TİP 1 DİYABETLİ ÇOCUKLARIN OKULDA DİYABET YÖNETİMİYLE İLGİLİ YAŞADIKLARI GÜÇLÜKLER

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Tip 1 diyabet tanısıyla takip edilen çocukların okulda diyabet yönetimiyle ilgili yaşadıkları sorunların belirlenmesidir.Gereç ve Yöntem: Çalışma tanımlayıcı tipte bir araştırma olup, 152 tip diyabetli çocuk ile yürütülmüştür. Literatür ve uzman görüşü doğrultusunda araştırmacı tarafından geliştirilen okulda diyabet kontrolü soru formu yüz yüze görüşme yöntemiyle doldurulmuştur. Elde edilen veriler sayı ve yüzdelik dağılımlar ile değerlendirilmiştir.Bulgular: Araştırma kapsamına alınan çocukların çoğunun diyabet tanılarının 6-9 yaş döneminde olduğu ve çoğunun tanı süresinin 1-2 yıl olduğu belirlenmiştir. Çocukların %86,8'inin okulunda sağlık hizmet birimi ve %90,8'inin okulunda sağlık profesyoneli/hemşire hizmeti bulunmadığı saptanmıştır. Çocukların %54,6'sının ebeveyninin diyabet uygulamalarının, genel sağlık durumunun takibi ya da çocuğun diyetine uygun öğün temin etmek için okula geldiği belirlenmiştir. Çocukların %96.7'si okulda 6 saatten fazla zaman geçirmesine rağmen %40.8' bu sürede ana öğün almadığını belirtmiştir. Çocukların %61.2'si okulda insülin uygulamaları, kan şekeri ölçümü ve ara öğün alma için özel ortam sağlanmasını ve okulda sağlık profesyoneli bulunmasını istediğini belirtmiştir.Sonuç: Araştırma bulguları diyabetli çocukların okulda diyabet öz bakımına ilişkin bazı zorluklar yaşadığını ve sağlık gözetimine gereksinimleri olduğunu göstermektedir

Anahtar Kelimeler:

Okul çocuğu, Tip 1 Diyabet, Diyabet Yönetimi, Okul

DIFFICULTIES OF TYPE 7 DIABETIC CHILDREN RELATEDTO THE MANAGEMENT OF DIABETES AT SCHOOLS

Objective: The objective o f this project is to specify the problems o f children who are followed for the diagnosis o f type 1 diabetes.Methods: The working is a descriptive method and 152 type 1 diabetic children are incorporated. Data was gathered with the diabetes control in school question form which has been developed by a researcher following the instruction o f literature and experts. Data gathering was carried out by face to face meeting. It is tried to obtain the data o f the problems that they live through at diabetes control a t school. The obtained data was evaluated with numbers and percentage distribution.Results: The diagnosis ages o f children who had been included in the investigation were 6-9, and children who had been diabetes for 1-2 years were predominantly more. 86,8 % o f the children didn’t have any health service and, 90.8 % o f the children didn’t have school nursing services at their schools. 54.6 % o f the parents were coming to schools for following their general health status and, supplying foods which appropriate to their children’s diet. Despite 96.7 % o f them spend more than 6 hours at school, 40.8% o f students stated that they don't have lunch during this time period. 61.2 % o f the children expressed that they want to be provided a special area for injecting insulin, checking blood glucose and to eat snacks. And also they want medical staff to be present at school.Conclusion: Research findings suggest that students with diabetes have some difficulties about diabetic self care at schools and they need health care surveillance

Keywords:

Schoolchild, type 1 diabetes, diabetes management, school nursing,

PDF

___

American Association of Diabetes Educators. Management of Children with Diabetes in the School Setting; AADE Position Statement. (2012) 14.06.2015 tarihinde http://main. diabetes.org/dorg/PDFs /Advocacy/ Discrimination/ aade-ps-diabetes-school- care.pdf adresinden indirildi.
American Diabetes Association. Diabetes Care in the School and Day Care Setting; Position Statement. Diabetes Care 2012; 35(1): 76-80.
Bundak R. Ergenlik çağında diyabet yönetimi. Türk Pediatri Arşivi, 2011; 48 (Özel sayı):79-81.
Couch R, Jetha M, Dryden DM ve ark. Diabetes Education for Children With Type 1 Diabetes Mellitus and Their Families. Evidence Report/ Technology Assessment, No 166. A H RQ Publication 2008, No. 08-E011 :129. 12.12.2015 tarihinde http://www. ahrq. gov/downloads/ pub/evidence/pdf/diabetesed/ diabetesed.pdf adresinden indirildi.
Dabelea D, Mayer-Davis EJ, Saydah S ve arkPrevalence of Type 1 and Type 2 Diabetes Among Children and Adolescents From 2001 to 2009. JAM A. 2014;311(17):1778-1786.
Doğan Z: Üniversite hastanelerinde izlenen 7-12 yaş grubu tip 1 diyabetli çocukların okul ortamında diyabet yönetimleri, İstanbul
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2009: s. Gale EAM. Epidemiology of Type 1 Diabetes. Diapedia 2014; 13(39): 1-6 doi.org/10.44496/dia.2104085168.39
Halvorson M, Yasuda P, Carpenter S ve ark. Unique Challenges for Pediatric ; Patients With Diabetes. Diabetes Spectrum 2000; 18 (3): 165-73. Hassan K
Heptulla RA. Glycemic Control in Pediatric Type 1 Diabetes: Role of Caregiver Literacy.
Hatun Ş. National Childhood Diabetes Program Activities in Turkey. J Clin Res Pediatr Endocrinol 2015; 7(1):1-6.
Health and Human Services’ National Diabetes Education Program 2014; Overview of diabetes in children and adolescents. 21.05.2015 tarihinde http://ndep.nih.gov/media/Overview-of-Diabetes-Children- 508_2014.pdf adresinden indirildi.
Jones H, Berard LD, Whitha ,D, ve ark. Self-Management Education. Canadian Journal of Diabetes 2013;37 (1):26-30.
Maahs DM, West NA, Lawrence JM ve ark. Epidemiology of Type 1 Diabetes. Endocrinology and metabolism clinics of North America 2010;39(3):481-497.
Miculis CP, Mascarenhas LP, Boguszewski M CS ve ark. Physical activity in children with type 1 diabetes. Journal de Pediatria 2010;86(4):271-278.
Mollaoğlu M, Beyazıt E. Influence of Diabetic Education on Patient Metabolic Control. Applied Nursing Research 2009; 22(4): 183-190.
Montana Department of Public Health and Human Services. Children with Diabetes A Resource Guide for Schools 03.07.2015 tarihinde http:// www. pluk. org/Pubs/ MT/MT_Children withdiabetes_2.4M.pdf adresinden indirildi.
National Association of School Nurses. Diabetes Management in the School Setting; Position Statement. (2012) 14.06.2015 tarihinde http:// www.nasn. org/Portals 0/positions/ 2012 psdiabetes.pdf adresinden indirildi.
National Institute for Health and Care Excellence. Diagnosis and management of type 1 diabetes in children, young people and adults Type 1 Diabetes; NICE Clinical Guidelines. 15: 8-15. 12.06.2015 tarihinde indirildi. adresinden
Perry AI, Keehner Engelke M, Swanson MS. Parent and Teacher Perceptions of the Impact of School Nurse Interventions on Children’s Self-Management of Diabetes. 2012; 28,(1): 268-274.
The Journal of School Nursing Sena TARI, Yeter KITIŞ Qayyum AA, Lone SW, Ibrahim MN ve ark.
Effects of Diabetes Self-Management Education on Glycaemic Control İn Children With Insulin-Dependent Diabetes Mellitus. Journal of the College of
Physicians and Surgeons Pakistan 2010; 20 (12): 802-805.
Riddell MC, Milliken, J. Preventing Exercise-Induced Hypoglycemia in Type 1 Diabetes Using Real-Time Continuous Glucose Monitoring and a New Carbohydrate Intake Algorithm; An Observational Field Study. Diabetes Technology & Therapeutics 2011; 13 (8):1-7 DOI: 10.1089/dia.2011.0052
Satman İ, Alagöl F, Ömer B, ,ve ark. Türkiye Diyabet, Hipertansiyon, Obezite ve Endokrinolojik Hastalıklar ]http://www.turkendokrin.org /files/file/TURDEP_II_2011.pdf adresinden indirildi. Çalısması-II [TURDEP-II Çalışması
Schilling LS, Knafl KA, Grey L. Changing Patterns Of Self- Management In Youth With Type I diabetes. J Pediatr Nurs. 2006;21(6):412-24.
Skyler JS. (2004) Effects of Glycemic Control on Diabetes Complications and on the Prevention of Diabetes. Clinical Diabetes; 22(4): 162.6.
Swift PGF. Education in Childhood Diabetes (içinde)in Evidece-Based Paediatric and Adolescent Diabetes. Allgrove J, Swift PGF Greene S. (Edi). Blackwell Publishing 2007:P:130.
T. C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliği. Resmi Gazete 5 Şubat 2015 Sayı: 29258.
T.C. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Türkiye Diyabet Önleme ve Kontrol Programı Eylem Planı 2011,, Yayın no: 816, Ankara.
T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Beslenme Dostu Okul Programı Uygulama Kılavuzu (2013) 17.06.2015 uygulama_kilavuzu. pdf. adresinden indirildi.
gov.tr/ content/ files/okul_sutu/ek_5_bdo_
Van Belle TL, Coppieters KT, Von Herrath MG. Type 1 Diabetes: Etiology, Immunology, and Therapeutic Strategies. Physiol Rev 2011; 91 (1): 79-118.
Wodrich DL, Hasan K, Parent, KB. Type 1 diabetes mellitus and school: a review. Pediatric Diabetes 2011;12 (1): 63-70.
Yılmaz H, Taş F, Yavuz B, & Erol H. Tip 1 Diyabetli Adölesanların Sosyal Destek Düzeylerinin Belirlenmesi. Dirim Tıp Gazetesi 2011; (1):13-19.
American Academy of Pediatrics. .Role of the School Nurse in Providing School Health Services. Pediatrics 2008; 21(5):1052-1056.
Jackson C Q O ’Neill AA, Butler KL ve ark. Diabetes Care in the School Setting: Position Statement of the American Diabetes Association Diabetes Care 2015;38:1958-1963 | DOI: 10.2337/dc15-1418
Mannucci E, Decembrini I, Laouria A. ve ark. Glucose Control Important for Prevention of Cardiovascular Disease. Diabetes Care 2013; 36 (suppl2):259-263.
Yorulmaz M, Erkal S, Ergüney S. 11-19 Yaş Grubu Tip 1 Diabetes Mellitus’lu Çocuklarda Özbakım. Sağlık ve Toplum Dergisi 2002;12(2): 25-30.