YAPI ALACAKLISI İPOTEĞİNİN ÖNCELİĞİ (TMK m. 897/I)

Yüklenici ve zanaatkârlara bir taşınmaza emek veya emek ve malzemeyle kattıkları değeri güvence altına almak amacıyla kanuni ipotek hakkı tanınmıştır. Yapı alacaklıları, alacak hakkının doğumuyla birlikte ipoteğin tescilini isteme hakkına sahiptir. Ancak yapı alacaklısı ipotek hakkını tescil ettirmeden önce taşınmaz üzerinde üçüncü kişiler lehine ipotek hakkı kurulması mümkündür. Bu halde ise yapı alacaklısının taşınmaza kattığı değerden ön sıradaki rehinli alacaklının yararlanması ihtimali bulunmaktadır. TMK m. 897 ile belirli koşulların varlığı halinde yapı alacaklısına, önceki rehinli alacaklıya karşı ileri sürebileceği bir öncelik hakkı tanınmış ve ipotekli taşınmazın paraya çevrilmesinden elde edilen miktarın, yapı alacaklısının taşınmaza kattığı değer oranında kendisine verilmesini isteme hakkı verilmiştir. Bu çalışmada yapı alacaklısı ipoteğinin öncelik koşulları ile öncelik hakkının nasıl ileri sürüleceği incelenmiştir.

PRIORITY OF BUILDER HYPOTHEC

Contractors and craftsmen are entitled to a legal mortgage in order to secure the value related to a real estate labor or labor and materials that they bring. The structure of the mortgage creditors are entitled to request the registration of the claim of right when right occurs. However, before creditor of the structure registries the mortgage, it is possible to establish a mortgage right on behalf of third party. In this case, there is a possibility that the front row holder of the pledge may benefit of the value that creditor of structure adds to the mortgage. With Turkish Civil Code article no 897, in presence of certain conditions, the right of priority was entitled to the creditor of the structure against the front row holder of the pledge and in addition; the right to request the amount obtained from the encashment of the mortgage property, was given to the creditor of the structure in proportion to value added to the mortgage. In this study, it is examined that the priority conditions of the creditor of structure and how the conditions of the right of priority would put forward.

PDF

___

Akın, Levent: "İnşaatçı İpoteği", ABD, 1991/5, s. 751-769.
Akipek, Jale G./Akıntürk, Turgut: Eşya Hukuku, 1. Baskı, İstanbul 2009.
Altay, Sümer/Eskiocak, Ali: Türk Medenî Hukukunda Taşınmaz Rehni, İstanbul 2007.
Ayan, Mehmet: Eşya Hukuku III, Sınırlı Aynî Haklar, Güncelleştirilmiş 6. Baskı, Konya 2014.
Bıçakçı, Levent: "Yapı Alacaklısı İpoteği", İHFM, Y. 1982, C. 45, S. 1-4, s. 537-568.
Çetiner, Bilgehan: Taşınmaz Teminatı, İstanbul 2015.
Göktürk, Hüseyin Avni: Türk Medeni Hukuku, Dördüncü Kitap, Aynî Haklar, Ankara 1949.
Gürsoy, Kemal Tahir/Eren, Fikret/Cansel, Erol: Türk Eşya Hukuku, 2. Baskı, Ankara 1984.
Hatemi/Serozan/Arpacı, şya Hukuku, İstanbul 1991.
Honsell, Heinrich/Vogt, Nedim Peter/Geiser, Thomas: Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch II, Art. 457-977 ZGB, Art. 1-61 SchlT ZGB, 5. Auflage, Basel 2015.
Kaşak, Fahri Erdem: İnşaatçı İpoteği (MK m. 895-897), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2011.
Köprülü, Bülent/Kaneti, Selim: Sınırlı Aynî Haklar, 2. Baskı, İstanbul 1982-1983.
Kuru, Baki: İcra ve İflas Hukuku, Tamamen Yeniden Yazılmış ve Genişletilmiş İkinci Baskı, Ankara 2013.
Mertol, Can: "Yeni Medeni Kanunun İnşaatçı (Yapı) İpoteği Hakkındaki Hükümleri ile İpoteğin Kendi Adına Tescilini Talep Edebilecek Kişiler Bakımından Bir Değişiklik Yapıp Yapmadığı", GÜHFD, 2004, C. VIII, S. 1-2, s. 49-56.
Oğuz, Cemal: "Yapa Alacaklısı Rehninin Konusu", GÜHFD, C. XIII, Y. 2009, S. 1-2, s. 61-75.
Oğuzman, M. Kemal/Seliçi, Özer/Oktay-Özdemir, Saibe: Eşya Hukuku, Yenilenmiş ve Mevzuata Uyarlanmış 15. Bası'dan 16. (Tıpkı) Bası, İstanbul 2013.
Postacıoğlu, İlhan E./Altay, Sümer: İcra Hukuku Esasları, Güncelleştirilmiş, Genişletilmiş 5. Bası, İstanbul 2010.
Reisoğlu, Safa: Türk ve İsviçre Hukukunda Müteahhit ve İşçilerin Kanunî İpotek Hakkı, Ankara 1961.
Saymen, Ferit Hakkı/Elbir, Halid Kemal: Türk Eşya Hukuku, İstanbul 1963.
Schmid, Jörg/Hürlimann/Kaup, Bettina: Sachenrecht, 2., ergänzte, verbesserte und nachgeführte Auflage, Zürich-Basel-Genf 2003. Sirmen, Lâle: Eşya Hukuku, 4. Baskı, Ankara 2016.
Tekinay, Selâhattin Sulhi: "İnşaatçı İpoteğinin Tescilini İsteme Hakkının Mahiyeti", MHAD, C. 3, S. 4, 1969, s. 133-139 (İnşaatçı İpoteği).
Tekinay, Selâhattin Sulhi: Menkul Mülkiyeti ve Sınırlı Ayni Haklar, II/3, İstanbul 1994.
Thurnherr, Christop: Das Bauhandwerkerpfandrecht - eine aktuelle Übersicht unter Berücksichtigung der Baukredit - überwachungspraxis der Banken, ZBJV, Band 142, 2006, s. 909-937.
Tuor, Peter/Schneyder, Bernhard/Schmid, Jörg/Rumo-Jungo, Alexandra: Das Schweizerische Zivilgesetzbuch, 13. Auflage, Zürich-Basel-Genf 2009.
Uyumaz, Alper: "Yapı (İnşaatçı) İpoteği", EÜHFD, Y. 2008, C. XII, S. 1-2, s. 225-258.
Wieland, Carl: Kanunu Medenî'de Aynî Haklar (Çeviren: İ. Hakkı Karafakih) Ankara 1946