Öğretmen adaylarının kitle iletişim araçlarında kullanılan anadile bakış açıları

Bir ulusun var olma sebebi olan dil, ulusun kültürel zenginliğinin anlatılabilmesinde önemli görevler üstlenirken ulusun kendine özgü değerlerini, duygu ve düşünce dünyasını nesilden nesile aktarması bakımından da önem taşır. Dil zenginliğinin sonraki nesillere aktarılabilmesi için sadece kullanıcı ve öğreticilere değil kitle iletişim araçlarına da büyük görevler düşmektedir. Özellikle, günümüzde insanlar üzerinde olağanüstü etkiler bırakan kitle iletişim araçlarında Batı kökenli sözcüklerin, yanlış sesletilen sözcüklerin, Türk alfabesinde yer almayan harflerin ve yanlış tümcelerin sıklıkla kullanımı, insanların da onları günlük yaşamında bilinçsizce kullanmasına yol açmaktadır. Bu çalışmanın amacı kitle iletişim aracı olan televizyonda yer alan ana haber bültenleri, değişik programlar ve bu yayınlarda verilen reklamlardaki yazılı ve sözel dilin kullanımı konusunda geleceğin öğretmen adaylarının görüşlerini belirlemektir.

Views of prospective teachers concerning native language used on the Mass media

The language of a nation carries a great weight on transferring the unique values and richness from one generation to another. The Mass media, besides users of that language, has the responsibility of passing on the language richness to the next generation. Especially, usage of the foreign originated vocabulary, mispronounced words, non-Turkish alphabet letters and inaccurate sentences used on the mass media, which has a great effect on people’s lives leads people unconsciously use that language in their daily lives. The aim of this paper is to determine prospective teachers’ views on Turkish language used in written and spoken forms in news, entertainment programs, and commercials on mass media.

PDF

___

Aksan, D. (1995). Her yönüyle dil, ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: TDK Yayınları.
Aksan, D. (2004). Türkçe çalışmalarında dilbilim. Dilbilim ve Türkçe yazıları. İstanbul: Multilingual Yayınları.
Arslan, A. (2004-a). Medyanın birey, toplum ve kültür üzerine etkileri. Ulaslar arası İnsan Bilimleri Dergisi. 12.09.2009 tarihinde http://www.insanbilimleri.com adresinden alınmıştır.
Boyd-Barrett, O. & Braham, P. (1995), Media, knowledge and power, London, UK: Routledge.
Burton, G. ( 1995). Görünenden fazlası, Nefin Dinç (Çev.) İstanbul: Alan Yayınları.
Erdoğan, İ. (2002a). İletişimi anlamak. Ankara: Erk Yayınları.
Gülsevin, G. (2006). Dil kirliliği sorunu: Türkçede Batı kökenli unsurlar sorunu. Gürer, G., ve Boz, E (Eds.), Türkçenin Çağdaş Sorunları. Ankara: Gazi.
Hengirmen, M. (1998). Türkçe temel dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınları.
Hepçilingirler, F. (1999). Dedim Ah!. İstanbul: Remzi Yayınları.
Huber, E. (2010). Dilbilimine giriş. İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
Kocadaş, B. (2005). Kültür ve media. Bilig. 34, 1-13.
Küçük, S. (2007). Dil kirliliğinin Türkçemize yansımaları. Ankara: TDK Yayınları.
Kolaç, E. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının anadilimizin yaşadığı sorunlara ilişkin farkındalıkları, görüş ve önerileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. The Journal of International Social Research, 1 (5), 441-455.
Kirzinger, A. E., Weber, C., & Johnson, M. (2012). Genetic and environmental influences on media use and communication behaviors. International Communication Association Human Communication Research, 38, 144–171. DOI:10.1111/j.1468-2958.2011.01424.x
Levend, A. S. (1973). Dil Üstüne. Ankara: TDK Yayınları.
Mora, N. (2008). Medya ve kültürel kimlik. Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi. 5 (1). 12.09.2009 tarihinde http://www.insanbilimleri.com adresinden alınmıştır.
Nebiler, H. (1995). Medyanın ekonomi politiği: Türk basınında tekelleşme. İstanbul: Sarmal Yayınları.
Özdemir, S. (1998). Medya Emperyalizmi ve Küreselleşme. İstanbul: Timaş Yayınları.
Özkan, N. (1996). Yabancı dillerin Türk dili ve kültürü üzerindeki etkileri. Türk Dili.537, 257-264.
Özkök, E. (1985). İletişim kuramları açısından kitlelerin çözülüşü (I. Baskı), Ankara: Tan Yayınları.
Scannell, P., Schlesınger, P., & Sparks, C. (1992). Culture and power: A media, culture and society reader, London: Sage.
Sinanoğlu, O. (2003). Bir Nev-York rüyası bye bye Türkçe. İstanbul: Otopsi Yayınevi.
Taylan, H. H., ve Arklan, Ü. (2010). Medya ve kültür: Kültürün medya aracılığıyla küreselleşmesi. 12.01.2010 tarihinde http://www.aku.edu.tr/aku/dosyayonetimi/sosyalbilens/dergi/x1 adresinden alınmıştır.
Tüm, G. (2010). Gelecek kuşakların Türkçe edinimi hakkı ve televizyon. Ankara: TDK Yayınları.