Saptırma Duvarlarının Çığ Kontrol Önlemi Olarak Trabzon Araklı-Kayaiçi Köyünde Projelendirilmesi

Trabzon Araklı-Kayaiçi Köyü çığ olaylarının hemen her yıl meydana geldiği bir yerleşim alanıdır. Yerel kaynaklardan elde edilen bilgilere göre 1890’larda meydana gelen en büyük ve eski çığ ile 1993 yılında meydana gelen çığ olayı yapılarda maddi hasara sebep olan iki önemli çığ olayıdır. Kayaiçi Köyü’nde çığ olayları iki başlama bölgesinden (1 ve 2 kod numaralı) meydana gelmektedir. Kayaiçi Köyü’nde çığ probleminin tespiti, çığ riskinin minimizasyonu için gerekli teknik koruyucu önlemlerin belirlenmesi ve tasarlanması amacıyla arazi ve ofis çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Çığ tehlike bölgelerinin belirlenmesi ve akış hızı, akış yüksekliği ve etki basıncı gibi dinamiklerinin hesaplanması için 100 yıl tekerrürlü senaryo için iki boyutlu çığ simülasyonları yapılmıştır. Yapılan simülasyonlar ve arazi gözlemleri temelinde çığ kontrolü amacıyla 1 kod numaralı başlama bölgesinden kopan çığ olayı için 5.15 m yüksekliğinde ve 90 m uzunluğunda saptırma duvarı önerilmektedir. Ayrıca mevcut durum ve saptırma duvarı inşası sonrası tehlike bölgeleme haritası çıkarılarak artık (residual) risk değerlendirilmesi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Çığ kontrolü, Çığ simülasyonu, Tehlike bölgeleme, Saptırma duvarı

Designing Deflection Dam as a Snow Control Measure at Trabzon Araklı-Kayaiçi Village

In the Kayaiçi Village (Trabzon-Turkey), snow avalanches occur almost every year. According to interviews with local villagers, two known oldest and biggest snow avalanches occurred in 1890s and in 1993 causing damages of buildings located in the village. There are two release zones (coded as 1 and 2) of snow avalanche within the Kayaiçi Village. In order to define actual avalanche problem, to suggest and to design technical avalanche defense structures for minimization of avalanche risk in the area, field works and office works were made. For the determination of hazard zones and calculation of the avalanche dynamics such as maximum velocity, flow height, and impact pressure, 2-dimensional snow avalanche simulations were made for the scenarios of 100 year recurrent period for each release zone. On the basis of field works and simulation results, for the avalanche could be released from 1 coded release zone, a deflecting dam (wall) with height of 5.15 m and length of 90 m was suggested. In addition, evaluation of residual risk was made by hazard zoning for both actual situation and also after construction of deflecting dam.

Keywords:

Avalanche control, Avalanche simulation, Hazard zoning, Deflecting dam,

PDF

___

Aydın, A., Bühler, Y., Christen, M., Gürer, İ. 2014. Avalanche situation in Turkey and back-calculation of selected events, Natural Hazards and Earth System Sciences, 14(5), 1145-1154.
Campbell, C., Bakermans, L., Jamieson, B., Stethem, C. 2008. Avalanche threats and mitigation measures in Canada. Proceedings, 2008 International Snow Science Workshop, Whistler, British Columbia, Canada, 836-844.
Gökçe, O., Özden, Ş., Demir, A. 2008. Türkiye’de afetlerin mekansal ve istatistiksel dağılımı afet bilgileri envanteri. Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Gürer, İ. 2002. Türkiye’de yerleşim yerlerine yönelik kar ve çığ problemleri. Türkiye Mühendislik Haberleri, 420-421-422/2002/4-5-6: 147-154.
IRASMOS (Integral Risk Management of Extremely Rapid Mass Movements), 2008. Specific targeted research project, Work package 2: Countermeasures. Project no. 018412.
Johannesson, T., Gauer, P., Issler, P., Lied, K. 2009. The design of avalanche protection dams, recent practical and theoretical developments, European Commission (EC), Directorate General for Research, Brussels, Belgium.
Koçyiğit, Ö. 1997. Hydraulic Design of Avalanche Barriers. MSc. Thesis, Gazi University, Ankara.
Margreth, S. 2007. Defense structures in avalanche starting zones. Technical guideline as an aid to enforcement. Environment in Practice no. 0704. Federal Office for the Environment, Bern; WSL Swiss Federal Institute for Snow and Avalanche Research SLF, Davos. 134 pp.
Margreth, S., Mattice, T. 2012. Re-evaluation of Avalanche Mitigation Measures for Juneau. Proceedings, 2012 International Snow Science Workshop, Anchorage, Alaska, 150-156.