2000 Genel Nüfus Sayımına Eleştirel Bir Bakış: Erzincan Örneği

Ülkemizde ilki 1927 yılında, sonuncusu ise 2000 yılında olmak üzere on dört genel nüfus sayımı yapılmıştır. Bu sayımlar, ülkemizin alanında en uzmanlaşmış kurumlarından biri olan Devlet İstatistik Enstitüsü (D.İ.E.) tarafından gerçekleştirilmiştir. Türkiye nüfusunun demografik, sosyal ve ekonomik niteliklerini belirlemek amacıyla yapılan bu sayımlar, son zamanlarda kamuoyunda ve bilimsel çevrelerde bazı tartışmalara konu olmaktadır. Bu durum, 2000 Genel Nüfus Sayımı için de geçerlidir. Tartışma daha çok sayımların temel verileri olan yerleşmelerin nüfus miktarlarının geçerliği ve güvenirliği konularında yoğunlaşmaktadır. Bu araştırmada nüfus istatistiklerinin doğruluk derecesi test edilmektedir. Bu bağlamda Erzincan ili 2000 Genel Nüfus Sayımı istatistikleri üzerinde çalışılmıştır. Elde ettiğimiz bulgular, özellikle belediye örgütlü yerleşmelerin nüfus miktarlarının gerçeği yansıtmadığını göstermektedir. Tespitlerimize göre bunun en önemli nedeni, sayımın çeşitli nedenlerle spekülatif hareketlere maruz kalmasıdır. Sorunun çözümü için, yürürlükteki 1530 Sayılı Belediye Kanunu'nun yeni belediyelerin kuruluşu ve belediye örgütlü yerleşmelerin merkezî bütçeden aldıkları malî payları düzenleyen maddeleri değiştirilmelidir. Ayrıca sayım görevlilerinin sayım kurallarına uygun hareket etmeleri sorunun çözümünü kolaylaştıracaktır.

A Critical Viev to 2000 General Population Census: Erzincan Case

Fourteen population census, the first one is in 1927 and the last one is in 2000, was held in our country. These censuses were held by the State Institute of Statistics which is one of the most competent institutions of our country. These censuses which are held to determine the economical, social and demographic qualities of Turkish population have recently become the subject of some discussion among academics and public. This is also valid for the 2000 General Population Census. Discussions mostly focus on validity and reliability of the population which is fundamental findings of censuses. The aim of this study is to test accuracy of population statistics. Therefore, the results of 2000 population census of Erzincan are analyzed. The results show that especially the amount of population of municipality organized settlement doesn't reflect the reality. According to our findings, the most important reason is that the census results are speculated by some motives. It is recommended that the code 1530 municipality law that arranges establishment of municipalities and municipality shares from state budged should be changed. Besides, it will be easier to solve this problem if census staffs obey the census rules.

PDF

___

Doğanay, H. 1997, Türkiye Beşerî Coğrafyası, M.E.B. Yay. No: 2982,Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi: 877, Eğitim Dizisi: 10, İstanbul.
Özçağlar, A., 1996, Türkiye'nin İdarî Coğrafyası Bakımından Köy, Bucak, İlçe, İl ve Belde Kavramları Üzerine Düşünceler, Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Sayı: 12, Ankara.
Özçağlar, A., 1997, Türkiye'de Belediye Örgütlü Yerleşmeler (Kasabalar, Şehirler), Ekol Kitabevi, Ankara.
Özgüç, N., 1984, Beşerî Coğrafya'da Veri Toplama ve Değerlendirme Yöntemleri (2. Baskı), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay. No: 2511, İstanbul.
Özgür, E.M., 1998, Türkiye Nüfus Coğrafyası, GMC Basın-Yayın, Ankara.
Tandoğan, A., 1998, Demografik Temel kavramlar ve Türkiye Nüfusu, Lega Kitabevi, Trabzon.
Tümertekin, E., Özgüç, N., 1998, Beşerî Coğrafya (İnsan Kültür Mekan), Çantay Kitabevi, İstanbul.
D.İ.E., 2002, Yayınlar ve Elektronik Hizmetler Katalogu, D.İ.E. Yayınları, Ankara.
D.İ.E., 1993, 1990 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri, D.İ.E. Yay., No: 1616, Ankara.
D.İ.E., 1993, 1990 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri (İli: 24-Erzincan), D.İ.E. Yay., No: 1575, Ankara.
D.İ.E., 2002, 2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri (İl: 24-Erzincan), D.İ.E. Yay., No: 2625, Ankara.
http://www.die.gov.tr/konularr/nufusDemog.html
http://www.geocities.cbm/bilgitvasa/vasa/1580-belediye kanunu.html