SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA KESİCİ DELİCİ ALET YARALANMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Amaç: Günümüzde iş performansını arttırmada çalışan güvenliğinin önemi her geçen gün artmaktadır. Sağlık çalışanlarının, sağlık hizmetini sunumu sırasında kontamine kesici-delici aletlerle yaralanma riskinin yüksek olması çalışanların hem motivasyonunu düşürmekte hem de iş gücü kayıpları yaşamalarına sebep olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, sağlık çalışanları içerisinde önemli bir grubu oluşturan hemşirelerde ve diğer sağlık çalışanlarında kesici-delici aletlere maruz kalma riski ve nedenlerini belirlemektir.Gereç ve Yöntem: Çalışmada, Sağlık Bakanlığı ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Fakültesinin ortak kullandığı bir Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde değerlendirilmesi yapılmıştır. 2012 Ocak ayından itibaren kesici-delici alet yaralanmaları düzenli olarak kayıt altına alınmaya başlanmıştır. Bu nedenle Ocak 2012-Haziran 2013 tarihleri arasındaki hastane çalışanlar arasında bildirilen kesici-delici alet yaralanmaları ve nedenleri incelenmiştir. Hastane çalışanları başlıca hemşireler, doktorlar ve diğerleri şeklinde sınıflandırılmıştır.Bulgular: Hastanede çalışan 1300 sağlık çalışanının 317'i hemşire, 175'i doktor ve 808 diğer çalışanlardan oluşmaktadır. Toplam 46 kesici-delici alet yaralanması bildirilmiştir. Bildirilen kesici-delici alet yaralanmalarında en sık 32 %69.6 kişi ile hemşire grubunda tespit edilirken, bunu diğer sağlık çalışanları ve hekimler takip etmektedir. Hemşire grubunda yaralanmaya yol açan nedenler incelendiğinde en sık %21.9 kişi ile kan alma sırasında yaralanma saptanırken, bunu %18.8 kişi ile tıbbi atıkların ayrıştırılması, %15.6 kişi ile enjektör kapağı kapatılırken ve %15.6 kişi ile damar yolu açılırken yaralanma oluştuğu tespit edilmiştir.Sonuç: Bu çalışmada sağlık çalışanları içerisinde kesici-delici alet yaralanmalarına en sık hemşire grubunun maruz kaldığı bulunmuştur. Yaralanmaların çoğunun kan alırken, damar yolu açarken ve enjektör kapağı kapatırken oluştuğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar özelliklehemşire grubunun çalışması sırasında kullanılan tıbbi malzemelerin güvenli olması için geliştirilmeleri ve bu konuda sürekli eğitimin önemli olduğunu göstermektedir

Anahtar Kelimeler:

Sağlık çalışanı, hemşire, kesici-delici alet yaralanmaları, çalışan güvenliği

EVALUATION OF NEEDLESTICK AND SHARP INJURIES İN HEALTH WORKERS

Objective: Importance of employee safety increases every day to take a good work performance from employees. High risk of contaminated needlestick-sharp object injuries when providing health service decreases motivation of health employees. The purpose of this study is to determine the risk for nurses and other health workers, who compose an important group in health employees, to be subject to needlestick-sharp object injuries and their causes.Methods: The study made a retrospective evaluation of sharp object injuries of nurses working at a Muğla Sıtkı Koçman University Training and Research Hospital used by the Ministry of Health and Muğla Sıtkı Koçman University Faculty of Medicine in common. Needlestick-sharp object injuries between January 2012-June 2013 among hospital employees and their reasons were examined. Hospital employees were classified mainly as nurses, doctors and others.Results: İ300 health personnel working at the hospital composed from 317 nurses, 175 doctors and 808 other employees. 46 sharp object injuries were reported in total. The most frequent needlestick-sharp object injury was among the nurse group with 32 69.6% persons and other personnel and doctors follow them. The most frequent reason o f injury among nurse group was bloodletting with 21.9% persons. Next frequent reasons were medical waste sorting with 18.8% persons, closing injector cover with 15.6% persons and establishing vascular access with 15.6%> persons.Conclusion: The study determined that nurses are the most vulnerable group about needlestick-sharp object injuries among health employees. Most of injuries occur during bloodletting, establishing vascular access and closing injector cover. These results indicate that medical devices used by nurse groups should be developed for a safer work process and continuous education is necessary on this area

Keywords:

Health workers, nurse, needlestick-sharp injuries, employee safety,

PDF

___

Altıok M, Kuyurtar F, Karaçorlu S, ve ark. Sağlık Çalışanlarının Kesici Delici Alet Yaralanma Deneyimleri ve Yaralanmaya Yönelik Alınan Önlemler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2009; 2(3): 70-79.
Aygen B. Kesici, Delici Yaralanmaları ve İnfeksiyöz Vücut Sıvıları ile Bulaşlarda Önlemler. ANKEM 2003; 17(3): 157-163.
Beşer A. Sağlık Çalışanlarının Sağlık Riskleri ve Yönetimi. DEUHYO ED, 2012; 5(1): 39-44.
CDC workbook for designing, implementing, and evaluating a sharps injury prevention program. Overwiew: Risks and prevention of sharps injuries in healthcare personel 2008; 42: 10-52.
Eğri M, Pehlivan E. Turgut Özal Tıp Merkezi Sağlık Hizmeti Çalışanlarında Kesici-Delici Yaralanmalar Epidemiyolojisi. Sağlık ve Toplum, 2000; 10(2): 35-39.
Eti Aslan F, Kan Öntürk Z. Güvenli Ameliyathane Ortamı; Biyolojik, Kimyasal, Fiziksel ve Psikososyal Riskler, Etkileri ve Önlemler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2011; 4(1): 133 140.
International Healthcare Worker Safety Center, August 2009. EPINet Report: IN. 2007 Percutaneous Injury Rates. , www.healthsystem.virginia.edu/.../epinet/epinet. (Erişim: 1 Nisan 2013).
İlçe A, Karabay O, Yorgun S, Çiftçi F. Kesici Delici Tıbbi Alet Yaralanmalarında Önleyici Faaliyetler Etkin mi? Anatol J Clin Investig, 2013; 7(3):138-143
Kaya Ş, Baysal B, Eşkazan AE ve ark. Diyarbakır Eğitim Araştırma Hastanesi Sağlık Çalışanlarında Kesici Delici Alet Yaralanmalarının Değerlendirilmesi. Viral Hepatit Dergisi, 2012; 18(3): 107-110.
Kişioğlu N, Öztürk M, Uskun E ve ark. Bir Üniversite Hastanesi Sağlık Personelinde Kesici Delici Yaralanma Epidemiyolojisi ve Korunmaya Yönelik Tutum ve Davranışlar. T Klin Tıp Bilimleri, 2002; 22: 390-396.
Korkmaz M. Sağlık Çalışanlarında Delici Kesici Alet Yaralanmaları. Fırat sağlık Hizmetleri Dergisi 2008; 3(9): 17-37.
Olgun S, Khorshid L, Eşer İ. Hemşirelerde Kesici-Delici Alet Yaralanması Sıklığının ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2014; 30(2): 34-48.
Omaç M, Eğri M, Karaoğlu L. Malatya Merkez Hastanelerinde Çalışmakta Olan Hemşirelerde Mesleki Kesici Delici Yaralanma ve Hepatit B Bağışıklanma Durumları. İnönü Üni Tıp Fak Der, 2010; 17 (1): 19-25.
Uysal Ü, Ellidokuz H, Uçan ES. Dokuz Eylül Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Çalışanlarında Kesici Delici Yaralanma Sıklığı. Kocatepe Tıp Dergisi, 2002; 3: 43-49.
Whitby RM, McLaws ML. Hollow-Bore Needlestick Injuries in a Tertiary Teaching Hospital: Epidemiology, Education and Engineering. Med J Aust, 2002; 177(8): 418-22.
World Health Organization, Needlestick injuries, http://www.who.int/occupational_health/topics/ needinjuries/en/index1.html, Erişim:21 Aralık 2015.