NATURE OF DREAM KNOWLEDGE AND ITS JUDGEMENT VALUE

Rüya konusu, insanlık tarihi kadar eskidir. Çünkü rüyaher insanın hayatında tecrübe ettiği ve bir şekilde etkilendiğibir olaydır. İnsanın uyanıkken hayal kurması,hayalini gerçekleştirmeye çalışması ne kadar önemli ise,geceleyin uyurken gördüğü bir çeşit hayal olan rüyalarda önemlidir. Öte yandan rüyayı önemli kılan bir başkahusus ise rüyaların geleceğe yönelik işaretler taşıdığıinancıdır. Bu yönüyle rüya üzerinde tarih boyuncabüyük çalışmalar yapılmış ve bir rüya tâbiri edebiyatıoluşmuştur. Psikanalizim ile birlikte rüyanın kişiningeçmişini yansıttığı hususu da günümüzde biraz dahaönem kazanmıştır.Bu makalede rüyanın İslâm kültür ve coğrafyasındanasıl değerlendirildiği ve mâhiyeti ele alınmış, nasılortaya çıktığı sorusuna cevap aranmış, anlatılması,yorumlanması ve rüyada görülen Allah, peygamberveya başka bir takım varlıkların ne anlam ifade ettiğiüzerinde durulmuştur. Son olarak rüyanın İslâm'ın bilgikaynakları içindeki değerine yer verilmîştir.

RÜYANIN MÂHİYETİ BİLGİ VE HÜKÜM DEĞERİ

The issue of dream is asold as the history of mankind,because everyoneexperiences dream and itsomehow affects them.Dream, which is a kind ofimagining while asleep, isas important as imaginingwhile awake and strivingto realize it. Furthermore,another aspect that makesdream important is thebelief that dreams possesssigns about the future.From this aspect, dreamsubjected to a plethoraof studies throughouthistory and a literatureon the interpretation ofdream was producing.The argument that dreamreflects the past history ofthe individuals has alsobecame prominent by theintroduction of psychoanalysis.This article surveys theissue of how dream wasevaluating in the Islamicculture and geography.It describes the essenceof dream, seeks answerto the question of how itemerged and investigatesthe issues of its narration,interpretation and themeaning of dreamingabout Allah, the prophetor some others beings. Finally,it explains the valueof dreams as a mean ofknowledge in Islam.

PDF

___

Aclûnî, Keşfü'l-hafâ ve müzîlü'l-ilbâs, Beyrut 1405/1985.
Ali el-Kârî, Şerhü'l-Fıkhı'l-ekber, Beyrut 1404/1984.
Beyâzîzâde, İşârâtü'l-merâm min ibârâti'l-İmâm, Kahire 1368/1949.
Çelebi, İlyas, "Rüya", DİA, İstanbul 2008, c. XXXV, s. 306-309.
Ebû Nuaym el-İsfahânî, Hilyetü'l-evliyâ, c. I-IX, Beyrut 1987.
Ebü'l-Muîn en-Nesefî, Tabsıratü'l-edille, nşr. Hüseyin Atay, Ankara 2004.
Ebü'l-Leys es-Semerkandî, Tefsîru's-semerkandî, Beyrut 1427/2006.
Ebü'l-Müntehâ, el-Külliyât, Beyrut 1412/1996.
Ebü'l-Yüsr el-Pezdevî, Usûlü'd-dîn, nşr. Hans Peter Linss, Kahire 1383/1963.
Fahreddîn er-Râzî, et-Tefsîru'l-kebîr (Mefâtîhu'l-gayb), Beyrut ts. Dâru'l-İhyâi't-Turâsi'l-Arabî.
Güzelhisârî, Menâfiu'd-dekâik, İstanbul 1288.
Hâdimî, el-Berîka, İstanbul 1326.
Hâkim, Müstedrek, nşr. Mustafa Abdulkadir Ata, Beyrut 1411/1990.
İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr, Beyrut 1987.
İbn Ebü'l-İz, Şerhü'l-Akîdetü't-Tahâviyye, nşr. Şuayb Arnavut, Dımaşk 1401/1981.
İbn Haldûn, Şifâü's-sâil li-tehzîbi'l-mesâil, nşr. Muhammed b. Tâvît et-Tancî, İstanbul 1958.
Birgivî, et-Tarîkatü'l-Muhammediyye, Dımaşk 2011.
İbn Kayyım el-Cevziyye, er-Rûh, nşr. Muhammed İskenderânî, Beyrut 2014.
Kandemir, Mehmet Yaşar, İmam Tirmizî Şemail-i Şerif Şerhi, İstanbul 2015.
Karâfî, el-Furûk, Kuveyt 2011.
Kâsımî, Kavâidü't-tahdîs, Beyrut 1407/1987.
Kelâbâzî, et-Taarruf li-mezhebi ehli't-tasavvuf, nşr. Mahmud Emin, Kahire 1400/1980.
Kotku, Mehmed Zâhid Tasavvufî Ahlâk, Ankara ts., Seha Neşriyat.
Kurtubî, el-Cami' li-ahkâmi'l-Kur'ân, nşr. M.İ. el-Hafnavî - M.H. Osman, Dâ- rü'l-Hadîs, Kahire 1423/2002.
Kuşeyrî, er-Risâle, nşr. Maruf Zarik-Ali Abdülhamid, Beyrut 1410/1990.
Merginanî, et-Tecnîs ve'l-mezîd, Süleymaniye Ktp., Fatih nr. 2456.
Mustafa el-Arûsî, Netâicü'l-efkâri'l-kudsiyye fî beyâni meâni Şerhi'-Risâleti'l-Kuşeyriyye, nşr. Abdulvâris Muhammed Ali, Beyrut 2007.
Nesefî, Tefsîru'n-Nesefî (el-Medârik), İstanbul 1984.
Nevevî, Riyâzü's-sâlihîn, nşr. Subhi Salih, İstanbul 1990.
Nûreddin es-Sâbûnî, el-Kifâye fi'l-hidâye, nşr. Muhammed Aruçi, Beyrut 1435/2014.
Nûreddîn es-Sâbûnî, el-Müntekâ min ismeti'l-enbiyâ, nşr. Mehmet Bulut, Beyrut 1435/2014.
Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât, İstanbul 1986.
Sakallı, Talat, Rüya ve Hadis Rivayeti, Isparta 1994.
Şâtıbî, el-İ'tisâm, Riyad 1412/1992.
Şevkânî, İrşâdü'l-fühûl fi ilmî'l-usûl, Riyad 2000.
Taberânî el-Mu'cemü'l-evsât, nşr. Tarık b. Ivadullah b. Muhammed-Abdülmuhsin İbrâhim el-Hüseynî, Dârü'l-Haremeyn, Kahire 1415.
_______, el-Mu'cemü'l-kebîr, nşr. Hamdi b. Abdülmecid, Kahire 1415/1994.
Yazır, Muhammed Hamdi, Hak Dinî Kur'ân Dili, İstanbul ts. Eser Neşriyat.
Zemahşerî, el-Keşşâf, nşr. Muhammed Said Muhammed, Kahire ts. Dâ- ru't-Tevfîkıyye.