Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu Geçiren Çocuklarda Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Uygulamalarının İncelenmesi

Giriş: Hemşireler üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda kullanılan tamamlayıcı alternatif tedavi yöntemlerinin etkisini bilmeli, ebeveynler ve toplumu bilgilendirmelidir. Amaç: Üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda kullanılan, tamamlayıcı ve alternatif tedavi uygulamalarını incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırma, Mayıs-Aralık 2017 tarihleri arasında, İstanbul’un bir ilçesine bağlı, bir Aile Sağlığı Merkezinde yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini bu Aile Sağlığı Merkezinde üst solunum yolu enfeksiyonu tanısı almış 236 çocuğun ebeveyni oluşturmuştur. Veriler araştırmacı tarafından literatür taranarak hazırlanan anket formu ile elde edilmiştir. Bulgular: Çalışma grubundaki ebeveynlerin %95.8’i anne ve yaş ortalaması 33.38 ± 6.56 idi. Çocuk üst solunum yolu enfeksiyonu geçirdiğinde, ebeveynlerin %86’sının tamamlayıcı ve alternatif tedavi uyguladığı belirlenmiştir. Ebeveynlerin %92.1’i ilaç tedavisinden önce tamamlayıcı alternatif tedavi yöntemlerini kullanmaktadır. Ebeveynlerin %95.1’i tamamlayıcı alternatif tedavi yöntemlerinden yararlandığını bildirmiştir. Ateşi düşürmek için ebeveynlerin %68.6’sı tamamlayıcı alternatif tedavi yöntemlerini kullanmaktadır. Ebeveynlerin öksürük (%66.9) ve boğaz ağrısı (%41.1) için sıklıkla bitki çayları verdiği belirlenmiştir. Annenin eğitimi arttıkça tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanma oranının azaldığı saptanmıştırr (β = .32). Sonuç: Üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocukların ebeveynlerinin büyük çoğunluğu tamamlayıcı ve alternatif tedavi uygulamaktadır. Ebeveynler çoğunlukla tamamlayıcı alternatif tedavi yöntemlerini ilaç tedavisinden önce kullanmaktadır. Ebeveynlerin eğitimi arttıkça tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanma oranları düşmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Solunum, Enfeksiyon, Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi, Çocuk

Investigation of Complementary and Alternative Treatment Practices in Children with Upper Respiratory Tract Infection

Background: Nurses should know the effects of complementary and alternatıve treatment methods used in children with upper respiratory tract infections, and should inform parents and society. Objectives: This study aim examine the complementary and alternative medicine used in children with acute upper respiratory infection. Methods: The descriptive study was conducted between May and December 2017 in a family health center in Istanbul. The sample of the study was the parent of 236 children who were diagnosed with upper respiratory tract infection in this Family Health Center. The data were collected by a researcher's questionnaire. Results: In this study 95.8% of parents were mothers and the mean age was 33.38 ± 6.56. When the child had upper respiratory tract infection, it was determined that 86% of the parents applied complementary and alternative treatment. 92.1% of the parents use complementary and alternatıve treatment methods before drug treatment. 95.1% of parents reported using complementary and alternatıve treatment methods. 68.6% of parents use complementary and alternatıve treatment methods to reduce fever. It was observed that parents frequently gave herbal teas for cough (66.9%) and sore throat (41.1%). As the education of the mother increased, the rate of complementary and alternative treatment decreased (β = .32). Conclucion: it was determined that the majority of parents had complementary and alternative treatments when the child had upper respiratory tract infections. The majority of parents use complementary and alternatıve treatment methods prior to drug treatment. As parents' education increases, the use of complementary and alternative treatment decreases.

Keywords:

Respiratory, Infection, Complementary and Alternative Treatment, Child,

PDF

___

1. Pettigrew MM, Gent JF, Pyles RB, Miller AL, Nokso-Koivisto J, Chonmaitree T. Viral-bacterial interactions and risk of acute otitis media complicating upper respiratory tract infection. Journal of Clinical Microbiology 2011;49(11):3750-3755. 2. Arslan M, Şahin AE, Gülsever O, Güneş HŞ, Aldemir BA, Duran F ve ark. Çocuklarda viral ve bakteriyel üst solunum yolları enfeksiyonlarının ayırımında klinik skorlama. Family Practice and Palliative Care 2017;2(3):6-11.
3. Tosun E, Topaloğlu O, Yalçın A. Solunum yolu enfeksiyonları: antibiyotik kullanım oranı ve tedavi maliyeti. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2008;12(1):25-30.
4. Lafçı D, Kaşıkçı MK. Yataklı sağlık kuruluşunda görev yapan sağlık personelinin tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini bilme ve kullanma durumları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;3(4):1114-1131.
5. Özçelik G, Toprak D. Bitkisel tedavi neden tercih ediliyor. AnkMedJ 2015;15(2):48-58.
6. Polat G, Yıldırım G, Polat HH. Tamamlayıcı alternatif tıp ile ilgili gazete haberlerinin gazetecilik, halk sağlığı ve tıbbi etik boyutuyla değerlendirilmesi. IJHHS 2014;11(1):814-835.
7. World Heath Organization. Traditional stragey 2002-2005. Geneva, URL: http://www.wpro.who.int/health_technology/book_who_traditional_medicine_stragey_2002.pdf.16.Aralık.2017.
8. Medsen H, Andersen S, Nielsen R, Dolmer BS, Host A, Damkier A. Use of complemantary/alternative medicine among pediatric patients. Eur J Pediatr 2003; 162:334- 341.
9. Pitetti R, Singh S, Hornayak D, Garcia SE, Herr S. Complementary and alternative medicine use in children. Pediatric Emergency Care 2001; 17:165-169.
10. Cırık V, Efe E. Pediatri hemşireliğinde tamamlayıcı sağlık yaklaşımlarının önemi. HEAD 2017;14(2):144-149.
11. Çetin O. Eskişehir'de tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı. Sosyoekonomi 2007;6(6):97-105.
12. Topaloğlu N, Yıldırım Ş, Tenkin M, Uludağ A, Özgen K. Türkiye’nin batısında solunum yolu enfeksiyonu geçiren çocuklarda alternatif tedavi uygulamaları. Guncel Pediatri 2013;11(1):23-26.
13. Giray Bozkaya Ö, Akgün İ, Birgi E, Çinkoğlu A, Gög K, Karadeniz D. Anne babaların çocuklarında uyguladıkları alternatif tıp yöntemleri. Tıp Fakültesi Dergisi 2008;22(3): 129-135.
14. Büyük ET, Güdek E, Kalaycı N. Annelerin öksürüğü olan çocuğa yaklaşımları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2014;3(4):1019-1031.
15. Ceyhan D, Yiğit TT. Güncel tamamlayıcı ve alternatif tıbbi tedavilerin sağlık uygulamalarındaki yeri. DÜ Sağlık Bil Enst Derg 2016;6(3):178-189. 16. Jacobsson I, Jönsson AK, Gerdén B, Hägg S. Spontaneously reported adverse reactions in association with complementary and alternative medicine substances in Sweden. Pharmacoepidemiology and Drug Safety 2009;18(11):1039-1047.
17. Uzun MB, Aykaç G, Özçelikay G. Bitkisel ürünlerin yanlış kullanımı ve zararları. Lokman Hekim Dergisi 2014;4(3):1-5.
18. Aydın D, Çiftçi EK, Kahraman S, Şahin N. Alternative treatment practices of mothers whose children had respiratory tract infection. JPR 2015;2(4): 212-217.
19. Araz N, Bulbul S. Use of complementary and alternative medicine in a pediatric population in southern. Turkey. CIM 2011;34(1):21-29.
20. Özturk C, Karayagız G. Exploration of the use of complementary and alternative medicine among Turkish children. J Clin Nurs 2008;17(19:2558-2564.
21. Taşar MA, Potur ED, Nursel K, Bostancı İ, Dallar Y. Düşük gelir düzeyine sahip ailelerin çocuklarına tamamlayıcı veya alternatif tıp uygulamaları: Ankara hastanesi verileri. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 2011;5(2):81-88.
22. Özcebe H, Sevencan F. Çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tıbbı konu alan araştırmaların değerlendirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2009;52(4):183-194.
23. Çöl Araz N. Ailelerin ateşli çocuğa yaklaşımı: bilgi, tutum ve uygulamaları. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 2013;1:27-32.
24. Tuncel T, Şen V, Kelekçi S, Karabel M, Şahin C, Uluca ve ark. Kronik hastalığı olmayan çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı. Türk Ped Ars. 2014; 49:148-53.
25. Öztürk Ö, Topan A, Ayyıldız T. Ateş şikayeti ile acil servise getirilen çocuklarda ateş olgularının değerlendirilmesi. HSP 2015;2(3):285-296.
26. Uğurlu E, Kalkım A, Sağkal T. 0-1 Yaş arası bebeklerde sık karşılaşılan ağrı durumları ve ailelerin yaklaşımları. Fırat Tıp Dergisi 2014;19(1):25-30.
27. Bülbül SH, Turgut M, Köylüoğlu S. Çocuklarda tıp dışı alternatif uygulamalar konusunda ailelerin görüşleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2009;52(4): 195-202.
28. Efe E, Öncel S, Yılmaz M. Kadınların diş, karın ve kulak ağrısı olan çocuklarına yaklaşımları. Ağrı 2012; 24(2): 69-76