RAHATSIZ EDİCİ SEMPTOMLAR TEORİSİ

Orta Ölçekli Teorilerden biri olan Rahatsız Edici Semptomlar Teorisi, çeşitli semptomlar ve ilgili mevcut bilgileri entegre etmek amacıyla geliştirilmiştir. Teori çeşitli vakalarda semptom deneyimlerinin anlaşılması, olumsuz semptomların ve negatif etkilerinin önlenmesi, hafifletilmesi veya yönetilmesi içindir. Birlikte meydana gelen semptomlar birbirlerine katalize olarak tanımlanır. Böylece, bu teori benzersiz bir şekilde çoklu belirtilerin varlığı için izin verir ve bir semptom yönetimi diğer belirtilerin yönetimine katkıda bulunacak anlamına gelir. Bu teorinin amacı çeşitli durumlarda semptom deneyiminin anlaşılmasını geliştirmek ve geçerli olan anlamların tanınması için yararlı bilgiler tasarlamak, kötü semptomları ve onların negatif etkilerini yönetmek ya da iyileştirmektir. Çünkü spesifik bir semptom tanımlamasında ya da açıklamasında bir teori daha yaygındır. Rahatsız Edici Semptomlar Teorisi: semptomlar, etkileyen faktörler ve performans sonuçları şeklinde üç büyük kavrama sahiptir. Semptomlar, teorinin kavramlaştırılmasının başlangıç noktası olmuştur ve bu yüzden teorinin merkezi olarak kabul edilmeleri gerekir. Semptom deneyimini etkileyen üç faktör fizyolojik, psikolojik ve durumsal faktörler şeklinde tanımlanmıştır. Teoride semptom deneyimini etkileyen faktörlerden 3 kategori tanımlanmıştır ve yapabilme, dönüşüm, bir şeyden ve bir başkası tarafından etkilenmiş olma : psikolojik faktörler, fizyolojik faktörler ve durumsal faktörler. Rahatsız Edici Semptomlar Teorisinde sonuç kavramı performanstır. Semptom deneyiminin sonuçlarını temsil eder. Performansın kavramları, bir çok olağan boyuta sahiptir: fiziksel aktivite ve düzelme, fonksiyonel rol performansı, günlük yaşam aktivitelerini içeren, biliş, anlama, öğrenme, konsantrasyon, problem çözme ve sosyal etkileşimlerdir. Klinik araştırma ve uygulamalarda ortaya çıkan rahatsız edici semptomlar teorisi hemşirelik pratiğine rehber olan ve ek araştırmalar için dikkate değer bir yer tutan orta ölçekli bir teoridir. Bu makalede Rahatsız Edici Semptomlar Teorisi açıklanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Orta ölçekli teoriler, rahatsız edici semptomlar teorisi, semptom

UNPLEASANT SYMPTOMS THEORY

The Unpleasant Symptoms Theory, one o f the medium scale theories, has been developed to integrate various symptoms and existing relevant data. Theory is available for understanding the symptom experiences in various cases and prevention, alleviation and management o f unfavorable symptoms and their negative effects. Symptoms occuring together are depicted as catalyzing each other. Thus, this theory allows for the presence o f multiple symptoms and implies that management o f one symptom will contribute to the management o f other symptoms. The purpose o f theory is to the theory is to improve understanding o f the symptom experience in various contexts and to provide information useful for designing effective means to prevent, ameliorate, or manage unpleasan t symptoms and their negative effects. Because it is more general than a theory describing or explaining a specific symptom. The Unpleasant Symptoms Theory has three major concepts such as symptom s , effective factors and performance outcomes. Symptom s has been the starting point in conceptualization o f the theory and therefore they should be accepted as the central concept o f the theory. The three factors influencing the symptom experience were defined as physiological, psychological and situational factors. Three categories o f factors that influence the symptom experience and can, in turn, be influenced by it and by one another are identified in the theory: physiologic factors, psychologic factors, and situational factors.The outcome concept in the The Unpleasant Symptoms Theory is performance. Performance represents the outcomes o f the symptom experience. The concept o f performance has several possible dimensions: physical activity and impairment, functional role performance, activities o f daily living, cognition, comprehension, learning, concentration, problem solving and social interactions. The theory o f unpleasant symptoms, which was grounded in clinical research and practice, is a mid-range theory that holds considerable promise as a basis for additional research and as a guide to nursing practice. In this article the The Unpleasant Symptoms Theory has been explained

Keywords:

Middle-range Theories, unpleasant symptoms theory, symptom,

PDF

___

Francoeur RB. The Relationship of Cancer Symptom Clusters to Depressive Affect in the Initial Phase of Palliative Radiation. Journal of Pain and Symptom Management 2005; 29(2): 130-55.
Gift A. Middle Range Theories. Ed: Peterson, S.J., Bredow, T.S., Wolters Kluwer, 2. Ed.; 2009. 82-98.
Henley SM , Kallas KD , Klatt CM , Swenson, KK. The Notion of Time in Symptom Experiences. Nursing Research 2003; 52(6): 410-7.
Humphreys, J., Lee, K.A., Carrieri-Kohlman, V., et al. (2008). Theory of Symptom Management, Middle Range Theory for Nursing, Second Edition, New York, 145-58.
Jurgens, CY. Somatic Awareness, Uncertainty, and Delay in Care-Seeking in Acute Heart Failure. Research in Nursing & Health 2006; 29: 74-86.
Kapella MC, Larson JL, Patel M.K & et al. Subjective Fatigue, Influencing Variables, and Consequences in Chronic Obstructive Pulmonary Disease. Nursing Research 2006; 55(1): 10-7.
Kim SH, Oh EG, Lee W H & et al. Symptom Experience in Korean Patients with Liver Cirrhosis. Journal of Pain and Symptom Management 2006; 31(4): 326-34.
Lee EH. Relationships of Mood Disturbance, Symptom Experience, and Attentional Function in Women with Breast Cancer Based upon the Theory of Unpleasant Symptoms. Journal of Korean Academy of Nursing 2005; 35(4): 728-36.
Lenz ER, Suppe F, Gift AG, Pugh LC, Milligan RA. Collaborative Development of Middle-Range Nursing Theories: Toward a Theory of Unpleasant Symptoms. Adv Nurs Sci. 1995; 17 (3): 1-13.
Lenz ER, Pugh LC, Milligan R & et al. The Middle-Range of Theory of Unpleasant Symptoms: An Update. Adv. Nurs. Sci. 1997; 19: 14-27.
Lenz ER, Pugh LC. Theory of Unpleasant Symptoms, Middle Range Theory for Nursing, Second Edition, New York. 2008. 159-82.
Myers JS. A Comparison of the Theory of Unpleasant Symptoms and the Conceptual Model of Chemotherapy-Related Changes in Cognitive Function. Oncology Nursing Forum 2009; 36 (1): 1-10.
Parshall MB, Welsh JD, Brockopp DY & et al. Dyspnea Duration, Distress and Intensity in Emergency Department Visits for Heart Failure. Heart & Lung 2001; 30(1): 47-56.
Portenoy RK, Thaler H T, Kornblith A B & et al. The Memorial Symptom Assessment Scale: an Instrument for the Evaluation of Symptom Prevalence. Characteristics and Distress, Eur. J. Cancer 1994; 30: 1326 36.
Pugh LC, Milligan RA. Nursing Intervention to Increase the Duration of Breastfeeding. Applied Nursing Research 1998; 11: 190-4.
Ream E, Richardson A . Fatigue in Patients with Cancer and Chronic Obstructive Airways Disease: a Phenomenological Enguiry. Int. J. Nurs. Stud. 1997; 34(1): 44-53.
Reishtein JL. Relationship Between Symptoms and Functional Performance in COPD. Research in Nursing & Health 2005; 28: 39-47.
Smith MJ, Liehr PR. Understanding Middle Range Theory by Moving Up and Down the Ladder of Abstraction. Middle Range Theory for Nursing, Second Edition, New York. 2008. 13-31.
Tyler R, Pugh LC. Application of the Theory of Unpleasant Symptoms in Bariatric Surgery. Bariatric Nursing and Surgical Patient Care 2009; 4 (4): 271-6.