Isparta'da Kentsel Koruma

İsparta, son yıllarda diğer bir çok Anadolu kentinde görüldüğü gibi, hızlı bir şekilde büyümektedir. Bu büyüme olayı, beraberinde, İsparta'nın mevcut olan geleneksel tarihi kimliğini ve dokusunu bozmadan, eski bir Anadolu kenti olmaktan ziyade, modern çağdaş bir kente nasıl dönüşüm yapacağı sorusunu akla getirmektedir. Genel olarak gözlenmektedir ki, bu dönüşüm esnasında ülkemizin hemen her yerinde çevre ve tarihi zenginliklerin korunması oldukça ihmal edilmiştir. Bu koruma işlemi, bu konuda korumayla ilgili deneyim birikimi, çevre koruma bilinci, ekonomik güç, tarih bilinci gibi hassas konuları iyi değerlendirmeyi gerektirir. Türkiye 'nin tüm kentlerinde görüldüğü gibi, İsparta'da da yerleşim açısından, kentin gelişme durumunun, diğer kentlere göre farklılıklarını yansıtacak bir planlamanın olmayışı, mevcut durumu değerlendirmeyi zorlaştırmaktadır. İsparta'nın en eski bölümü, merkezde bir bölgede kalmakta, koruma altına alınmış kentsel sit alanları, tarihi sit alanları ve tek yapı ölçeğinde korunan eserlerde ciddi sorunlar gözlenmektedir. İsparta'da koruma altına alınmış binaların iç ve dış kısımlarının tamir ve bakımlarının yapılması, çürüme ve kötüleşmelerinin önüne geçilmesi, bu değerlerin gelecek nesillere kazandırılması ve kentin kendine özgü kimliğinin belirginleşmesi açısından önemlidir.

City Preservation in Isparta

As it had been seen on the other Anatolian cities Isparta has grown up rapidly recent, years. This fact raises severe concerns as to how Isparta will transform from an old, typically Anatolian city of strong traditional characteristics into a contemporaiy center without losing its identity and destroying, in the process, whatever unique elements exist in its heritage. Historic preservation and for that matter, environmental protection are becoming increasingly difficult in older cities like Isparta as it had been seen at Anatolia. As it has been observed in many Anatolian cities during the transformation, preservation of historical resources are neglected in the most of the cities in Turkey. These difficulties are increased when considering the fact that there is no established experience in dealing with matters of preservation; where historical societies are just in the beginning phases of their work; and that these sensitive issues are being considered simultaneously with a period of intense economic expansion and growth. The present situation of Isparta for the evaluation is difficult by the lack of zoning in İsparta of a type that would classify, order, and differentiate development in each zone and generate districts of different character. The oldest section of Isparta falls almost in its entirety into one zone by the preserved old historical buildings in the center and is subject to uniform development controls which have special difficulties. Historical buildings in Isparta should be kept and maintained in good condition and repaired all interior and exterior portions whose maintenance is necessary to prevent deterioration and decay of them.

___

  • Akçura, N., 1972, Türkiye'de Eski Eserler, Mimarlık Fakültesi Dergisi, Sayı 8, İstanbul.
  • Bilgin, A., Sargın, S., 2004,"Isparta Yöresindeki Yapıtaşlarındaki Ayrışma, TMMOB", Maden Müh. Odası,. Madencilik Bülteni, Mermer Özel Sayısı, pp. 43-54, Ankara.
  • Böcüzade, S.,S.,1983, İsparta Tarihi.Serenler Yayını İstanbul
  • D.P.T. 1979,4. Beş Yıllık Kalkınma Planı 1979-1983, Ankara
  • Mumcu, A.,19(59, Eski Eserler Hukuku, A.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi,C.26, pp.3-4,s.67,Ankara
  • Özay, İ., 1996, Eski İsparta evleri, Batı Akd. Mim. Derg., s.l, pp.12-14, Antalya.
  • Özgüç, N., 1988, "Şehirsel Koruma ve Coğrafya",İ.Ü. Edebiyat Fakültesi,Coğrafya Dergisi,Sayı 3, İstanbul.
  • Sargın, S., Bilgin, A.,2002, Doğal ortam-insan ilişkisi çerçevesinde İsparta şehri yapılaşmasında kullanılan yapı taşlarının petrografik ve alterasyon özelliklerinin çevreyle olan etkileşiminin araştırılması.(SDÜ, proje no. 585, tamamlanmış)
  • Tola, S., 1984, Şehirciliğin Son 25 Yılı Bildirileri. "Koruma Amaçlı İmar Planlarında ve Tatbikatlarında Sorunlar" İ.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Yayını, pp.191-195. İstanbul.
  • Tümertekin, E., Özgüç, N., 2002, Beşeri Coğrafya, İnsan. Kültür. Mekan,Çantay Kitabevi, 623 p.,İstanbul