vergi Sistemi ve Uygulaması. 3. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
Bilici, N. (2015a). Vergi Hukuku., 36. Baskı, Ankara: Savaş Yayınevi.
Bilici, N. (2015b). Türk Vergi Sistemi, 35. Baskı, Ankara: Savaş Yayınevi.
Erat, V. (2013). Yerleşik Yabancıların Yerel Düzeyde Kamusal Hayata Katılımlarında Bir Araç Olarak: Bilgi Edinme Ve Dernek Hakkı. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 277-290.
Ertem, C., & Yılmaz, M.L. (2014). Türkiye Konut Sektörü (Gelişmeler - Beklentiler). Stratejik Düşünce Enstitüsü (SDE) Raporu, Erişim Tarihi: 16.11.2015, http://www.sde.org.tr/userfiles/file/T%C3%BCrkiye%20 Konut%20Sekt%C3%B6r%C3%BC%20Geli%C5%9Fmeler%20%E2%80%93%20Beklentiler%20Raporu. pdf
Genç, Ş. (2014). Geçmişten Günümüze Türkiye'de Yabancı Gerçek Kişilerin Taşınmaz Edinimi. Sayıştay Dergisi, 95, 77-90.
Gerçek, A. (2005). Türk Vergi Hukukunda Vergi Sorumlusu, Sorumluluk Halleri ve Türlerinin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 54(3), 157-193.
GİB. (2016). Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları Türkçe Metinleri. Erişim Tarihi: 12.02.2016, http:// www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/uluslararasi _mevzuat/ULKELER_LIST.htm
Güllü, Ü., & Çelik, B. (2015). Gerçek Kişiler Tarafından Gerçekleştirilen Gayrimenkul Satışlarının Mükellefiyet Açısından Ticari Kazanç ve Değer Artış Kazancı Yönünden Değerlendirilmesi. Vergi Dünyası Dergisi, 409, 69-83.
İsbir, E., & Yağmurlu, T. (1983). Gelir, Kurumlar Vergileri ile Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunlarla İlgili Danıştay Kararları. Ankara: Matbaş Matbaacılık.
Kadı, F. (2014). Türkiye'de Yabancılara Gayrimenkul Satışı: Sektörel Ve Bölgesel Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar Dergisi, 62, 41-60.
Kızılot, Ş. (1996). Danıştay Kararları ve Özelgeler (Muktezalar). 3. Cilt, Ankara: Yaklaşım Yayınları.
Kolutek, S. (2012). Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımı Olarak Gayrimenkul Sektörü Ve İstanbul Gayrimenkul Piyasasının Gelişimi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Mat, H. (2012). Son Yasal Düzenlemelere Göre Yabancıların Türkiye'de Gayrimenkul Edinimi. Lebib Yalkın Dergisi, 106.
Ökmen, M., & Yurtsever, H. (2010). Kentsel Planlama Sürecinde Oluşan Kamusal Rantın Vergilendirilmesi. Maliye Dergisi, 158, 58-74.
Öner, E. (2012). Türk Vergi Sistemi. 4. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları.
Özbek, H.N. (2015). Dar Mükellefiyet, Çifte Vergilendirme ve Mukimlik. Vergi Sorunları Dergisi, 325, 22-27.
Şenyüz, D., Yüce, M., & Gerçek, A. (2015). Türk Vergi Sistemi. 12. Baskı, Bursa: Ekin Yayınları.
Tanrıvermiş, H., & Apaydın, A. (2013). Türkiye'de Yabancıların Taşınmaz Ediniminin Etkilerinin Değerlendirilmesi. Ankara: TUBİTAK KAMAG Projesi.
Tanrıvermiş, H., Aliefendioğlu, Y., Erdoğan, M.K., & Atasoy, T. (2013). Yabancı Gerçek Kişilerin Taşınmaz Edinimlerinin Yerel Taşınmaz Piyasalarına Etkileri: Taşınmaz Alım-Satım Değerleri, Vergi Değerleri, Türk Vatandaşlarının Benzer Taşınmazlarının Vergi Değerleri Ve Taşınmaz Piyasa Değerlerinin Karşılaştırılması. İçinde H. Tanrıvermiş & A. Apaydın (ed.), Türkiye'de Yabancıların Taşınmaz Ediniminin Etkilerinin Değerlendirilmesi (ss. 226-252). Ankara: TUBİTAK KAMAG Projesi.
TCMB. (2015). Ödemeler Dengesi İstatistikleri Aralık 2015. Erişim Tarihi: 11.02.2016, http://www.tcmb.gov.tr/ wps/wcm/connect/TCMB+TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Odemeler+Dengesi+ve+Ilgili+Istatist ikler/Odemeler+Dengesi+Istatistikleri/Veri+Tablolar
TUİK. (2016). Konut İstatistikleri. Erişim Tarihi: 02.02.2016, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1056
Turgay, R. (1967). Gelir Vergisi Kanunu ve Tatbikatı. 3. Baskı, İstanbul: Güven Basım ve Yayınevi.
Uzun, B., & Yomralıoğlu, T. (2007, Nisan). Türkiye'de Yabancıların Taşınmaz Edinimi: Arazi Yönetimi Bağlamında Bir İnceleme. 11. Türkiye Harita ve Teknik Kurultayı, Düzenleyen: TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, Ankara.
Uruş, A.F. (2015). Dar Mükellefiyetin Türk Gelir Vergisi Açısından İncelenmesi. Vergi Sorunları Dergisi, 322, 183- 200.
Yardımcıoğlu, M., Doğrul, A.R., & Ay, H.M. (2011). Gayrı Menkul Alım Satım İşlemlerinde Vergi Kayıp Ve Kaçağı. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), Erişim Tarihi: 11.01.2016, http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ksuiibf/article/view/5000039235
Yılmaz, A.Ç. (2013). 6302 Sayılı Kanun Hükümleri Uyarınca Yabancı Gerçek Kişilerin Türkiye'de Taşınmaz Edinimi. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17(1-2), 1095-1126.
Yücel, M. (2015). Gayrimenkul Alım-Satımından Elde Edilen Gelirin Vergisel Boyutu: Ticari Kazanç/Değer Artış Kazancı Ayırımı. Mali Hukuk Dergisi, 11(217), 49-68.

Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi-Cover

ISSN: 1306-2174
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2005
Yayıncı: Abant İzzet Baysal Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi