Üstün yetenekliler eğitim programları modeli (ÜYEP) ve sosyal geçerliği

Bu makalede Üstün Yetenekliler Eğitim Programları (ÜYEP) modelinin genel yapısı ve modelin sosyal geçerliği üzerine yapılan araştırmalar sunulmuştur. ÜYEP, ilköğretim ve ortaöğretim öğrencilerinin örgün eğitimlerine paralel olarak yürütülen, üniversite tabanlı bir program modelidir. ÜYEP modeli; tanılama, müfredat, öğretim, değerlendirme, program ve öğretmen eğitimi olmak üzere altı bileşenden oluşmaktadır. Araştırma grubunu, ÜYEP tanılama sistemi ile matematik ve fen bilimleri alanlarında üstün yetenekli olarak tanılanan ve ÜYEP'e 1-5 yarıyıl devam eden toplam 84 altıncı, yedinci ve sekizinci sınıf ilköğretim öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri ÜYEP Değerlendirmeleri Öğrenci Formu (ÜDOF) kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada, istatistiksel karşılaştırmalar tek örneklem t-testi kullanılarak yapılmış, ölçüt olarak da "3" değeri (çok iyi) alınmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular, öğrencilerin ÜYEP'in özelliklerini genel olarak "çok iyi" düzeyinde değerlendirdiklerini ortaya koymuştur. Araştırmada elde edilen sonuçlara dayalı olarak ÜYEP'in sosyal geçerliğinin oldukça yüksek düzeyde olduğu söylenebilir.

An overview and social validity of the education programs for talented students model (EPTS)

The purpose of this article is to review the Education Programs for Talented Students (EPTS) model by focusing on its social validity. The EPTS is a university-based, after-school program for talented students in elementary and secondary schools. It is a 6-component program model including identification, curriculum, instruction, assessment, program organization, and teacher training models. Research participants included 84 sixth, seventh and eighth grade students who were identified to be talented in mathematics and science by the EPTS identification system. The participants had attended the EPTS for one to five semesters. The EPTS Evaluations Student Form was used to investigate the social validity of the EPTS. Findings showed students' perceptions about the EPTS to be positive and higher than the criteria 3 (very good). That is, the EPTS has high social validity.

PDF

___

Anastasi, A., & Urbina, S. (1997). Psychological testing (7th ed.). New Jersey: Prentice Hall.
Ayas, B. (2010). Bilimsel Üretkenlik Testi'nin Psikometrik Özelliklerinin İlköğretim 6. Sınıflar Düzeyinde İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi.
Ayas, B., & Sak, U. (2008). The test of scientific creativity: Its development and psychometric properties. 4th International Conference on Intelligence and Creativity, Münster, Germany.
Ayas, B., & Sak, U. (2009). Bilimsel Üretkenlik Testi: Teorik Altyapısı, Geliştirilme Süreci ve Psikometrik, Özellikleri. Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Eskişehir.
Borland, J. H. (1989). Planning and implementing programs for the gifted and talented. New York: Teachers College Press.
Ceci, S. J., Barnett, B. M., & Kanaya, T. (2003). Developing childhood proclivities into adult competencies: The overlooked multiplier effect. In R. J. Sternberg & E. L. Grigorenko (Eds.), Psychology of abilities, competencies and expertise (pp. 70-92). New York: Cambridge University Press.
Chan, D. W. (2000). Exploring identification procedures of gifted students by teacher ratings: Parent ratings and student self-reports in Hong Kong, High Ability Studies, 11, 69-82.
Feldhusen, J. F., & Jarwan, F. A. (2000). Identification of gifted and talented youth for education programs. In K. A. Heller, F. J. Mönks, R. J. Sternberg & R. F. Subotnik (Eds.), International Handbook ofGiftedness and Talent (2nd ed. pp. 271-282). Oxford, UK: Elsevier Science Ltd.
Guilford, J. P. (1977). Way beyond the IQ: Guide to improving intelligence and creativity. Buftala, NY: Creative Education Foundation.
Gruber, H., & Mandl, H. (2000). Instructional psychology and the gifted. In K. A. Heller, F. J. Mönks, R. J. Sternberg & R. F. Subotnik (Eds.), International handbook ofgiftedness and talent (2nd ed.), (pp. 383-396). Oxford, UK: Elsevier Science Ltd.
Hansen, J. B., & Toso, S. J. (2007). Gifted dropouts: Personality, family, social, and school factors.Gifted Child Today, 30, 30-41.
Hunsaker, S. L., Finley, V. S., & Frank, E. L. (1997). An analysis of teacher nominations and student performance in gifted programmes. Gifted Child Quarterly, 41,19-24.
Kazdin, A. E. (1979). Unobtrusive measures in behavioral assessment. Journal of Applied Behavior Analysis, 12, 713-724.
Kulik, J.A., & Kulik, C.C. (1992). Meta analytic findings on grouping programs. Gifted Child Quarterly, 36, 73-77.
Maker, C. J. (1982). Curriculum development for the gifted. Rockville, Maryland: Aspen System Corporation.
Moon, S. M., & Roselli, H. C. (2000). Developing gifted programs. In K. A. Heller, F. J. Mönks, R. J. Sternberg & R. F. Subotnik (Eds), International handbook ofgiftedness and talent (2nd ed.), (pp. 499-521). Oxford, UK: Elsevier Science Ltd.
Pegnato, C. W., & Birch, J. W. (1959). Locating gifted children in junior high schools: Comparison of methods. Exceptional Children, 25, 300-304.
Renzulli, J. S., & Park, S. (2000). Gifted dropouts: The who and the why. Gifted Child Quarterly, 44, 261-271.
Runco, M. A. (Ed.). (1991). Divergent thinking. Norwood, NJ: Ablex Publishing.
Runco, M. A. (Ed.). (1994). Problem finding, problem solving, and creativity. Norwood: NJ: Ablex Publishing.
Runco, M. A. (Ed.). (1997). Creative critical processes. Cresskill, NJ: Hampton Press.
Sak, U. (2006). Education for gifted students in Turkey. B. Wallace & G. Eriksson (Ed.), Diversity in gifted education: International perspectives on global issues, pp. 312-313 London: Routledge Falmer.
Sak, U. (2007). Giftedness and the Turkish culture. In S. N. Phillipson & M. McCann (Eds), Conceptions of giftedness: Socio-cultural perspectives (283-310). London: Lawrence Erlbaum Associates.
Sak, U. (2008). Üstün Zekâlı Çocuklar. İ. H. Diken (Ed), Özel Eğitime Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim, pp. 497-535. Ankara: Pegem Akademi.
Sak, U. (2009a). Educational programs and services for gifted students in Turkey. Curriculum development and teaching strategies for gifted learners. C. J. Maker & S. Schiever (Eds,) 3rd ed. Austin, TX: Pro-ed.
Sak, U. (2009b). Test of the three-mathematical minds (M3) for the identification of mathematically gifted students. Roeper Review, 31, 53-67.
Sak, U. (2009c). Üstün Yetenekliler Eğitim Programları. Ankara: Maya Akademi.
Sak, U. (2010). Assessment of creativity: Focus on math and science. 12th ECHA Conference, Paris, France.
Sak, U, & Karabacak, F. (2010). What research says about the Education Programs for Talented Students (EPTS). 12th ECHA Conference, Paris, France.
Sak, U, Karabacak, F., & Kılıç, A. (2009). Üstün Yetenekliler Eğitim Programları (ÜYEP): Tanılama, Öğretim ve Değerlendirme Biçimleri ve Programın Öğrenciler Üzerindeki Etkileri. Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Eskişehir.
Sak, U., & Karabacak, F., Kılıç, A., & Öksüz, C. (2010). Proje MBE3: Üstün Zekâlı Öğrencilerin Tanılanmasmda ve Eğitimlerinde Üçlü Matematiksel ve Bilimsel Tanılama ve Öğretim Yetenek Modeli. 107K059 Nolu Proje Sonuç Raporu, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Grubu, TÜBİTAK, Ankara.
Sak, U., Karabacak, F., Akar, İ., Şengil, Ş., Demirel, Ş., & Türkan, Y. (2008). Test of mathematical talent: Its development and psychometric properties. 4th International Conference on Intelligence and Creativity, Münster, Germany.
Sak, U, Türkan, Y., Şengil, S., Akar, İ., Demirel, Ş., Güçyeter, Ş. (2009). Matematiksel Yetenek Testi (MYT) 'nin gelişimi ve psikometrik özellikleri. Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Eskişehir.
Schwartz, L. S., & Baer, D. M. (1991). Social validity assessments: Is current practice state of the art? Journal ofApplied behavior Analysis, 24(2), 189-204.
Şengil, Ş. (2009). İlköğretim 6. ve 7. Sınıf Öğrencilerine Yönelik Matematik Yetenek Testi'nin Kapsam Geçerliği. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi.
Şengil, Ş., Sak, U., & Türkan, Y. (2009). Matematiksel Üretkenlik Testi (MÜT). Sözlü Bildiri. XVIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İzmir.
Stanovich, K. E. (1986). Matthew effects in reading: Some consequences of individual differences in the acquisition of literacy. Reading Research Quarterly, 21, 360-406.
Sternberg, R. J. (1997). Successful intelligence. New York: Plume.
Sternberg, R. J., & Grigorenko, E. L. (2000). Teaching for successful intelligence. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.
Sternberg, R. J., & Grigorenko, E. L. (2007). Teachingfor successful intelligence. (2nd ed.). Arlington Heights, IL: SkyLight.
Tomlinson, C. A. (2009). Myth 8: The "patch-on" approach to programming is effective. Gifted Child Quarterly, 53, 254-256.
Trost, G. (2000). Prediction of excellence in school, higher education, and work. In K. A. Heller, F. J. Mönks, R. J. Sternberg & R. F. Subotnik (Eds.), International Handbook ofGiftedness and Talent (2nd ed. pp 317-330). Oxford, UK: Elsevier Science Ltd.
Türkan, Y. (2010). Matematiksel Üretkenlik Testi'nin Psikometrik Özelliklerinin İlköğretim 6., 7. ve 8. Sınıflar Düzeyinde İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi.
VanTassel-Baska, J. (1992). Planning effective curriculumforgifted learners. Denver, CO: Love.
VanTassel-Baska, J. (1998). A comprehensive model of program development. In J. VanTassel-Baska (Ed.), Excellence in educatinggifted and talented learners, (pp. 309-334). Denver: Love.
VanTassel-Baska, J. (2000). Theory and research on curriculum development for the gifted. In K. A. Heller, F. J. Mönks, R. J. Sternberg & R. F. Subotnik (Eds.), International Handbook of Giftedness and Talent (2nd ed. pp 345-365). Oxford, UK: Elsevier Science Ltd.
VanTassel-Baska, J., & Johnsen, S. K. (2007). Teacher education standards for the field of gifted education: A vision of coherence for personnel preparation in the 21st century. Gifted Child Quarterly, 51, 182-205.
Wolf, M. M. (1978). Social validity: The case for subjective measurement, or how behavior analysis is finding its heart. Journal ofApplied Behavior Analysis, 11, 203-214.