صور من البلاغة السياقية في الآيات المتشابه

ال شك أن كنوز القرآن ال تنتهي وأن بالغتو ال تنطفىء فهو كالم احلكيم العليم. ويأيت ىذا البحث ليؤكد على ذلك اآليات ادلتااةهة ال ي اتتراها بإبراز القيهة البالغية نن تال الييا النيي ليآية.و كانت ىذه االتتالفات على نيتوى الكلهة واحلرف واجلهلة، وكان الييا ىو احلكم يف إبراز ادلعىن ادلناسب ليآية واليورة. ومل يكن التاابو تكراراً يف اآليات وإمنا كان نقيوداً بإبراز ادلعىن باكل بالغي. ويف احلقيقة إن التاابو بٌن اآليات كثًن جداً يف القرآن، والذي حيدد قيهة التاابو ونعانيو أشياء كثًنة، ننها نا يكون الييا حكهاً يف ذلك وننها نا تكون البالغة القرآنية زلدداً نههاً وننها العناصر اللغوية بكافة عناصرىا كالنحو واليرف والعناصر اليوتية وغًنىا. وقد جاء ىذا البحث لؤكد على دور الييا يف فهم اآليات ادلتااةهة بعد اجلد الذي دار بٌن بعض الذين ياككون يف بالغة القرآن وإعجازه، فالييا لو دور كبًن يف كاف نعىن اآلية باكلها اليحيح، فنحن ال ديكن أن نفهم اآلية

Şüphesiz ki kur’an, eşsiz belagatıyla bitmeyen bir hazinedir. Çünkü Kur’an hakim ve alim olan Allah’ın kelamıdır. Araştırma bu konuyu vurgulamak ve Kur’andaki sürekli tekrarların sebebini açıklamak için yazıldı. Seçtiğim bazı müteşâbih ayetlerde belaga-tın önemini bağlam vasıtasıyla açıklamaya çalıştım. Söz konusu farklılıklar, kelime, harf veya cümle seviyesindedir. Âyet ve surelerin münasip mânâları ise kelâmın siyakıyla or-taya çıkar. Teşâbüh, ayetlerdeki alelâde bir tekrar değildir. Bu üslupla, mânânın belâgî bir şekilde ortaya çıkması amaçlanmıştır

___

İbn Kesîr, Tefsir, Matba’atü Îsâ el-Bâbî el-Halebî, 1984. İbn Manzûr, Lisânü’l-Arab, Matba’atu Bulak, Mısır. (trs.)

Ebû Hayyân, el-Bahru’l-Muhît, Matbaatü’s-Sa’âde, Mısır 1328.

El-İskâfî, el-Hatîb, Dürretü’t-Tenzîl ve-Gurretü’t-Te’vîl, Menşûrâtu Dâri’l-Âfâki’l-Cedîde, Beyrut 1973.

El-Âlûsî, Şehâbeddin Seyyid Mahmud, Rûhu’l-Me’ânî fî Tefsîri’l-Kur’âni’l-Kerîm, Dâru İhyâ’i’t-Turâsi’l-Arabî. (trs.)

El-Ensârî, İbn Hişâm, Mugni’l-Lebîb an-Kütübi’l-E’ârîb, thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid. (trs.)

Bedevî, Ahmed Ahmed, Min-Belâgati’l-Kur’ân, Matba’atü’l-Beyani’l-Arabî, 1999.

Bekrî Şeyh Emîn, et-Ta’bîrü’l-Fennî fi’l-Kur’ân, Dârü’ş-Şürûk, 1973.

Bekrî, Ebü’l-Hasan Tâceddin Muhammed, Teshîlü’s-Sebîl fî Fehmi Me’âni’t-Tenzîl, Bağdat Vakıflar Kütüphanesi Yazmaları. 1991.

El-Beydâvî, Envârü’t-Tenzîl, el-Matbaatu’l-Osmâniyye, 1305.

El-Cevziyye, İbn el-Kayyım, et-Tefsîrü’l-Kayyım, haz. Muhammed Üveys en-Nedvî, Matba’atü’s-Sünneti’l-Muhammediyye, 1973.

El-Cevziyye, İbn el-Kayyım, Bedâ’i’ü’l-Fevâ’id, et-Tıbâ’atü’l-Münîriyye. (trs.)

Er-Râzî, Fahreddin, et-Tefsîrü’l-Kebîr, el-Matba’atü’l-Behiyye, Mısır. (trs.)

Es-Süyûtî, Celâleddin, Mu’terekü’l-Akrân fî İ’câzi’l-Kur’ân, thk. Muhammed Ali el-Bicâvî. Dâr es-Sekâfe el-Arabiyye li’t-Tıbâ’a. (trs.)

Eş-Şevkânî, Muhammed b. Ali b. Muhammed b. Abdullah, Fethü’l-Kadîr, Matba’atü Mustafa el-Bâbî el-Halebî ve Evlâdih, Mısır 1349.

Et-Tıbrisî, Mecma’u’l-Beyân fî Tefsîri’l-Kur’ân, Kitâb-fürûşî İslâmiyye, Tahran. (trs.) El-Gırnâtî, Ebû Ca’fer Ahmed b. ez-Zübeyr, Melâkü’t-Te’vîl, thk. Mahmud Kâmil Ahmed, Dârü’n-Nahdati’l-Arabiyye li’t-Tıbâ’a ve’n-Neşr, Beyrut 1985.

El-Kirmânî, Muhammed b. Hamza, el-Burhân fî Müteşâbihi’l-Kur’ân limâ fîhi mine’l- Hüceti ve’l-Beyân, thk. Nâsır b. Süleyman el-Ömer, Yüksek Lisans Tezi, İmâm Muhammed b. Suûd Üniversitesi. 1999.

Ez-Zemahşerî, el-Keşşâf an-Hakâ’iki’t-Tenzîl ve-Uyûnu’l-Ekâvîl fî Vücûhi’t-Te’vîl, Dârü’l-Kütübi’l-Arabî, Beyrut 1407.

Ez-Zemilkânî, el-Burhânü’l-Kâşif an-İ’câzi’l-Kur’ân, thk. Hatice el-Hadîsî ve Ahmed Matlûb, Matba’atü’l-Ânî, Bağdat 1974.