DOĞU ANADOLU BÖLGESİNDE NÜFUSUN CİNSİYET VE YAŞ YAPISI

Doğu Anadolu, insan hayatını olumsuz yönde etkileyen doğal çevre faktörlerinin varlığına bağlı olarak, çeşitli sosyal ve ekonomik göstergeler bakımından Türkiye’nin geri kalmış bir bölgesidir. İller düzeyinde bir takım farklılıklar olmakla birlikte, bölgede genellikle doğum oranları yüksek, eğitim ve sağlık hizmetleri yetersiz, istihdam olanakları ise aktif nüfusun taleplerine cevap vermekten uzaktır. Bölgenin en belirgin nüfus karakteristiği, yüksek seviyede seyreden doğumlar ve yirmili yaşlardan başlayarak bölge dışına gerçekleşen yoğun göçlerdir. Ulusal bir sorun olarak ortaya çıkan bu nüfus değişkenliği, nüfus politikalarını giderek daha da önemli hale getirmektedir. Çalışmamızda bölgeye yönelik nüfus projeksiyonlarının belirlenmesi ve uygulanabilmesini kolaylaştıracak, nüfusun cinsiyet ve yaş yapılanması iller ve yerleşmeler düzeyinde incelenmiştir. Elde edilen bulgular, bölgenin nüfus yapısı bakımından gerek aşağı, gerekse yukarı yaş gruplarında çeşitli sosyoekonomik sorunlarla karşı karşıya bulunduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Doğu Anadolu, nüfus, cinsiyet, yaş

PDF

___

DİE., 2002, 2000 Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, Elazığ, Malatya, Erzincan, Erzurum, Kars, Ardahan, Iğdır, Ağrı, Van, Muş, Bingöl, Tunceli, Bitlis, Hakkâri İlleri.
DOĞANAY, H., 1997, Türkiye Beşeri Coğrafyası, Milli Eğitim Bakanlığı Yay:2982, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi:877, Eğitim Dizisi:10, İstanbul.
DPT., 2000, Doğu Anadolu Projesi Ana Planı, Mevcut Durum ve Analizi, Cilt I, Ankara.
KARABULUT, Y., 1989, Karadeniz Bölgesi Nüfusu (II: Kırsal), Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, Ankara.
KOCAMAN, T., 2002, Plan Nüfus Projeksiyon Yöntemleri, DPT, Ankara.
ÖZGÜR, E. M., 1998, Türkiye Nüfusu, GMC Basın Yayın, Ankara.
ÖZGÜR, E. M., 1999, Türkiye Nüfusunun Yaş Yapısı, Ankara Üniv. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı:7, Ankara.
TANDOĞAN, A., 1994, Türkiye Nüfusu, Eser Ofset Matbaacılık, Trabzon.
TOROS, A., ve diğ. 1997, Ulusal Çevre Eylem Planı, Nüfus ve Çevre, DPT. Ankara.
TÜMERTEKİN,E., ÖZGÜÇ,N., 2002., Beşeri Coğrafya, (İnsan, Kültür, Mekân), Çantay Kitabevi, İstanbul.
TÜMERTEKİN, E., 1994, Beşeri Coğrafyaya Giriş, İstanbul Üniv. Yay. No: 3819, Edebiyat Fak. Yay. No:246, İstanbul.
TÜSİAD; 1999, Türkiye’nin Fırsat Penceresi (Demografik Dönüşüm ve İzdüşümleri), TÜSİAD Yay. T/99, İstanbul.
YÜCEŞAHİN, M. M., 1996, Türkiye’de İllere Göre Cinsiyet Oranları, Ankara Üniv. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı:5, Ankara.
www.ekutup.dpt.gov.tr/nufus/kocamant/projeksi (2002).