XIX. Yüzyılın Başlarında Tokat Voyvodalığı'na Bağlı Bazı Türkmen Kabilelerinin Sorunları

Osmanlı Devleti 'nde aşiretler; göçebe, yarı göçebe (konar-göçer) ve bir kısmı da yerleşik olarak yaşamaktaydılar. Yerleşik aşiretlerden bazıları da, Sivas Eyaleti 'ne bağlı İlbeyli Kabilesi 'nde olduğu gibi bir kaza statüsünde örgütlenmişlerdi. İlbeyli, Sıraç ve Selahiye kabileleri, idarî teşkilatta Sivas Eyâleti 'nin İlbeyli Kazası 'na bağlı olmakla birlikte, mali teşkilatta Tokat Voyvodalığı 'na bağlıydılar. Bazı zamanlar kabilelerin halk ve yöneticilerine Sivas valileri ya da mütesellimler taraflarından sebepsiz yere müdahale edilmekte ve fazlaca vergi talep edilmekteydi. Zora düşen kabile halkı durumu İstanbul'a iletir, sorunlarının çözüme kavuşturulmasını islerdi. Merkezde yapılan araştırmalardan sonra sorun ile ilgili uygun cevap fermanlarla yetkililere bildirilirdi.

The Problems of Some Turkman Nomadic Tribes Attached to the Voyvodaship of Tokat at the Begining of the XIX th Centruy

The nomadic tribes in the Ottoman Empire lived in nomadic, semi-nomadic and settled types. Some of the settled nomadic tribes were also organized as a district as in the tribe of ilbeyli connected to the Province of Sivas. The tribes of ilbeyli, Sıraç and Selahiye were attached administratively to the Province of Sivas and fiscally to the Voyvodaship of Tokat. Sometimes, thetribe-people and their administrators were interfered and wanted extra tax by the governor-generals or their deputies of Sivas. The tribe-people in difficulties transmitted the state to Istanbul and hoped that their problems were solved. After the examinations carried out in the center, the answer to the problem was informed the administrators with sultanic edicts.

PDF

___

Arşiv Kaynakları Milli Kütüphane Yazmalar Bölümü Tokat Şer'iye Sicilleri (TŞS) Sıra No Defter No Ait Olduğu Tarih (Hicri-Miladi)
1 22 1232 - 1233/1816- 1818 2 23 1234 - — /1818 - 1819 3 24 1234 - 1235/1818- 1820 4 27 1237 - 1238/1821 - 1823 5 28 1238 -1239/1822- 1824 6 29 1239 -1241/1823- 1826
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Tasnifleri:Cevdet Darbhane, No:350
CEZAR, Yavuz. (1986), Osmanlı Maliyesinde Bunalım ve Değişim Dönemi (XVIII. yy dan Tanzimat'a Mali Tarih), İstanbul Alan yayıncılık.
GENÇ, Mehmet. (2002), Osmanlı İmparatorluğu'nda Devlet ve Ekonomi, İstanbul Ötüken Yayınları.
GÖDE, Kemal. (1987), "XIV. Yüzyılda Tokat/Eratnalılar Hakimiyetinde Tokat", Türk Tarihinde ve Kültüründe Tokat Sempozyumu, 2-6 Temmuz 1986,Ankara:Tokat Valiliği Şeyhülislam İbni Kemal Araştırma Merkezi.
HALAÇOĞLU, Yusuf. (1991), XVIII.Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun İskân Siyaseti ve Aşiretlerin Yerleştirilmesi, 2. Baskı, Ankara:Türk Tarih Kurumu.
KILIÇ, M. (1999), "Türk Hukuk Tarihi Açısından Mera, Yaylak ve Kışlaklara Kısa Bir Bakış", Tarım ve Köy Dergisi, Sayı 127, Mayıs-Haziran 1999.
MİROĞLU, İsmet. (1990), Kemah ve Erzincan Kazası (1520-1566), Ankara:Türk Tarih Kurumu.
ORHONLU, Cengiz. (1987), Osmanlı İmparatorluğu'nda Aşiretlerin İskânı, İstanbul:Eren Yayınevi.
ÖZVAR, Erol. (1998), XVII. Yüzyılda Osmanlı Taşra Maliyesinde Değişim:Rum Hazine Defterdarlığından Tokat Voyvodalığına Geçiş, İstanbul Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi.
PÜRLÜ, Kadir. (2002), Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri, Cilt I, Sivas:Sivas Belediyesi Kültür Yayınlar.
SAKAOĞLU, Necdet. (1998), Anadolu Derebeyi Ocaklarından Köse Paşa Hanedanı, 2. Baskı, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
ŞAHİN, İlhan. (1997), "XVI. Yüzyılda Osmanlı Anadolusu Göçebelerinin İdarî ve Sosyal Yapısı", İÜ Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi - Prof.Dr. M.Münir Aktepe'ye Armağan -, Sayı 15,İstanbul:Edebiyat Fakültesi Basımevi.
TURAN, Osman. (1984), Selçuklular Zamanında Türkiye Tarihi, 2. Baskı, İstanbul :Nakışlar Yayınevi.
TÜRKAY, Cevdet. (1979), Başbakanlık Osmanlı Arşivi Belgelerine Göre Osmanlı İmparatorluğu'nda Oymak, Aşiret ve Cemaatlar, İstanbul:Tercüman Kaynak Eserler I.
YALMAN (YALGIN), Ali Rıza. (2000), Cenupta Türk Oymakları I, (Hazırlayan Sebahat Emir), 3. Baskı, Ankara:Kültür Bakanlığı Yayını.