Düşük sosyoekonomik düzeydeki mahallede bulunan bir ilköğretim okulunda akademik başarıyı düşüren faktörler nelerdir?

Bu araştırma, Erzurum il merkezinde düşük sosyoekonomikdüzeyli ailelerden oluşan bir mahallede bulunan ilköğretimokulunda, akademik başarıyı olumsuz yönde etkileyen unsurlarıtespit etmek amacıyla, o okulda çalışan bir öğretmen ve AtatürkÜniversitesinde n bir öğretim üyesi tarafından, 2011 -2012 öğretimyılında yapılmıştır. Araştırma yöntemi olarak örnek olay, veritoplama aracı olarak görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma,çalışmanın yapıldığı okuldan iki idareci, sekiz öğretmen, beş velive beş öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmasonucunda, düşük sosyoekonomik düzeydeki bir mahalledebulunan okulda, akademik başarıyı olumsuz yönde etkileyenunsurların başında ailelerin sosyoekonomik koşullarının geldiği;daha sonra sırasıyla okulun bulunduğu yerleşim biriminin,öğrencilerin, velilerin, öğretmenlerin, okulun fiziki olanaklarınınve okul idarecilerinin bazı özelliklerinin olduğu belirlenmiştir.

What Are the factors reducing the academic achievement in a primary school located in a neighborhood with a low socioeconomic status?

This research was conducted in order to determine the factorsnegatively affecting academic achievement in a primary schoollocated in a neighborhood consisting of families with lowsocioeconomic status in the city center of Erzurum, by a teacher working in that school and an academic of Ataturk University in2011 - 2012 academic year. Case study was used as a researchmethod, and interview technique as a data collection tool. Theresearch was conducted with the participation of twoadministrators, eight teachers, five parents and five students fromthe school. As a result of the study, it was determined that theleading factor that negatively affected the academic achievementin a school located in a neighborhood with low socio- economicstatus was the socio- economic conditions of the families; whichwas followed by the settlement of the school, students, parents,teachers, school facilities and some characteristics of schooladministrators; respectively.

___

  • Abbott, M. L. ve Fouts, J. T. (2003). Constructivist teaching and student achievement: The results of a school-level classroom observation study in Washington [Yapılandırmacı öğretim ve öğrenci başarısı: Washington’da bir okulda sınıf içi gözlem çalışması sonuçları]. 28 Nisan 2008 tarihinde https://www.spu.edu/orgs/research/ObservationStudy- 2-13- 03.pdf adresinden erişildi.
  • Acar, N. V. (1986). Üniversite öğrencilerinin problemlerinin akademik başarıya etkisi. Hacettepe D ergisi, 1 , 65- 76.
  • Ağbuğa, B. (2011). İ lköğretim öğrencilerinin başarı seçimi beklenti değeri modeli ve sınıf -içi rahatsız edici davranışları . Eğitim ve Bilim, 36(160), 24- 37.
  • Arabacı, İ. B. (2010). Ortaöğretim Okullarında sağlık hizmetlerinin yönetici, öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158), 101 - 114.
  • Aral, N. ve Aktaş, Y. (1997). Çocukların televizyon ve diğer etkinliklere harcadıkları sürenin incelenmes i. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 , 99- 105.
  • Aydoğan, İ. (2012). Okul binalarının özellikleri ve öğrenciler üzerine etkileri . Milli Eğitim Dergisi, 193 , 29- 43.
  • Aytaç, T. (2000). Okul merkezli yönetim . Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Banks, O. (1972). The sociology of education . (Second Printing). U.S.A.
  • Baran, İ. N. ve Altun, T. (2014). Dershanelerin eğitim sistemindeki yeri ve önemi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 333-344.
  • Barlı, Ö. Bilgili, B. Çelik, S. ve Bayrakçeken, S. (2005). İlköğretim okul öğretmenlerinin motivasyonları: farklılıkların ve sorunların araştırılması. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi / Journal of Graduate School of Social Sciences , 5(1), 391 - 417.
  • Beşe, E. (2006). Kırık pencereler' teorisi bağlamında kentsel yaşamda suç ve güvenlik. Polis Bilimleri Dergisi, 8(1), 1 -24.
  • Bloom, B. S. (1979). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme . (Çev: D. A. Özçelik). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Bosker, R. J. ve Witziers, B. (1996, April). The magnitude of school effects. or: Does it really matter which school a student attends? Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, New York, USA.
  • Butlin, G. (1999). Determinants of post -secondary participation. Education Quarterly Review , 5(3),9- 35.
  • Büyükkantarcıoğlu, N. (1992). İstanbul’daki üç ilkokulda farklı sosyal katmanlardan gelen üçüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinde ölçüt -dil sözcük dağarcığı farklılıkları. Gazi Eğitim Fa kültesi Dergisi, 8(3), 227-237.
  • Can, G. (1992). Akademik başarısızlık ve önlenmesi. Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
  • Carter, V. ve Good, E. (1973). Dictionary of education (4. Baskı). New York: McGraw Hill Book Company.
  • Colangelo, N. G. (1997). Handbook of gifted education. Allyn and Bacon, MA. Connel, R. W., White, V. M. ve Johnston, K. M. (1991). Running twice as hard: the disadvantaged schoolprogram in Australia . Geelong: Dekain University Press.
  • Çam, B. (2006). İlköğretim öğrencilerinin görsel okuma düzeyleri ile okuduğunu anlama, eleştirel okuma ve Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Çelenk, S. (2002). İlkokuma ve yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. İlköğretim Online, E- Dergi, 1 (2), 40-47.
  • Çelenk, S. (2003). Okul- aile işbirliği ile okuduğunu anlama başarısı arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 33-39.
  • Davaslıgil, Ü. (1980). Farklı sosyoekonomik ve kültürel çevreden gelen birinci sınıf çocuklarının dil gelişimine okulun etkisi . İstanbul Üniversitesi Pedagoji Enstitüsü Pedagoji Dergisi, 1 , 167-186.
  • Diaz, S. L. (1989). “The home environment and Puertorican children’s achievement: a researcher’s diary.” The National Association for Education Conference . April-May: Huston.
  • Dursun, Ş. (2004). Öğrencilerin Matematikte başarısını etkileyen faktörler: matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
  • Ekici, G. (2003). Öğrenme stiline dayalı öğretim ve biyoloji dersi öğretimine yönelik ders planı örnekleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Ekinci, C. E. (2009). Türkiye’de yükseköğretimde öğrenci harcama ve maliyetleri. Eğitim ve Bilim , 34(154), 119-133.
  • Ekinci, C. E. (2011). Bazı sosyoekonomik etmenlerin T ürkiye’de yükseköğretime katılım üzerindeki etkileri. Eğitim ve Bilim , 36(604), 281 -297.
  • Erdoğdu, Y. M. (2006). Yaratıcılık ile öğretmen davranışları ve akademik başarı arasındaki ilişkiler . Sosyal Bilimler Dergisi, 5(17), 95-106.
  • Gelbal, S. (2008). Sekizinci sınıf öğrencilerinin sosyoekonomik özelliklerinin T ürkçe başarısı üzerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 33 (150), 1 -13.
  • Goddard, R. D., Sweetland, S.R. ve Hoy, W.K. (2000). Academic emphasis of urban elementary schools and student achievement in reading and mathematics: A multilevel analysis. Educ ational Administration Quarterly, 36(5), 683- 702. doi:10.1177/00131610021969164.
  • Gordon, T. (1993). Etkili öğretmenlik eğitimi. ( E. Aksay ve B. Özkan, Çev.). İstanbul: YA - PA Yayınları.
  • Hashima, P. Y. ve Amato, P. R. (1994). Poverty, social support, and parental behavior. Child Development, 65(2), 394- 403.
  • Havighurst, H. R. ve Neugarten, B. L. (1975). Society and Education (4th Ed.). U.S.A.
  • Hollingsworth, P. M. ve Hoover, K. H. (1999). İlköğretimde öğretim yöntemleri. Elementary Teaching Methods (T. Gürkan, E. Gökçe ve D.S. Güler , Çev. ). Ankara: Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.
  • Hortaçsu, N. (1995). Parents’ education levels’, parents’ beliefs, and child outcomes. The Journal of Genetic Psychology, 156(3), 373- 383.
  • Kalaycıoğlu, S., Çelik, K., Çelen Ü. ve Türkyılmaz S. (2010). Temsili bir ö rneklemde sosyoekonomik statü (SES) ölçüm aracı geliştirilmesi: A nkara kent merkezi örneği. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 13 (1) , 182- 220.
  • Keskin, G. ve Sezgin, B. (2009). Bir grup ergende akademik başarı durumuna etki eden etmenlerin belirlenmesi. Fırat Sa ğlık Hizmetleri Dergisi, 10(4), 3- 18.
  • Kolay, Y. (2004). Okul -aile -çevre iş birliğinin eğitim sistemindeki yeri ve önemi. Milli Eğitim Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi, 164, 94- 104.
  • Konstantopoulos, S. (2006). Trends of school effects on student achievement: evidence from NLS:72, HSB:82, and NELS:92. Teachers College Record, 108, 2550- 2581.
  • Kurtkan, A. (1972). Sosyolojik açıdan eğitim yoluyla kalkınmanın esasları. İstanbul: İktisat Fakültesi Yayınları.
  • Mertler, C. A. (2002). Job satisfaction and perception of motivation among middle and high school teachers . American Secondary Education, 31 (1), 43.
  • Morrison, G. M., John, L., Stephanie, S. M., Douglas, C. S. ve Keith, W. (1997). Sources of support for school-related ıssues: choices of hispanic adolescents varying in migrant status. Journal of Youth and Adolescence , 26(2), 233- 251.
  • Nartgün, Ş. ve Çakır, M. (2014). Lise öğrencilerinin akademik başarılarının akademik güdülenme ve akademik erteleme eğilimleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3 (3), 379-391.
  • Odden, A. R. ve Picus, L. O. (2000). School finance: A policy perspectives . (Second Edition). Boston: McGraw- Hill.
  • OECD (2010), PISA 2009 Results: Overcoming social background – equity in learning opportunities and outcomes (Volume II). doi:10.1787/9789264091504-en Ornstein, A. C. (1990). Foundations of education. New Jersey: Houghton Mifflin Company.
  • Osseiran- Waines, N. ve Almacian, S. (1994). Types of social support: Relation to stress and academic achievement among prospective teachers. Canadian Journal of Behavioural Science, 26(1), 1 - 20.
  • Özbaş, M. (2013). İlköğretim okulu yöneticilerinin ilköğretim birinci sınıf öğrenci ailelerinin okul yaşamına katılım eğitimi konusundaki görevlerine ilişkin veli algıları. Eğitim ve Bilim, 38(170), 61 -78.
  • Özbaş, M. ve Badavan Y. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul- aile ilişkileri konusunda yapmaları gereken ve yapmakta oldukları işler . Eğitim ve Bilim, 34(154), 69-81.
  • Özdemir, S., Yalın, H. ve Sezgin, F. (2008). Eğitim bilimine giriş , (Geliştirilmiş 6. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Karip, E. ve Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 213-224.
  • Özgüven, İ. E. (1974). Akademik başarıyı etkileyen zihinsel olmayan faktörler. Ankara.
  • Pakır, F. (2006) . Aile sosyoekonomik ve demografik özellikleri ile mezun olunan lise türünün öğrencilerin üniversite giriş sınavları üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış yüksek lisans t ezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
  • Shiqi, H. (2006). Teachers' Assessment practices and fourth graders' reading literacy achievements: A n international study. Educational tests and Measurements; Reading Instruction . DAI/A67- 01. No:3201337.
  • Smith, J. ve Niemi, R.G. (2001). Learning history in school: The Impact of course work and instructional practices on achievement. Theory & Research in Social Education, l(29), 18- 42. doi:10.1080/00933104.2001.10505928
  • Tezcan, M. (1999). Eğitim sosyolo jisi (12. Baskı). Ankara: Şafak Matbaacılık.
  • Türnüklü, A., Zoraloğlu, Y. ve Gemici, Y. (2001). İlköğretim okullarında okul yönetimine yansıyan disiplin sorunları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 7(27), 417- 441.
  • Ural, A. (2012). Türk asıllı göçmenlerin Hollanda’daki temel eğitim uygulamalarına yönelik ayrımcılık algıları. Eğitim ve Bilim , 34(152), 262-274.
  • White, S. W., Reynolds, P. D., Thomas, M. M. ve Gitzlaff, N. J. (1993). Socioeconomic status and achievement revisited. Urban Education, 28, 328- 343.
  • Yanpar, T. Ş. (1994). İ lkokul 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde akademik benlik kavramı, ders içi öğrenme ve ders dışı çalışma yolları arasında başarı ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 43- 48.
  • Yanpar, T. Ş. (1998). İlköğretim sosyal bilgiler ve matematik dersinde çeşitli değişkenlerin öğrenme düzeyini yordama gücü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 45- 53.
  • Yıldırım, A. (2013). Türkiye’de öğretmen eğitimi araştırmaları: yönelimler, sorunlar ve öncelikli alanlar . Eğitim ve Bilim, 38(169), 175-191.
  • Yıldırım, İ. (1998). Akademik başarı düzeyleri farklı olan lise öğrencilerinin sosyal destek düzeyleri. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(9), 33- 38.
  • Yıldırım, İ. (2000). A kademik başarının yordayıcısı olarak yalnızlık, sınav kaygısı ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 167-176.
  • Yıldırım, İ. (2006). Akademik başarının yordayıcısı olarak gündelik sıkıntılar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 258-267.
  • Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods. Applied Social Research Methods Serial, 5 (3rd ed.).
  • Yin, R. K. (1984). Case study research: design and methods . Beverly Hills, CA: Sage
Eğitim ve Bilim-Cover
  • ISSN: 1300-1337
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Yayıncı: Türk Eğitim Derneği (TED) İktisadi İşletmesi