Yasemin Deniz KOÇ, Esra YILDIRIM SÖYLEMEZ, Meltem DİL ŞAHİN

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM VE TÜKETİMİN BENİMSENMESİNDE KARŞILAŞILAN ENGELLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

İnsan nüfusunun hızlı bir şekilde arttığı, refah düzeyinin tüketimle de ölçüldüğü ve bu doğrultuda kaynak tüketiminin yoğun yaşandığı günümüzde, sınırsız insan ihtiyaçlarının sınırlı kaynaklarla nasıl karşılanacağı en önemli güncel sorunlardan biridir. Üretim-tüketim ilişkileri ve bunların çevreye etkileri temelinden ortaya çıkan sürdürülebilir üretim ve tüketim, gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama olanaklarını tehlikeye atmadan bugünkü ihtiyaçların karşılanması olarak tanımlanabilmektedir. Doğal kaynakların etkin kullanımı sağlanırken çevresel kalitenin de önemsenmesini benimseyen sürdürülebilir üretim ve tüketim yaklaşımı ekonomik, sosyal ve çevresel faktörler arasındaki ilişki ve birleşiminden oluşmaktadır. Sürdürülebilir üretim ve tüketimin benimsenme ve uygulanma süreci pek çok engelden dolayı yavaş, güç ve karmaşık olmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de sürdürülebilir üretim ve tüketimin benimsenmesinde karşılaşılan engellerin araştırılması ve değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Luthra vd. (2016)’nin çalışmaları temel alınarak, literatür araştırması ve uzman görüşlerinden elde edilen sürdürülebilir üretim ve tüketim engelleri Analitik hiyerarşi süreci yöntemi kullanılarak değerlendirilmekte ve önem düzeylerine göre sıralanmaktadır. Luthra vd. (2016)’nin, dünya nüfusunun büyük bir oranını oluşturan Afro-Avrasya ülkelerinden Hindistan’da yaptıkları çalışma sonuçları ile diğer bir Afro-Avrasya ülkesi olan Türkiye’de elde edilen sonuçlar karşılaştırılarak analiz edilmektedir. Bu çalışmanın, son yıllarda tüm dünyada hükümetlerin ve sanayinin odaklandığı, kabul görmüş sosyal bir amaç haline geldiği sürdürülebilir üretim ve tüketimin benimsenme sürecinde, işletmelere karşılaşabilecekleri önemli engellerin neler olabileceği ve bu engelleri bilerek hareket etmeleri konusunda faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim, Sürdürülebilirlik, Analitik Hiyerarşi Süreci, Kriterler

EVALUATION OF THE OBSTACLES İN ADOPTING THE SUSTAINABLE PRODUCTION AND CONSUMPTION

In our day in which the population is increasing rapidly, level of welfare is measured by consumption as well and accordingly consumption of resources is intensive, the question how to meet the unlimited human needs with limited resources is one of the most significant current issues. Sustainable production and consumption that emerged from production-consumption relationships and their effects on environment can be defined as supplying today's needs without compromising the possibility of next generations' supplying their own needs. Sustainable production and consumption approach which embraces the caring of environmental quality while ensuring the efficient use of natural resources is comprised of the relation and the combination of economic, social, and environmental factors. Adopting and application process of sustainable production and consumption is slow, difficult and complex due to several obstacles. In this study, it is aimed to research and evaluate the obstacles in adopting the sustainable production and consumption in Turkey. Based on Luthra et al.'s (2016) studies; obstacles to sustainable production and consumption obtained from literature research and expert opinions are evaluated using Analytical Hierarchy Process method and ranked according to their significance levels. Results from Luthra et al.'s (2016) studies on India, an Afro-Eurasian country which holds a large proportion of the world population and results obtained from Turkey, another Afro-Eurasian country, are compared and analyzed. This study is considered to be useful for business units during the process of adopting sustainable production and consumption, which is a well-accepted social objective that governments and industries all around the world focus on in recent years, by providing information about the obstacles so that they can operate aware of these obstacles.

Keywords:

Sustainable Production and Consumption, Sustainability, Analytical Hierarchy Process, Criteria,

PDF

___

Azapagic A., Stamford L., Youds L., Barteczko-Hibbert C. (2016), Towards Sustainable Production And Consumption: A Novel Decision-Support Framework Integrating Economic, Environmental And Social Sustainability (DESIRES), Computers & Chemical Engineering, Vol:91, Pages: 93–103.
Chandran B., Golden B., Wasil E., (2005), Linear Programming Models For Estimating Weights İn The Analytic Hierarchy Process, Journal of Computers and Operations Research, Vol:32, Iss:9, Pages: 2235–2254.
Jonkute G., Staniskis J.K. (2016), Realising Sustainable Consumption And Production İn Companies: The Sustainable And Responsible Company (SURESCOM) Model, Journal Of Cleaner Production, Vol:138, Pages:170,180.
Koyuncu O., Özcan M. (2014), Personel Seçim Sürecinde Analitik Hiyerarşi Süreci Ve Topsıs Yöntemlerinin Karşılaştırılması: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama, Hacettepe Üniversitesi. İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 32, Sayı:2, S:195-218.
Krajnc D., Glavič P. (2003) ,Indicators Of Sustainable Production, Clean Technologies And Environmental Policy, Volume 5, Issue 3, Pages:279–288.
Luthra S.,Mangla S.K., Xu L.Diabat A. (2016), Using AHP To Evaluate Barriers İn Adopting Sustainable Consumption And Production İnitiatives in A Supply Chain, International Journal Of Production Economics, , Vol:181, Pages:342,349.
Navneet B., Rai K. (2004), Strategic Decision Making Applying the Analytic Hierarchy Process, Springer-Verlag Publiser, London.
Schaefer A. ve Crane A. (2005), Addressing Sustainability and Consumption, Journal of Macromarketing, Vol:25, Pages: 76-92.
Saat, M.(2000), “Çok Amaçlı Karar Vermede Bir Yaklaşım: Analitik Hiyerarşi Yöntemi”, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, Sayı:2, S:149,162.
Saaty, T.L. (2001), Decision Making For Leaders: The Analytic Hierarchy Process For Decisions in A Complex World, RWS Publications, Pittsburg.
Saaty, T. L., (2006), Creative Thinking, Problem Solving And Decision Making , RWS Publications, Pittsburg
Sarıkaya M., Kara Z. (2007), Eski Sürdürülebilir Kalkınmada İşletmenin Rolü: Kurumsal Vatandaşlık, Yönetim Ve Ekonomi, Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:14 Sayı:2.
Sato, Y. (2005), Questionnaire Design For Survey Research: Employing Weighting Method. In Proceedings of the Eighth International Symposium on the Analytic Hierarchy Process, Honolulu, Hawaii.
Selici T., Utlu Z. İlten N. (2005), Enerji Kullanımının Çevresel Etkileri Ve Sürdürülebilir Gelişme Açısından Değerlendirilmesi, III. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, 19-21 Ekim 2005, Mersin.
Topoyan M., (2005), Yeniden Üretim Sistemleri İçin Sürdürülebilir Ürün Tasarımlarının Oluşturulması, V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi , İstanbul 259-264.
Wu C.R., Lin C,T., Chen H.C. (2007), Optimal Selection of Location for Taiwanese Hospitals to Ensure a Competitive Advantage by Using the Analytic Hierarchy Process and Sensitivity Analysis, Article in Building and Environment, Vol: 42, Iss: 3,Pages:431-1444.