TÜRK BORÇLAR HUKUKUNDA GEÇİCİ ÖDEMELER

6098 S. TBK.’nu ile birlikte hukuk sistemimize kazandırılan geçici ödemeyle uzun süren yargılamalar sebebiyle zararları bir an önce giderilemeyen zarar görenlerin, bundan kaynaklı mağduriyetlerinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Söz konusu düzenleme, yasalaşması itibariyle hem Türk hukuku hem de mukayeseli hukuk bakımından bir ilk olma özelliğine sahiptir. İş bu özelliğinden dolayı da düzenleme daha tasarı halindeyken çok büyük tartışmalara konu olmuş ve halen de konu olmaya devam etmektedir. Düzenleme ile bir haksız fiil veya sözleşmeye aykırılık sebebiyle uğranılan zararın giderilmesi için, zarar gören davacı tarafından, tazminat yükümlüsü davalıya karşı açılmış olan bir tazminat davası kapsamında, zarar görenin iddiasının haklılığını gösterir inandırıcı delilleri mahkemeye sunması ve ayrıca ekonomik olarak zaruret hali içinde bulunduğunu ispatlaması halinde, talep üzerine, hâkim tarafından, davalının zarar gören davacıya geçici bir ödeme yapmasına imkân sağlanmaktadır. İş bu çalışmamızda, geçici ödemenin hukuki niteliği, amacı, şartları, uygulama kapsamı ve sonuçları üzerinde doktrinde yer alan tartışmalar ile uygulamada karşılaşılması muhtemel sorunlar mümkün olduğunca incelenmeye çalışılarak, konu hakkındaki görüşlerimize yer verilmiştir.

TEMPORARY PAYMENTS IN TURKISH CODE OF OBLIGATIONS

By virtue of provisional payment which is brought into Turkish legal system with the Turkish Code of Obligation Numbered 6098, it is aimed to relief unjust treatment of the sufferers whose losses cannot be recovered immediately due to everlasting trial. The aforesaid regulation is as of the enactment the first regulation in respect to Turkish law and comparative law, therefore this regulation has caused important discussions in process of draft and the discussions is still lasting. By means of the regulation, in order for recovering losses arising a tortious act or contradiction to an agreement, in a suit for damages sued against a defendant who is liable for compensation, if the sufferer litigant submits evidences that justifies his claims to the court and proves to be in state of necessity economically, upon request, the provisional payment is made to the litigant by the defendant by means of court decision. In this study of article includes our opinions about the provisional payment by analyzing doctrinal discussions on its legal character, purpose, conditions, scope of application and consequences with probable issues be encountered in practice.

PDF

___

Adal, Erhan: Hukukun Temel İlkeleri El Kitabı, İstanbul 2005.
Antalya, O. Gökhan: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. I, İstanbul 2012 (Genel Hükümler).
Antalya, Gökhan: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Madde 76 Düzenlemesi: “Geçici Ödeme”, Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, C. 8, Özel Sayı-2013, Prof. Dr. Aydın Zevklilere Armağan, C. I, İzmir 2013 (Geçici Ödeme), s. 185-200.
Aydoğdu, Murat/Ayan, Serkan: Türk Borçlar ve Türk Ticaret Hukuku’nda Yer Alan Faiz ile İlgili Düzenlemelerin Değerlendirilmesi, Ankara 2014.
Başak Makaracı, Aslı/Tek, Gülen Sinem: Türk Borçlar Kanunu’nda Getirilen Geçici Ödeme Hakkında Düşünceler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 15, Özel S., 2013.
Burcuoğlu, Haluk, Borçlar Kanunu Tasarısı’nın Haksız Eylem Sorumluluğu ve Kira ile İlgili Düzenlemesiyle Getirilen Yenilikler, İsviçre Medeni Kanunu ve Borçlar Kanunu’nun Alınışının 80. Yılı Sempozyumu, 28 Nisan 2006, İstanbul 2007, s. 87-120.
Deynekli, Adnan: Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerinin (İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Haciz) Uygulama ve HMK. Açısından Değerlendirilmesi Semineri, İzmir Barosu Dergisi, Ocak 2015, Sayı: 1, s. 239.
Eren, Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2012.
Erişir, Evrim: Para Alacaklarında İhtiyati Tedbirler “11.10.2006 Tarihli Frankfurt Eyalet Yüksek Mahkemesi Kararının Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Borçlar Kanunu Tasarısı Bakımından Düşündürdükleri, Haluk Konuralp Anısına Armağan, Ankara 2009 (Armağan), s. 241-253.
Erişir, Evrim: İhtiyati Tedbir Türleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir 2010 (İhtiyati Tedbir Türleri).
Erişir, Evrim: Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerinin (İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Haciz) Uygulama ve HMK. Açısından Değerlendirilmesi Semineri, İzmir Barosu Dergisi, Ocak 2015, Sayı: 1 (Seminer). Güriz, Adnan: Hukuk Başlangıcı, Ankara 2009.
Gürpınar, Damla: Haksız Fiil Kaynaklı Zararların Tazmini Bakımından 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun Getirdikleri, İzmir Barosu Dergisi, Mayıs 2012.
Hatemi, Hüseyin, Borçlar Hukuku’nun Genel İlkeleri Açısından Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’nın Borç İlişkileri Bölümünün Değerlendirilmesi, Prof. Dr. Özer Seliçi’ye Armağan, Ankara 2006 (Borç Kaynakları), s. 223-230.
Hatemi, Hüseyin/Gökyayla, Emre: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, İstanbul 2011.
Kılıçoğlu, M. Ahmet: Haksız Fiillerde Müteselsil Sorumluluk ve Geçici Ödemeler, Türk Medeni Kanunu’nun Yürürlüğe Girişinin 80. Yılı Münasebetiyle Düzenlenen Sempozyum, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Akara 2006 (Sempozyum), s. 163-183.
Kılıçoğlu, M. Ahmet: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2012 (Genel Hükümler).
Koçhisarlıoğlu, Cengiz/Erişgin, Özlem: Yeni Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’nda “Haksız Fiiller”, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, C. II, İstanbul 2010, s. 1243-1271.
Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder: İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2005 (İcra).
Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder: Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2011 (Usul).
Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş: İş Hukuku, Ankara 2014.
Oğuzman, M. Kemal/Öz, M. Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. II, İstanbul 2014.
Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Sungurtekin Özkan, Meral/Özekes, Muhammet: İcra ve İflas Hukuku, Ankara 2006 (İcra).
Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Özekes, Muhammet: Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümlerine Göre Medeni Usul Hukuku, Ankara 2011 (Usul).
Reisoğlu, Safa: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2011
Topuz, Murat: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Uyarınca Haksız Fiilden Doğan Borç İlişkilerine Dair Yargılamalarda Geçici Ödemeler (TBK. m. 76), Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Özel Hukuk Sempozyumu Özel Sayısı, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Hükümlerinin Değerlendirilmesi Sempozyumu (3-4 Haziran 2011) Sempozyum No: III, Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, Ankara 2011, s. 257-295.
Umar, Bilge: Hukuk Başlangıcı, İzmir 1997.
Yavuz, Nihat: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Değişiklikler ve Yenilikler, Ankara 2011 (2011).
Yavuz, Nihat: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, 1. Cilt, Ankara 2013 (Şerh).
Yılmaz Kılıçoğlu, Kumru: Geçici Ödemeler, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2014 yılı, Sayı 110.