Meral TÜRK, İMRE ALTUĞLU, Meltem ÇİÇEKLİOĞLU, Çağrı BÜKE, Selda ERENSOY, Altınay BİLGİÇ

Hastane sağlık çalışanlarının kan ve vücut sıvıları ile bulaşan hastalıklardan korunma yolları konusunda eğitimi

Bu çalışmada kan ve vücut sıvıları yolu ile bulaşan infeksiyon etkenleri olan hepatît B virüs (HBV), hepatit C virüs (HCV) ve human immunodeficiency virus (HlV)'den korunma yollarına ilişkin pilot çalışma olarak sağlık çalışanlarına verilen eğitimin etkinliğini ve mesleki uygulamaları sırasındaki korunma tutumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Hastanedeki 256 laboratuvar çalışanından 40'ına bir günlük eğitim programı uygulanmıştır. Eğitimin sonunda bilgiyi ölçmek amacıyla soru formları uygulanmıştır. Verilen eğitimin etkinliği bir yıl sonra bu gruptan ulaşılabilen 30 ve eğitim almamış 36 sağlık çalışanına aynı soru formları uygulanarak değerlendirilmiştir. Ayrıca çalışma ortamında korunmaya ilişkin tutumlar da her iki gruba uygulanan farklı bir soru formu ile araştırılmıştır. Eğitimin bitiminde uygulanan soru formundaki doğru yanıt ortalaması (17.53+1.72), bir yıl sonra uygulanan soru formunda verilen doğru yanıt ortalamasından (15.90+2.17) daha yüksek (t=3.078, p=0.005) saptanmıştır. Eğitim alanların bir yıl sonraki doğru yanıt ortalaması olan 15.90+2.17 eğitime hiç katılmamış olanların doğru yanıt ortalamasından (13.63+2.75) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek (t=3.645, p=0.001) bulunmuştur. El yıkama tutumunda eğitim alan ve almayan grup arasında anlamlı bir fark oluştuğu görülmüştür. Sağlık çalışanlarının kan ve vücut sıvıları ile bulaşan hastalıklardan korunmalarına yönelik bilgilerinde artış sağlamak, zaman içerisinde azalmasını önlemek ve ayrıca doğru tutum ve davranış geliştirmelerini sağlamak için belirli aralıklar ile ve sürekli olarak hizmet içi eğitimlere gerek olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kan yoluyla geçen patojenler, Eğitim, Sağlık eğitimi, Sağlık personeli, Bilgi, Tavırlar, Pratik

Education of hospital health care workers about the prevention of blood borne infections

In this study, the efficiency of an educational program for health care workers about prevention methods from blood borne infectious agents (hepatitis B virus, human immunodeficiency virus and hepatitis C virus) and attitudes regarding prevention of infections were evaluated. An educational program was prepared for 40 laboratory technicians among the total of 256 in the hospital. A questionnaire was applied for testing the knowledge about blood borne infections after the program. After one year the same questionnaire and a new one for testing the attitude were applied to the same group (n=30) and a control group (n=36) which didn't participated in the previous educational program.The mean number of correct answers in the posttest which was applied at the end of the educational program (17.53+ 1.72) was greater than the mean number of correct answers (15.92+ 2.17) in the test applied after a year. The mean number of correct answers were significantly higher in the group that attended to the educational program compared with the control group (13.63+2.75). A statistically significant difference was noted about the washing hands attitude in the group that attended to the educational program compared with the control group. In conclusion, continuous education is necessary for health care workers to increase and maintain the knowledge of preventive strategies for blood borne infectious agents and to develop appropriate attitude.

Keywords:

Blood-Borne Pathogens, Education, Health Education, Health Personnel, Knowledge, Attitudes, Practice,

PDF

___

1. Swinker M. Occupational Infections in Health Care Workers: Prevention and Intervention. Am Family Physician 1997;56 : 2291- 2300, 2303;2306.
2. Taşyaran MA. HBV İnfeksiyonu Epdemiyolojisi. Kılıçturgay K, Badur S, ed. Viral Hepatit 2001. 1nci baskı. Istanbul: Viral Hepatitle Savaşım Derneği, 2001; 121-128.
3. Davis GL. Hepatitis Ç Virus infection among health care workers. JAMA 1996;274:1474.
4. Miriam J Alter. Hepatitis C virus in the United States. J Hepatol 1999;31:88-91.
5. Jocker ABB. Occupational^ acquired hepatitis C virus infection. Lancet 1992; 339: 304.
6. Khan TM. Pakistan. Training general practitioners. AIDS/STD Health promotion Exchange 1995 ;4:7-8.
7. Tuchinda-S, Chotpitayasunondh T, Teerraratkul A. Knowledge, attitudes and practices of senior high school students regarding human immunodeficiency virus infection. J Med Assoc-Thai. 1998; Feb, 81(2): 130-135).
8. Charuluxanan S, Migasana R, Somboonviboon W, et al. Effect of National Seminar on AIDS and anesthesia upon knowledge, attitude and practice concerning HIV among Thai anesthesia personnel. J Med Assoc Thai 2000; 82-83.
9. Agarwal SK, Agarwal A, Baweja U, et al. Case Control Study of Relative Risk of Hepatitis B, C and Seroprevalence of HIV in health care workers in an Indian Hospital, 8. Uluslararası infeksiyon Hastalıkları Kongresi Bildiri Kitabı, 1998, Boston.
10. Ellery, Jane.; Allegrante, John P. Moon, Robert W. Training the public health education workforce.Author: American Journal of Public Health 2002;92 (7): 1053-4.
11. Tait, Alan R.; Voepel-Lewis, Tent Tuttle, Dale B. Compliance with standard guidelines for the prevention of occupational transmission of bloodborne and airborne pathogens: a survey of postanesthesia nursing practice. The Journal of Continuing Education in Nursing 2000; 31 (1): 38-44.
12. Ganguly, Rama.; Holt, Douglas A. Sinnott, John T. Exposure of medical students to body fluids. Journal of American College Health 1999;47(5): 207-10.
13. Tomruk D.G.Enfeksiyonun önlenmesi, Aile Planlamasında Temel Bilgiler. lstanbul:İnsan Kaynağı Geliştirme Vakfı, 1997; 69-85
14. Atay D, Khorshid L, Hemşirelerin Hepatit B Enfeksiyonundan Korunmaya ilişkin Uygulamalarının İncelenmesi, Sağlık Çalışanlarının Sağlığı 1. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı (özet), 20-28 Kasım 1999,171, Ankara.
15. Solak S, Abamor M Y. Sağlık Çalışanlarının Hepatit B Enfeksiyonu Kontrollerine ve Bu Hastalıktan Korunma Yöntemlerine Yaklaşımları, Sağlık Çalışanlarının Sağlığı 1. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı (özet), 20-28 Kasım Ankara, 1999; 176.
16. Kırtlar S, Khorshid L. Hemşirelerin Kan ve Vücut Sıvıları ile Bulaşan infeksiyon Hastalıklarının Önlenmesine İlişkin Uygulamaların İncelenmesi, Sağlık Çalışanlarının Sağlığı 2. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı (tam metin), 20-28 Kasım Ankara, 1999; 177-178.
17. Kişioğlu A.N, öztürk M, Uşkun E, Kırbıyık S. Süleyman Demirel Üniversitesi Araştırma Uygulama Hastanesi'nde Çalışan Sağlık Personelinde Kesici Delici Yaralanma Epidemiyolojisi ve Korunma ile İlgili Tutum ve Davranışlar, Ulusal iş Sağlığı ve işyeri Hekimliği Günleri Bildiri Kitabı (tam metin), 27-29 Nisan Bursa, 2001; 137-144.
18. Schaffer, Susan D. Preventing nursing student exposure incidents: the role of personal protective equipment and safety engineered devices. Journal of Nursing Education 1997;36:416-20
19. Ergönül ö, Baykam N, Erbay A, Taşdelen N, Demiroğlu Z, Dokuzoğuz B. Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sağlık Çalışanlarının İnfeksiyon Riskleri Hakkında Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Sağlık Çalışanlarının Sağlığı 1. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı (özet), 20-28 Kasım Ankara, 1999; 174