Sosyoloji dersi öğrenci algılarının derse verilen önem, sosyal kazanım ve öğrenme ortamı boyutları açısından incelenmesi

Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin sosyoloji dersine ilişkin algılarını incelemek ve sonuçlar ışığında derse ilişkin geliştirici önerilerde bulunmaktır. Araştırma evrenini, İstanbul İli Maltepe İlçesi’ndeki devlet okullarında okuyan ve sosyoloji dersi alan 795 öğrenci oluşturmaktadır. Küme örnekleme yoluyla evrenin % 37’sine ulaşılarak, 296 öğrenci araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen “Sosyoloji Dersi Öğrenci Algı Ölçeği” kullanılmıştır. Yapılan açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör çözümlemeleri sonucunda ölçeğin üç boyuttan oluştuğu, toplam varyansın %68’ini açıkladığı ve üç boyutlu modelin verilerle kabul edilebilir uyum gösterdiği belirlenmiştir (X2/sd=2.803; GFI=.896; CFI=.901; RMSEA=.078). Toplanan veriler varyans, kovaryans ve çoklu regresyon çözümlemelerinden yararlanılarak incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre öğrenciler sosyoloji dersinin önemine ve sosyal kazanımlarına ilişkin “orta” düzeyde, dersin öğrenme ortamına ilişkin ise “katılmıyorum” düzeyinde bir algıya sahiptirler. Genel ve sosyoloji dersi not ortalaması yüksek olan öğrenciler sosyoloji dersine yönelik tüm boyutlarda daha yüksek algıya sahipken, not ortalaması düşük olan öğrencilerin tüm boyutlarda daha düşük algıya sahip olduğu bulunmuştur. Yapılan çoklu regresyon çözümlemesi sonucunda öğrencilerin dersin önemine ve öğrenme ortamına ilişkin algıları, dersin sosyal kazanımlarına ilişkin algılarının % 45’ini açıkladığı görülmüştür (r=.668). Öğrencilerin dersin öğrenme ortamına ilişkin algıları istatistiksel yöntemlerle kontrol altına alındığında, farklı ders başarısına sahip öğrenciler arasında görülen dersin önemine ilişkin algı farkının ortadan kalktığı ve dersin kazanımlarına ilişkin farkın ise azaldığı tespit edilmiştir ($F_{(4,126)}$=3.178; p

An investigation of students’ perceptions of their sociology course in terms of the course’s importance, their social attainment and the learning environment

The purpose of this study is to investigate students’ perception of their high school sociology course. State schools instructing sociology lessons as a selective course in Maltepe district were selected as the research population with 795 high school students. By using cluster sampling method, 296 students were involved in the research sample. The data were collected through “Sociology Course Perception Scale” developed by the researchers of this study. The performed exploratory and confirmatory factor analyses showed that 3-factor structure accounts for 68% of total variance and the measurement model has an acceptable goodness of fit (X2/sd=2,803; GFI=0.896; CFI= 0.901; RMSEA= 0.078). One-Way ANOVA, ANCOVA and regression analyses were performed on the collected data. According to the research findings, students stated sociology course’s perceived importance and social attainments as “average level” and sociology course’s perceived learning environment as “low level”. It was found that students who have better marks in sociology course and GPA perceived sociology course higher level whereas others have lower perception of the course. At the end of multi-regression analysis, it was determined that students’ perception of the course’s importance and learning environment account for % 45 of social attainment perception. It was seen that while controlling for students’ perception regarding course learning environment, students’ perceived important scores did not differentiate for their grade point average and sociology course score.

___

  • Açıkgöz, K.Ü. (1992). İşbirlikçi Öğrenme, Kuram Araştırma Uygulama. Uğurel Matbaası.
  • Alican, N. (2007). Ankara Liselerinde Sosyoloji Dersi Veren Sosyoloji Öğretmenlerinin Sosyoloji Dersleri ile İlgili Yaklaşımları: Ankara Liselerinde Sosyoloji Öğretiminde Karşılaşılan Çok Boyutlu Sorunlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Andriot, A.L. (2007). A Comparative Analyze of Existing Standarts For High School Sociology Curricula. Teaching Sociology, 35, 17-30.
  • Arslanoğlu, İ. (2001). Ortaöğretimde Sosyoloji Öğretimi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 63-89.
  • Balcı, A., ve Yıldırım, A. (1999). Liselerde Sosyoloji Dersinin Anlatımı Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(17), 102-117.
  • Ballentine J., & Phelps K. (2002). What Can I Do? Applying Classroom Knowledge to Service Work, or Doing Practice Sociology. Sociological Practice: A Journal of Clinical and Applied Sociology, 4(1), 41-52.
  • Basirico, A. L. (1990). Integrating Sociological Practice Into Traditional Sociology Courses. Teaching Sociology, 18, 57-62.
  • Berheid, C.W. (2005). Searching For Structure: Creating Coherence In The Sociology Curriculum. Teaching Sociology, 33, 1-15.
  • Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Can S. (2006). Türkiye’de Sosyal Bilimler Üzerine Düşünmek. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, Vol.75. Ankara: MEB yayınları.
  • Cevizci, A. (2000). Felsefe Sözlüğü. Paradigma Yayınları. İstanbul.
  • Chatel, E. (2009). Sociology in French High Schools. Journal of Social Science Education, 8(4), 57-65.
  • Dennick-Brecht, M.K. (2000). A Status Report on Introductory Sociology Courses in Public High Schools in Pennsylvania. Ed.D. dissertation, School of Education, Duquesne University.
  • Doymuş K., Şimşek U. ve Şimşek Ü. (2005). İşbirlikçi Öğrenme Yöntemi Üzerine Bir Derleme. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 59-83.
  • DeCesare, M. (2002). The Lesson To Be Learned: The Past Troubles and Future Promise of Teaching High School Sociology. Teaching Sociolgy, 30(3), 302-316.
  • DeCesera, M. (2004). Apathetic, Active or Antagonistic: A History of the American Sociological Association’s Involvement in High School Sociology. The American Sociologist, 35(1), 102- 123..
  • DeCesare, M. (2007). A Textbook Approach To Teaching: Structural Informity among American High School Sociology Courses. Spring Science-Bussiness Media, LLC.
  • DeCesare, M. (2008). Sociology in U.S. High Schools. Teaching Sociology, 36(3), 254-261.
  • DePriest, J. (2007). Sociology Instructor Brings Lessons Home With Guitar and A Tune. Washington : McClatchy-Tribune Information Service..
  • Efe R., Hevedanlı, M., Ketani, Ş.,Çakmak Ö. ve Efe.H. (2008). İşbirlikli Öğrenme. PegemA Yayınları.
  • Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson, R.E. & Tatham, R.L. (2006). Multivariate Data Analysis, Pearson Prentice-Hall, NJ: Upper Saddle River.
  • Hall, C.H. (2000). Clinical Sociology in Service Learning. Sociological Practice: A Journal of Clinical and Applied Sociology, 2(1), 33-39.
  • Hamlin, J. & Janssen, S. (1987). Active Learning in Large Introductory Sociology Courses. Teaching Sociology, 15(1), 45-54.
  • İpşir, D. (2002). Sınıf Yönetiminde Öğrencilerle Sağlıklı İletişim Kurabilmenin ve Olumlu Sınıf Ortamı Yaratmanın Rolleri. Milli Eğitim Dergisi, Vol. 153-154.
  • Kalaycı, Ş. (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayınları.
  • Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Niemi, R. G., Hepburn, M. A. & Chapman C. (2000). Community Service By High School Students: A Cure for Civic Ills. Political Behavior. 22(1), 45-69.
  • Palmer, C. E. & Savoie, E. J. (2002). Challenges to Connecting Sociology and Service Learning. Sociological Practice: A Journal of Clinical and Applied Sociology. 4(1), 89-97.
  • Reinerth J., Lindsay, P., Wise, M., Seitz, T. & Dillon J. (1998). Sociology and High School Teaching. The American Sociologist, 29, 64-77.
  • Schopmeyer, K.D., & Fisher B. J. (1993). Insiders and Outsiders: Exploring Ethnocentrism and Cultural Relativity in Sociology Courses. Teaching Sociology, 21(2), 148-153 .
  • Sipahi, B.,Yurtkoru, E.S ve Çinko, M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. Beta Yayınları.
  • Suitor, J.L. & Feld, S.L. (1984). Determinants of Decisions to Take Sociology Courses. Teaching Sociology. 11(4), 387-397.
  • Tan, M. (1987). Ortaöğretim Kurumlarında Sosyoloji Öğretimi”, Ortaöğretim Kurumlarında Sosyal Bilimler Öğretimi ve Sorunları. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayını.
  • Telli, S., den Brok, P., & Çakıroğlu, J. (2008). Teachers’ and Students’ Perceptions of the Ideal Teacher. Education and Science, 33(149), 118-129.
  • Yalar, T. (2001). Lise Sosyoloji Öğretim Programının Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. A.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Yıldırım, A. (1997). Lise Düzeyindeki Sosyal Bilim Ders Programlarının Öğretim Sürecine Katkısı ve Çeşitli Amaçlara Verdiği Önem Yönünden Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 21(194), 48-64.
  • Zabun, B. (2002). Türkiye’de Ortaöğretimde Sosyoloji Öğretimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.