Coğrafya Öğretim Programlarında Doğal Mevsim Kavramı

Bu çalışmada, sosyo-kültürel ve ekonomik bakımından oldukça önem taşıyan doğal mevsim kavramının ilköğretim ve ortaöğretim programlarındaki yeri ve önemi üzerinde durulmaya çalışılmıştır. İnsan yaşamı ve etkinliklerini şekillendiren doğal mevsim kavramının bilinen önemine karşılık, ne coğrafya öğretim programlarında ne de ilgili ders kitaplarında söz konusu kavrama yer verilmediği görülmektedir. Bunun da ötesinde, öğretmenlerin pek çoğunun iklim ve matematiksel mevsim konularının işlenişi sırasında doğal mevsim hakkında bilgi vermemeleri, kavramın öğrenilmesini geciktirerek güçleştirmektedir. Nitekim yüksek öğretimde okuyan öğrencilerle yapılan mülakat ve anketlerde, öğrencilerin birçoğunun doğal mevsimi algılamakta güçlük çektikleri tespit edilmiştir. Dolayısıyla bu çalışmanın amacı, insan yaşamı ve uygulamaları için son derece önem taşıyan doğal mevsim kavramının, öğretim programlarındaki gerekliliğini ortaya koymak ve bu alanda yapılacak öğrenme-öğretme süreçlerine katkıda bulunmaktır.

Natural Season Concept in the Education of Geography Programs

This study concerned with the place and importance of natural season concept in elementery and secondary education which has social, cultural and economical importance. Although, it is known that the concept of geography shapes the human life and his activities this concept has not been given a place neither in geography education programs nor in lesson books. Moreover, when many of teachers are teaching their students the topic of mathematical season and climate they do not give information about natural season. For this reason, the education of natural season concept is becoming more difficult day by day. Besides, many students could not understand the natural season is seen in the polls which weer taken among university students. So, the aims of this study are to emphosize the necessity of natural season concept in educations programs which has a special importance for human life and his activities and to help the learning and teaching progression which are in this field.

___

  • AKGÜR, A,N., 2000, Takvimler. COGİTO. Sayı:22, s.95-100, İstanbul.
  • ALİM, M.,2003, 9.Sınıf Coğrafya Öğretim Programının Öğretmen ve Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi (Yayınlanmamış Dok. Tezi). Atatürk Üniv. Sos. Bil. Enst. Erzurum.
  • ARAS ve Diğ., 1998, Lise Coğrafya. Devlet Kit. Milli Eğitim Basımevi. İstanbul.
  • ATALAY, İ., 2000, Türkiye Coğrafyası-1 (Fiziki). İnkılâp Uygun Basımevi. İstanbul.
  • AYDIN, C, Lise Coğrafya. Doğan Yay. Bars Ltd. Şti., Ankara. AYDIN, C, Türkiye Coğrafyası-1 (Fiziki). Doğan Yay, Ankara.
  • ÇİÇEK, İ., 1999, Türkiye' de Seçilmiş İstasyonların Ortalama Sıcaklık Rejimleri. Ank. Üniv. Türkiye Coğ. Arş. ve Uyg. Mer. Der. Sayı:7, s.61-94, Ankara.
  • ÇİÇEK, İ., 2001,Türkiye'de Mevsimlere Göre Yağış Şiddetleri ve Sıklıkları. Ank. Üniv. Türkiye Coğ. Arş. ve Uyg. Mer. Der. Sayı:8, s.1-27, Ankara.
  • DOGANAY, H.,1989, Coğrafya ve Liselerimizde Coğrafya Öğretim. Programları. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yük. Kur. Coğrafya Bil. ve Uyg. Kolu Coğ. Arş. Cilt:2 Sayı:l, s.3-24, Ankara.
  • DOĞANAY, H., 1998, Coğrafyaya Giriş. Çizgi Kitabevi. Konya.
  • ELİBÜYÜK, M., 1995, Matematik Coğrafya. Ankara.
  • ERDOĞDU, V., 1997, Lise Coğrafya Ders Kitabı. BEM-KOZA Eğt. Bas. Yay. San. Ankara. ERDOĞDU, V,, Türkiye Coğrafyası-l(Fiziki). BEM-KOZA Yay. Ankara.
  • ERGİNER;G., 1984, Uşak Halk Takvimi, Halk Meteorolojisi. Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
  • EROL, O., 1993, Genel Klimatoloji. Gazi Büro Kitabevi, Ankara.
  • GİRGİN, M.,2001, Neden Coğrafya Öğreniyoruz? Doğu Coğrafya Der. Sayı:5, s. 127-143 Çizgi Kitapevi, Konya.
  • GÜNER, İ., ŞİMŞEK, O., 1998, İğdır'da Halk Takvimi ve Halk Meteorolojisi. Türk. Coğ. Der. Sayı:33, s. 129-135, İstanbul.
  • GÜNGÖRDÜ, E., 2001, Liselerde Coğrafya Dersi Öğretimi. Nobel Yay. Dağıtım, Ankara.
  • GÜNGÖRDÜ, E., 2002, Coğrafyada Öğretim Yöntemleri İlkeler ve Uygulamalar. Nobel Yay., Ankara.
  • GÜVENÇ, B., 2000, Takvimde Zaman, Geçmiş ve Gelecek. COGİTO. Sayı:22(Bahar), s.85-94, İstanbul.
  • HYMAN, S.W., 2001, Işık Kitabı. İnsan Yay. İstanbul. KADIOĞLU, M., 2001, Bildiğiniz Havaların Sonu Küresel İklim Değişimi ve Türkiye. Güncel Yay., İstanbul..
  • KOÇ, T., 1992, Türkiye'de Mevsimler Hakkında. İ, Ü. Deniz Bil. ve Coğ. Enst. Sayı:9, No:9, s.289-307, İstanbul.
  • KOÇ, T., 1993, Türkiye'de Hava Tipleri. İ. Ü. Deniz Bil. Ve Coğ. Enst. Sayı: 10, s. 119-134, İstanbul.
  • KOÇ, T.,(a), 1999, Kuzeybatı Anadolu'nun Doğal Mevsimleri. Türk Coğ. Der. Sayı:34, s.527-548, İstanbul.
  • KOÇ, T.,(b), 1999, Sayılı Günler Yöntemi ile Doğal Mevsimlerin Belirlenmesi. Ege Coğ. Der. Sayı:10, s.305-344, İzmir.
  • KOÇ, T.,(a), 2001, Uzunköprü'de Doğal Mevsimler ve Halk Takvim İlişkisi. Türk Coğ. Der. Sayı:37, s. 157-159, İstanbul.
  • KOÇ, T.,(b), 2001, Kuzeybatı Anadolu'da İklim ve Ortam. Çantay Kitabevi, İstanbul.
  • KOÇMAN, A.,Türkiye İklimi. Ege Üniv. Edb. Fak. No:72, İzmir.
  • NİŞANCI, A., 1989, Orta Karadeniz Bölümünde Mevsimlik Hava Tipleri Bakımından Önemli Devreler. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yük. Kur. Coğrafya Bil. Ve Uyg. Kolu. Coğ. Araş. Cilt:l, Sayı:l, s.69-84, Ankara.
  • ÖZÇAĞLAR, A., 2000, Coğrafyaya Giriş. Hilmi Usta Mat. Ankara.
  • ŞAHİN, C., 2001, Orta Öğretim Coğrafya Müfredat Programı Hakkında Bir Araştırma. Marmara Coğ. Der. Sayı:3,Cilt.2, s. 125-135, İstanbul.
  • ŞAHİN, C., 2000, Lise Coğrafya. Ders Kitabı. Anonim Şirk. İstanbul
  • SAMİ,Ş.,1317, Kâmü-i Türk, Der saadet.
  • SENEMOĞLU, N.,1999, Öğrenme Ürünleri ve Öğretim. İlköğretimde Etkili Öğretme ve Öğrenme. Öğretmen El Kitabı 2, Burdur.
  • SEZERL.İ.,1995, Açık Hava Şartlarında Buharlaşma Üzerine Yeni Bir Formül Denemesi, Ege Coğ. Der. Sayı:8,s, 141-186, İZMİR.
  • SUNGUR,. K.A., 1984, Türkiye'nin Psikrometrik İklim Rejimleri ve Fizyoklimatik Bölgeleri. İst. Üniv. Der. Bil. Ve Coğ. Enst. Bült. Ciltl, Sayı:l, No:l, s.41-57, İstanbuL.
  • ÜÇIŞIK, S., SEKİN, S., 2001, Lise Coğrafya Dersi Öğretim Programının İncelenmesi. Marmara Coğ. Der. Sayı;2, Cilt.2, s, 113-124, İstanbul.
  • ÜNLÜ, M., 2001, İlköğretim Okullarında Coğrafya Eğitimi ve Öğretimi. Marmara Coğ. Der. Sayı:3, Cilt.2, s.31-48, İstanbul.
  • TEMUÇİN, E., 1990, Aylık Değişme Oranlarına Göre Türkiye' de Yağış Rejimi Tipleri. Ege Coğ. Der. Sayı:5, s.160-181, İzmir.
  • TUNÇDİLEK, N., 1967, Isparta Isı Takvimi. İst. Üniv. Coğ. Enst. Der. Cilt:8, Sayı: 17, s.38-52, İstanbul.