İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin öyküleyici metinlerinde söz ve düşünce aktarımı

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin öyküleyici metinlerinde, aktarım kullanımı sıklıklarını ve sorunlarını belirlemektir. Araştırmanın evreni, 2007–2008 öğretim yılında Hatay il merkezindeki ilköğretim okullarının 5. sınıf öğrencileridir. Farklı sosyo-ekonomik çevrelerdeki 3 okuldan seçkisiz örnekleme yoluyla 127 öğrenci, araştırma örneklemine alınmıştır. Araştırmada ulaşılan temel sonuçlar şunlardır: Öğrencilerin % 21’i yazdığı öyküde aktarım kullanmazken % 28’i 1 kez; % 23’ü 2 kez; % 17’si 3 kez; % 11’i 4 kez ve daha fazla kullanmıştır. Buna göre öykü başına 1.81 aktarım kullanılmıştır. Kullanılan 230 aktarımın % 76’sı doğrudan söz aktarımı; % 5’i dolaylı söz aktarımı; % 13’ü doğrudan düşünce aktarımı; % 6’sı dolaylı düşünce aktarımıdır. Bu aktarımların büyük çoğunluğu (% 64.4) öykünün gelişme bölümünde; % 14.3’ü giriş; % 21.3’ü ise sonuç bölümündedir. Öğrencilerin aktarım kullanımında, hikâye başına 5,3 biçimsel; 2,3 anlamsal sorunla karşılaşılmıştır. Araştırmada aktarım kullanımları bakımından kız ve erkek öğrenciler arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır.

Dialogs and monologs in the narrative texts written by 5th grade students

The purpose of this study was to examine frequencies and problems of using monologs and dialogs in narrative texts written by 5th grade students. Population of the research is composed of students who have been studying in 5th grade of public elementary schools in the center of provinces of Hatay in 2007-2008 school year. Randomly selected sample includes 127 students from 3 elementary schools, which represent different socio-economic level of population. The basic results that recorded in this study are; while 21% of students don’t use quotations in their stories, 28% of them use it one time; 23% of them use it twice; 17% of them use it three times; 11% of them use it four times and more. According to these results; quotation is used 1.81 per a story. 76% of 230 quotations which are composed in the stories is direct dialog, 5% of it is indirect dialog, 13% of it is direct monolog, and 6% of it is indirect monolog. Most of these quotations are in the middle part (64.4%), 14.3% of it is in the introduction part, 21.3% of it is in the result part of the stories. 5.3 formal problems and 2.3 semantic problems have been occurred in the usage of quotations of students per a story. In the study, it has been determined that no significant difference between female and male students from the point of view of the usage of quotation.

___

  • Akyol, H. (1999). “Hikâye Haritası Yöntemiyle Metin Öğretimi”. Milli Eğitim. 142: 55-57.
  • Akyol, H. (2006). Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: KÖK Yayıncılık.
  • Altunkaya, F. (1987). Cohesion in Turkish: A Survey of Cohesive Devices in Prose Literature. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi.)
  • Arıcı, A. F. ve Ungan, S. (2008). “İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Yazılı Anlatım Çalışmalarının Bazı Yönlerden Değerlendirilmesi” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 20: 317-327.
  • Coşkun, E. (2005). İlköğretim Öğrencilerinin Öyküleyici Anlatımlarında Bağdaşıklık, Tutarlılık ve Metin Elementleri. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi.)
  • Coşkun, E. (2007-a). “Yazma Eğitimi”. İlköğretimde Türkçe Öğretimi. (Ed.: Ahmet Kırkkılıç, Hayati Akyol). Ankara: Pegem A Yayıncılık, 49-91.
  • Coşkun, E. (2007-b). “Türkçe Öğretiminde Metin Bilgisi”. İlköğretimde Türkçe Öğretimi. (Ed.: Ahmet Kırkkılıç, Hayati Akyol). Ankara: Pegem A Yayıncılık, 233-279.
  • Coşkun, E. (2007-c). “İlköğretim Öğrencilerinin Öyküleyici Anlatımlarında Metin Tutarlılığı”. 21. Ulusal Dilbilim Kurultayı Bildiriler Kitabı. Mersin: Mersin Üniversitesi Yayınları.
  • De Beaugrande, R. A. - Wofgang U. D. (1981). Introduction To Text Lingusitics. London: Longman Group Company.
  • Gül, M. (2007). “Söz ve Düşünce Aktarımı”. Turkish Studies. 2: 239-256.
  • Gültekin, N. (2000). Metin Oluşum Sürecinde Gönderimsel Bağdaşıklığın Değeri. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Günay, V. D. (2003). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yay.
  • Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yay.
  • Özbay, M. (2006).Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II Ankara: Öncü Kitabevi.
  • Sever, S., Kaya, Z. ve Aslan, C. (2006). Etkinliklerle Türkçe Öğretimi. İstanbul: Morpa Yay.
  • Sağır, M. (2002). İlköğretim Okullarında Türkçe Dil Bilgisi Öğretimi. Ankara: Nobel Yay.
  • Tansel, F. A. (1987). İyi ve Doğru Yazma Usulleri III, Edebiyat- Kompozisyon İlmi Araştırma ve Metotları. İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
  • Yıldız, C.(2003). Ana Dili Öğretiminde Çağdaş Yaklaşımlar ve Türkçe Öğretimi. Ankara: Anı Yay.